Οι αυριανοί ιστορικοί σίγουρα θα συμπεριλάβουν τις εικόνες με τις εκπαραθυρώσεις από ψηλά κτίρια και τους λιθοβολισμούς ομοφυλόφιλων από τα αφιονισμένα στρατά του Isis στη Μέση Ανατολή στις πιο αποτρόπαιες βαρβαρότητες του 21ου αιώνα. Όχι ότι χώρες όπως η Συρία, η Λιβύη ή η Αίγυπτος ήταν πριν από τους «ασκούς του Αιόλου» που άνοιξε η Αραβική Άνοιξη – και που τόσο ελπιδοφόροι φάνηκαν προς στιγμή - πρότυπα δημοκρατίας, ελευθεριότητας και ανοχής στο διαφορετικό, πόσο μάλλον χώρες επισήμως θεοκρατικές όπως το Ιράν ή σε εμπόλεμη-εμφυλιοπολεμική κατάσταση διαρκείας όπως το Ιράκ ή το Αφγανιστάν. Παρά όμως το ασφυκτικό περιβάλλον που τους έκανε ήδη, τρόπον τινά, πρόσφυγες στην ίδια τους τη χώρα οι γκέι, οι λεσβίες και οι τρανς βρίσκανε τρόπους να ισορροπούν ανάμεσα στο καταπιεσμένο συλλογικό επιθυμητικό ασυνείδητο αφενός, στην αυστηρή, "macho" και βαθιά υποκριτική (όπως συνήθως συμβαίνει και με άλλες αντίστοιχες θρησκευτικές) ισλαμική παράδοση αφετέρου, τολμώντας να ελπίζουν σε ένα φωτεινότερο μέλλον.
Μια ισορροπία που βέβαια εξανεμίστηκε σαν η τυφλή βία κι ο φανατισμός πήραν το πάνω χέρι... Ρίσκο όμως αποτελεί για τέτοιους ανθρώπους και το ίδιο το ταξίδι προς την ελευθερία, εφόσον αν «αποκαλυφθούν» μπορεί να υποστούν στοχοποίηση, βία κι εκμετάλλευση είτε από ντόπιους είτε ακόμα κι από άλλους πρόσφυγες ή μετανάστες, τόσο στην πορεία όσο και στα λεγόμενα hot spots. Γι΄αυτό διεκδικούν όχι μόνο άσυλο αλλά και ξεχωριστούς χώρους φιλοξενίας που να μην είναι, ωστόσο, ιδρυματικού χαρακτήρα. Ενδιαφέρον γι΄αυτούς τους «άλλους» πρόσφυγες έχουν δείξει το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, οι Πλειάδες, το Solidarity Now και κάποιοι κινηματικοί χώροι που στηρίζουν την πρωτοβουλία προσφύγων και αλληλέγγυων Lgbtqi+ Refugees in Greece. Παράπονα υπάρχουν και για τη στάση της εγχώριας lgbt κοινότητας απέναντι στους «δικούς της» πρόσφυγες η οποία, δίχως να παραγνωρίζονται οι «φωτεινές» εξαιρέσεις, είναι στο μεγαλύτερο μέρος της από επιφυλακτική έως αδιάφορη όταν δεν περιορίζεται στα πλαίσια της ethnic γραφικότητας.
Φτάσαμε στη Χίο με βάρκα αντί 700 Ευρώ καθένας - και τα τέσσερα lgbt άτομα που ξεκινήσαμε ήμασταν σε όλη τη διαδρομή πολύ διακριτικά, εγώ μάλιστα είχα καλυφτεί σχεδόν τελείως με ένα νικάμπ - μοιάζει αστείο αλλά φοβόμουν μήπως έχω την τύχη μιας άλλης τρανς πρόσφυγα που μόλις την αντιλήφθηκαν οι συνταξιδιώτες της, την πέταξαν στη θάλασσα... Ακριβή στοιχεία δεν υπάρχουν, σε αρκετές εκατοντάδες όμως υπολογίζονται τα συνειδητά lgbt άτομα από την ευρύτερη Μέση Ανατολή που εξαιτίας είτε της δράσης εξτρεμιστικών ισλαμικών ομάδων είτε της αυστηροποίησης των ηθών και της καταστολής στον τόπο τους ζήτησαν τα τελευταία χρόνια άσυλο και προστασία σε χώρες της Δύσης. Ανάμεσά τους και η Ελλάδα την οποία συνήθως βλέπουν σαν «πέρασμα», όπως άλλωστε οι περισσότεροι πρόσφυγες και μετανάστες – ήταν εντούτοις ενθαρρυντικό ότι πρόσφατα παραχωρήθηκε άσυλο σε Πακιστανό γκέι με αιτιολογία τους κινδύνους που εγυμονούσε στη χώρα του ο ερωτικός του προσανατολισμός, κάτι που είχε συμβεί και προ τριετίας με έναν Ιρανό. Άνθρωπος ευαίσθητος, συνειδητοποιημένος, αγαπησιάρης κι αλληλέγγυος, η Σούμα λαχταράει να διεκδικήσει εξαρχής τη ζωή της – ολόκληρη, αυτή τη φορά –, συνδράμοντας παράλληλα όσους-ες φλέγονται να πράξουν το ίδιο.
Η γλυκιά, ευαίσθητη αλλά ταυτόχρονα δυναμική, ψυχωμένη τρανς από το Κάιρο που έχω απέναντί μου βρίσκεται από τον Μάρτιο στην Ελλάδα με απώτερο στόχο να συνεχίσει προς χώρες που δίνουν περισσότερες ευκαιρίες και διαθέτουν θεσμούς που σέβονται και προστατεύουν καλύτερα ανθρώπους σαν αυτή, καθώς λέει. Η Σούμα δεν ήταν ιδιαίτερα πολιτικοποιημένη ούτε κάποια δικαιωματική ακτιβίστρια, κάτι εξάλλου πολύ παρακινδυνευμένο στην πατρίδα της. Ήταν η βαρβαρότητα των διωκτικών αρχών και η αναγκαστική προσφυγιά που την έκαναν να σηκώσει το «μπαϊράκι» του ουράνιου τόξου αρχικά στην Κωνσταντινούπολη και ύστερα εδώ, στην Αθήνα. Η συνάντηση με την «ψυχή» της πρωτοβουλίας Lgbtqi+ Refugees in Greece και μερικούς από τους συντρόφους της – ανάμεσά τους το αγόρι της από το Ιράκ κι ένας ακόμα νεαρός Σύριος γκέι πρόσφυγας, με τους οποίους γνωρίστηκαν πέρσι στην Πόλη κι αποφάσισαν να συνεχίσουν μαζί το ταξίδι της ελπίδας - έγινε σε ένα διαμέρισμα στο αθηναϊκό κέντρο από αυτά που παραχωρεί σε πρόσφυγες η ΜΚΟ Praksis. Εδώ διαμένουν προσωρινά αναμένοντας το «πράσινο φως» για ΗΠΑ, Καναδά, Αυστραλία ή Δυτική Ευρώπη, όπως συνέβη προ ημερών με ένα ζευγάρι λεσβιών από τη Συρία. Η συνομιλία (έγινε στα αγγλικά, που γνωρίζει άπταιστα) με την ίδια και την «οικογένειά» της, όπως την αποκαλεί, πέρα από το κοινωνικό της ενδιαφέρον αναδεικνύει μια από τις λιγότερο γνωστές αλλά πλέον δραματικές πλευρές του προσφυγικού ζητήματος. Άνθρωπος ευαίσθητος, συνειδητοποιημένος, αγαπησιάρης κι αλληλέγγυος, η Σούμα λαχταράει να διεκδικήσει εξαρχής τη ζωή της – ολόκληρη, αυτή τη φορά –, συνδράμοντας παράλληλα όσους-ες φλέγονται να πράξουν το ίδιο. Παρά άλλωστε όσα τράβηξε δεν λύγισε στιγμή, μήτε έχασε τον αυτοσεβασμό, το πείσμα και το χιούμορ της.
Κι αν δάκρυσε κάποιες φορές, το έκανε ενθυμούμενη πόσο υπέφερε όχι τόσο η ίδια όσο άλλοι δικοί της άνθρωποι, μερικοί από τους οποίους στάθηκαν πολύ λιγότερο τυχεροί. Παραμονές της Παγκόσμιας Ημέρας Τρανς Μνήμης (21/11), η συνομιλήτριά μου δικαιώνει την παράδοση που θέλει τις τρανς πρωταγωνίστριες στην πάλη για δικαιώματα, ορατότητα και αξιοπρέπεια ήδη από την εποχή του Stonewall. Αυτός άλλωστε είναι κι ο απώτερος στόχος της ίδιας και της συντροφιάς της: «Αυτό που καταρχήν μας ενδιαφέρει δεν είναι να αφηγηθούμε για άλλη μια φορά τα προσωπικά μας δράματα κι ας ξέρουμε πόσο "πουλάνε" αυτές οι ιστορίες... περισσότερο νοιαζόμαστε να προβάλλουμε μέσω αυτών τις δυσκολίες και τις διεκδικήσεις ανθρώπων σαν κι εμάς», μου είπαν ήδη από την πρώτη μας επαφή – τους βρήκα ολόσωστους και προσπάθησα να σεβαστώ την επιθυμία τους. Ο Μοχάμεντ από το Ιράκ (αριστερά) και ο Χοσάμ από τη Συρία. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO «Η κατάσταση στην Αίγυπτο αναφορικά με την lgbt κοινότητα δεν ήταν ποτέ ιδανική, σήμερα όμως τα πράγματα είναι χειρότερα από ποτέ... Η επανάσταση του '11 μας έδωσε κάποιες ελπίδες, όμως η χούντα που εγκαθίδρυσε αυτός ο μούλος ο Αλ Σίσι έχει βαλθεί να μας εξαφανίσει από τον δημόσιο χώρο. Φαντάσου ότι ο Μόρσι, ο βίαια ανατραπείς προκάτοχός του που προερχόταν από τους Αδελφούς Μουσουλμάνους δεν μας είχε ενοχλήσει καθόλου και τώρα μας κυνηγούν οι τάχα κοσμικοί!», ξεκινά η Σούμα. «Η ποινή για την ομοφυλοφιλία είναι φυλάκιση από τρία έως έξι χρόνια, χώρια οι εκβιασμοί και η διαπόμπευση, πολλοί άνθρωποι, ανάμεσά τους φίλοι μου βρίσκονται σήμερα πίσω από τα σίδερα...
Είχα κι εγώ από παλιά τραβήγματα με τις αρχές που πίστευα ότι είχα αφήσει πίσω μου όταν τον Νοέμβριο του '13 με συνέλαβαν έξω, στο δρόμο με τη δικαιολογία ότι δήθεν προκαλούσα με την εμφάνισή μου, παρότι αγόρι εμφανισιακά με τζιν, κοντό μαλλί κ.λπ. Με οδήγησαν στο τμήμα όπου μού ζήτησαν να ομολογήσω ότι πάω με άνδρες – εγγυημένη φυλάκιση δηλαδή – είτε τους ρουφιανέψω άλλους γκέι ή τρανς για να με ελευθερώσουν. Αρνήθηκα κατηγορηματικά και τότε άρχισαν να με βρίζουν και να με χτυπούν άγρια, με αποτέλεσμα μώλωπες παντού κι ένα χέρι σπασμένο σε τρία σημεία που δεν ξέρω αν και πότε θα αποθεραπευθεί εντελώς... Έμεινα αναίσθητη και ύστερα από παρέμβαση δικηγόρου κατέληξα σε ιδιωτική κλινική. «Παρ'τη να πάει να πεθάνει αλλού», του φώναξαν. Επτά ώρες επέμβαση, λάμες, βίδες και καθώς συνερχόμουν έμαθα ότι μπήκαν και ψάξανε το σπίτι μου, λέγοντας σε μια γειτόνισσα ότι «θα καθαρίσουμε τη χώρα από δαύτους». Συνέλαβαν επίσης και βασάνισαν την επιστήθια φίλη και συνέταιρό μου σε μια εταιρία software που είχαμε συστήσει τότε - τρανς κι εκείνη. Λίγες μέρες αργότερα πέθανε. Τρελάθηκα. Η γνωριμία του Χοσάμ με τη Σούμα υπήρξε καταλυτική κι αποφάσισαν να το παλέψουν μαζί. Όπως εκείνη, έτσι κι αυτός επικοινωνεί μόνο με τη μητέρα και τις αδελφές του – ο πατέρας και τα αδέρφια τον έχουν αποκηρύξει. Ύστερα κι από αυτό κι αφού μέχρι ο δικηγόρος μου με είχε εγκαταλείψει, συνειδητοποίησα ότι η φυγή ήταν μονόδρομος. Η οικογένεια, ποια οικογένεια, ο πατέρας μου με έχει ξυλοκοπήσει άσχημα και διώξει, οι συγγενείς ούτε να με δουν - μόνο με τη μάνα και την αδερφή μου μιλώ. Έβγαλα δωροδοκώντας τουριστική βίζα για Τουρκία κι έφτασα αεροπορικώς στην Κωνσταντινούπολη τον Ιούνιο του '15, όπου αναζήτησα την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ ώστε να αιτηθώ άσυλο ως πρόσφυγας ανήκουσα σε ευπαθή ομάδα. Δυστυχώς οι διαδικασίες καθυστερούσαν πολύ ενώ κι ο δικηγόρος που έβαλα είπε ότι θα χρειαστούν τουλάχιστον δύο χρόνια, άσε που έπρεπε να απευθυνθώ στα γραφεία του ΟΗΕ στην Άγκυρα...
Ενώ βλέπετε χαρακτηριζόμαστε ευάλωτη ομάδα, νομοθετικά αυτό είναι ανύπαρκτο. Εκτός που κινδύνευα να απελαθώ, ούτε να εργαστώ μπορούσα όντας ξένη και τρανσέξουαλ – φαντάσου δε ότι με έστειλαν να μείνω σε ένα σχεδόν χωριό έξω από την Πόλη που δεν έβλεπες να κυκλοφορεί γυναίκα ασυνόδευτη και δίχως μαντήλα, πόσο μάλλον εγώ! Εντέλει με κάτι οικονομίες συν τη συνδρομή ενός Κουβεϊτιανού γκέι φίλου γύρισα στην Πόλη όπου νοίκιασα ένα διαμέρισμα με σκοπό να το υπενοικιάσω σε άλλα γκέι άτομα αντί μιας συμβολικής συνδρομής, περισσότερο για την παρέα και την ασφάλεια ώσπου να δω τι θα κάνω... Έφτιαξα μια σελίδα στο fb κι έτσι γνωρίστηκα μεταξύ άλλων με τον Χοσάμ καθώς και με τον Μουχάμαντ από το Ιράκ, που έμελλε να γίνει το αγόρι μου! Εκείνοι τουλάχιστον κάνανε κάποια μεροκάματα, έστω κακοπληρωμένα... Γίναμε σωστή οικογένεια, φτιάξαμε και την ομάδα lgbt προσφύγων Tea and Talk. Μας προσέγγισαν κάποιοι Τούρκοι lgbt ακτιβιστές αλλά κι αυτοί μείνανε μόνο στα λόγια, αδυνατούσαν να βοηθήσουν ουσιαστικά, ειδικά με την τρέχουσα πολιτική κατάσταση εκεί. Όταν συνειδητοποιήσαμε πόσο θα «χρόνιζαν» ακόμα οι αιτήσεις μας και με δεδομένο το ομοφοβικό περιβάλλον όπου ζούσαμε (σ.σ. επιθέσεις, κακοποιήσεις, ακόμα και φόνοι ντόπιων αλλά και προσφύγων lgbt, ειδικά τρανσέξουαλ έχουν σημειωθεί στη γείτονα) αποφασίσαμε να περάσουμε στην Ελλάδα, που είναι τουλάχιστον μια χώρα της ΕΕ! Φτάσαμε στη Χίο με βάρκα αντί 700 Ευρώ καθένας - και τα τέσσερα lgbt άτομα που ξεκινήσαμε ήμασταν σε όλη τη διαδρομή πολύ διακριτικά, εγώ μάλιστα είχα καλυφτεί σχεδόν τελείως με ένα νικάμπ - μοιάζει αστείο αλλά φοβόμουν μήπως έχω την τύχη μιας άλλης τρανς πρόσφυγα που μόλις την αντιλήφθηκαν οι συνταξιδιώτες της, την πέταξαν στη θάλασσα... Ώρες μετά την περιμάζεψε η τουρκική ακτοφυλακή αλλά όλη αυτή η ταλαιπωρία την έκανε, έμαθα, να σαλέψει... Ο Μοχάμεντ εγκατέλειψε προ ετών το Ιράκ όταν η γενέτειρά του, το Ραμάντι, έπεσε στα χέρια των τζιχαντιστών – η πόλη εντέλει πέρσι απελευθερώθηκε, όμως εκείνος δεν ρισκάρει να επιστρέψει: Οι αγριότητες που έκαναν είναι ακόμα νωπές κι ο πόλεμος δεν έχει τελειώσει...
Φτάνοντας στη Χίο μας χώρισαν παρά τις διαμαρτυρίες μας αφού χαρακτηρίστηκα «ειδική περίπτωση». Ούτε μπάνιο, ούτε φαγητό, ούτε καν νερό. Φώναζα, έκλαιγα, απαιτούσα να ξαναβρεθώ με τους φίλους και τον σύντροφό μου και να μην διανυκτερεύσω έγκλειστη, εφόσον μάλιστα είχα χαρτιά. Εντέλει ήρθαν από την Ύπατη Αρμοστεία, μου είπαν ότι ήμουν υπό κράτηση λόγω καταγωγής – δεν θεωρείται βλέπεις χώρα με προσφυγική κρίση η Αίγυπτος -, μου δώσανε ένα χαρτί και με πήγανε στους δικούς μου ανθρώπους. Μας μετέφεραν ύστερα ομαδικώς στο hot spot της Χαλκίδας από όπου εντέλει καταλήξαμε στην Αθήνα... Ευτυχώς βρήκαμε εδώ κάποιους ανθρώπους που μας στήριξαν κι έτσι μπορέσαμε να λειτουργήσουμε ακτιβιστικά δρομολογώντας κάποια πράγματα όχι μόνο για μας, αλλά για κάθε lgbt πρόσφυγα σε ανάγκη. Συγκεντρώνουμε και μοιράζουμε από χρήματα μέχρι είδη πρώτη ανάγκης όπως φαγώσιμα – δεν τρώγεται βλέπεις το φαγητό στα στρατόπεδα φιλοξενίας! - ρούχα, παπούτσια, υπνόσακους, τηλεφωνικές κάρτες, κινητά, τσάντες για υπολογιστές κ.λπ., πράγμα που είχαμε ξεκινήσει ήδη στην Τουρκία.
Οργανώνουμε εκδηλώσεις, καμπάνιες, καθοδηγούμε για νομικές ή άλλες συμβουλές... Κανείς μας να μην πορευτεί μόνος του αυτό τον δύσκολο δρόμο!», καταλήγει για να πιάσει στοργικά το χέρι του Μοχάμεντ που εγκατέλειψε προ ετών το Ιράκ όταν η γενέτειρά του, το Ραμάντι, έπεσε στα χέρια των τζιχαντιστών – η πόλη εντέλει πέρσι απελευθερώθηκε, όμως εκείνος δεν ρισκάρει να επιστρέψει: Οι αγριότητες που έκαναν είναι ακόμα νωπές κι ο πόλεμος δεν έχει τελειώσει... μπορεί να μην γνωρίζει καν την αγγλική, πιστεύει όμως στη δύναμη της θέλησης, της αγάπης και της συνύπαρξης. Και ναι, πιστεύει επίσης στο Ισλάμ – προσευχήθηκε κιόλας κάποια στιγμή στη διάρκεια της συνέντευξής μας -, ένα Ισλάμ προφανώς διαφορετικό από εκείνο που διασύρει ο ISIS... Πηγή:LIFO
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου