Του Πέτρου Δίπλα.
Το Δημοκρατικό Κόμμα των Ηνωμένων Πολιτειών είναι το παλαιότερο κόμμα εν ζωή σήμερα στον κόσμο. Το Δημοκρατικό Κόμμα, ένα από τα δύο μεγάλα σύγχρονα πολιτικά κόμματα στις Ηνωμένες Πολιτείες, μαζί με το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, ξεκίνησε ως Δημοκρατικό-Ρεπουμπλικανικό Κόμμα του Τόμας Τζέφερσον και Τζέιμς Μάντισον (δύο από τους Πατέρες του Έθνους) στο τέλος του 18ου αιώνα.Το σύγχρονο Δημοκρατικό Κόμμα ιδρύθηκε πριν τις εκλογές του 1828, αποτέλεσε το πρώτο καλά οργανωμένο εθνικό κόμμα του Αμερικανικού Έθνους και κυριάρχησε στα πολιτικά πράγματα της Αμερικής την περίοδο 1828-1860 και μετά το 1932.
Επί πολλές δεκαετίες τα κυρίαρχα χαρακτηριστικά του ήταν ο λαϊκισμός και ο ρατσισμός και είχε ιδιαίτερη δύναμη στις πολιτείες του Νότου επειδή υποστήριζε την δουλεία. Στη δεκαετία του 1890 το Δημοκρατικό Κόμμα στα θέματα της οικονομίας ξέφυγε λίγο από τις συντηρητικές απόψεις του και στη δεκαετία του 1930 άρχισε να προωθεί μια κοινωνικο-φιλελεύθερη πλατφόρμα υποστηρίζοντας την κοινωνική δικαιοσύνη.
Ακόμα και στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα το Δημοκρατικό Κόμμα ήταν ως προς την οικονομία πολύ συντηρητικό και ως προς την επιχειρηματικότητα λαϊκιστικό.
Επί Φραγκλίνου Ρούζβελτ πριν και μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και κυρίως με την κοινωνική πολιτική του New Deal (1932-1964) το Δημοκρατικό Κόμμα προσέλκυσε πολλούς ψηφοφόρους με την κοινωνική και την σταδιακά εμφανιζόμενη αντιρατσιστική πολιτική του.
Μετά τη φυλετική αναταραχή της δεκαετίας του 1960 οι Νότιοι Λευκοί και πολλοί Βόρειοι Καθολικοί άρχισαν να μετακομίζουν στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα. Στη δεκαετία του 1990, η μετακόμιση ολοκληρώθηκε και Λευκοί Ευαγγελιστές και Νότιοι έγιναν σε μεγάλο βαθμό Ρεπουμπλικάνοι ενώ οι αφροαμερικανοί μετακόμισαν οριστικά στο Δημοκρατικό Κόμμα.
Μετά το 2000 το Δημοκρατικό Κόμμα προσήλκυσε ισπανόφωνους, ασιάτες, γυναίκες μόνες, γυναίκες επαγγελματίες κλπ. Η Βορειοανατολική Ακτή (Βοστόνη, Νέα Υόρκη κλπ) και η Δυτική Ακτή (Καλιφόρνια), μετά το 1990 ψήφιζε Δημοκρατικό Κόμμα, αφού το Ρεπουμπλικανικό σταμάτησε να είναι ελκυστικό για τους κοινωνικά φιλελεύθερους ψηφοφόρους.
Σήμερα, το Δημοκρατικό Κόμμα αποτελείται κυρίως από προοδευτικούς και κεντρώους ψηφοφόρους και λιγότερους συντηρητικούς.
Υποστηρίζει την κοινωνική και οικονομική ισότητα, μαζί με το κράτος πρόνοιας ενώ επιδιώκει μεγαλύτερη κρατική παρέμβαση και ρύθμιση της οικονομίας. Τα κοινωνικά προγράμματα, η καθολική υγειονομική περίθαλψη, οι ίσες ευκαιρίες και η προστασία του περιβάλλοντος αποτελούν σήμερα τον πυρήνα της πολιτικής του κόμματος.
Μέχρι το 2016 υπήρξαν 15 Δημοκρατικοί Πρόεδροι. Ο πρώτος ήταν ο Άντριου Τζάκσον από το 1829 έως το 1837. Ο πιο πρόσφατος ο Μπαράκ Ομπάμα, από το 2008 έως σήμερα.
Οι Δημοκρατικοί στις εκλογές του 2014 έχασαν την πλειοψηφία στη Βουλή των Αντιπροσώπων καθώς και στη Γερουσία (τις οποίες κατέχουν οι Ρεπουμπλικανοί) ενώ έχουν εκλέξει και τους λιγότερους κυβερνήτες πολιτειών. Το Δημοκρατικό Κόμμα έχει εκλέξει 18 κυβερνήτες έναντι 31 των Ρεπουμπλικανών.
Μετά τις εκλογές του 1860 οι έντονες εσωτερικές διαμάχες και οι διασπάσεις του κόμματος οδήγησαν στην νίκη των Ρεπουμπλικανών με τον Λίνκολν το 1864.
Στον Εμφύλιο Πόλεμο που ξέσπασε (Βόρειες πολιτείες εναντίον Νότιων πολιτειών), όσοι Δημοκρατικοί ήταν εναντίον της δουλείας (και υπέρ του αντιρατσιστικού πόλεμου) πήγαν στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα.
Η νίκη των Βόρειων (Ρεπουμπλικάνων) άλλαξε πολλά πράγματα αλλά δεν άλλαξε το Δημοκρατικό Κόμμα, λόγω των κυρώσεων που επέβαλαν οι Βόρειοι στους Νότιους και του δικαιώματος της ψήφου που έδωσαν οι Βόρειοι στους Αφρο-αμερικανούς του Νότου.
Έτσι το Δημοκρατικό Κόμμα στις Νότιες πολιτείες έκανε την επανεμφάνισή του το ίδιο ρατσιστικό, βοηθούμενο και από την ρατσιστική Κου Κλουξ Κλαν, και μέσα σε 10 χρόνια ξανακέρδισε την δύναμη του στις Νότιες πολιτείες. Μάλιστα στις οριακές και αμφιλεγόμενες εκλογές του 1876 οι νικητές Ρεπουμπλικάνοι πιεζόμενοι δέχθηκαν να σταματήσουν την προστασία των απελεύθερων μαύρων (πρώην δούλων) και να αποσύρουν να στρατεύματα από τις Νότιες πολιτείες.
Το 1884 το δημοκρατικό Κόμμα κατάφερε να ξανακερδίσει τις Προεδρικές εκλογές με τον Γκρόβερ Κλίβλαντ, Κυβερνήτη της Νέας Υόρκης. Από τότε και για πολλές δεκαετίες, μέχρι την δεκαετία του ’60, τη εξουσία στο Δημοκρατικό Κόμμα την είχαν οι Δημοκρατικοί από τις Νότιες πολιτείες, στις οποίες συνέχιζαν να μην επιτρέπουν την ψήφο στους αφροαμερικανούς. Ουσιαστικά από τον Εμφύλιο Πόλεμο από τη δεκαετία του 1860 μέχρι και την μεγάλη οικονομική κρίση της δεκαετίας του ’30, το Δημοκρατικό Κόμμα ταυτίστηκε με την καταπίεση των Αφρο-αμερικανών. Έτσι, στην πλειοψηφία τους οι Βόρειες πολιτείες ψήφιζαν Ρεπουμπλικάνους και οι Νότιες Δημοκρατικούς.
Η Μεγάλη Ύφεση στην οικονομία, που ουσιαστικά κράτησε από το Κραχ του 1929 μέχρι το 1940, επηρέασε σημαντικά το Δημοκρατικό Κόμμα το οποίο έγινε πιο φιλολαϊκό, πιο κοινωνικό με σοσιαλιστικές ιδέες αλλά παρ’όλα αυτά παρέμεινε ρατσιστικό.
Η συνύπαρξη μέσα στο ίδιο το Δημοκρατικό Κόμμα Νότιων ρατσιστών (υπέρ των διακρίσεων) με Βόρειους τεχνοκράτες λειτούργησε θετικά προς 2 κατευθύνσεις:
α) έδωσε την δυνατότητα στους Δημοκρατικούς να κυριαρχήσουν πολιτικά κερδίζοντας και τη προεδρία και τα 2 νομοθετικά σώματα (Βουλή και Γερουσία) και
β) οδήγησε το Δημοκρατικό Κόμμα περισσότερο προς το Κέντρο, λόγω της ανάδειξης πολιτικών στελεχών του που είχαν επηρεαστεί από τις κοινωνικές και σοσιαλιστικές ιδέες.
Το κοινωνικό-οικονομικό πρόγραμμα New Deal του 1933, του Δημοκρατικού Προέδρου Φραγκλίνου Ρούζβελτ, προώθησε νέα κοινωνικά, εργασιακά και συνδικαλιστικά δικαιώματα που άρεσαν στον Αμερικανικό λαό. Παρ’όλο αυτά, το Δημοκρατικό Κόμμα συνέχισε να υποστηρίζει το ρατσισμό και τις κοινωνικές διακρίσεις. Και παράλληλα συνέχισε να υποστηρίζει τον Αμερικανικό Εθνικισμό, την διεθνή επιθετικότητα και το μεγάλο, παρεμβατικό και γραφειοκρατικό κράτος.
Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος ισχυροποίησε το κυβερνών Δημοκρατικό Κόμμα καθώς η οικονομία βελτιώθηκε σημαντικά και η χώρα ενισχύθηκε πολύ στη διεθνή σκηνή. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι πια η πιο μεγαλύτερη οικονομική και στρατιωτική δύναμη του κόσμου. Πολλοί επιχειρηματίες φεύγουν από το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα και πάνε στο Δημοκρατικό.
Μετά το πόλεμο στην δεκαετία του ’50, το Δημοκρατικό Κόμμα συνέχισε να είναι ισχυρό αλλά και ρατσιστικό, απαγορεύοντας στους αφροαμερικανούς να ψηφίζουν ή να κατέχουν σοβαρές θέσεις εργασίας. Ήταν το δυνατό κόμμα της μεσαίας και εργαζόμενης Αμερικανικής τάξης. Αντι-κομμουνιστικό και φιλο-στρατιωτικό. Ήταν το καθεστωτικό κόμμα.
Όμως τη δεκαετία του ’60 με τον Πρόεδρο Τζον Κενεντυ και κυρίως με τον διάδοχό του Λίντον Τζόνσον (μετά τη δολοφονία του πρώτου) έγιναν τα μεγαλύτερα βήματα αλλαγής της κατεύθυνσης του Δημοκρατικού Κόμματος παρά το γεγονός ότι τότε ξεκίνησε ο Πόλεμος του Βιετνάμ.
Με το Νόμο για τα πολιτικά δικαιώματα (Civil Rights Act) δόθηκε το δικαίωμα της ψήφου σε όλους τους Αφρο-αμερικανούς των Νότιων Πολιτειών.
Έτσι σταδιακά το Δημοκρατικό Κόμμα άρχισε να αντικαθιστά το Ρεπουμπλικανό όσον αφορά τα κοινωνικά δικαιώματα και κυρίως τα δικαιώματα των μειονοτήτων.
Τη δεκαετία του ’60, ’70 και του ‘80 ολοένα και περισσότεροι αφροαμερικανοί και μετανάστες γίνονταν ψηφοφόροι του Δημοκρατικού Κόμματος ενώ πολλοί ψηφοφόροι της μεσαίας και ανώτερης τάξης των πολιτειών του Νότου από το Δημοκρατικό μετακινήθηκαν στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα.
Έτσι τις τελευταίες δεκαετίες το Δημοκρατικό Κόμμα ταυτίζεται σημαντικά με αυτό που στην Ευρώπη ονομάζεται ‘Κεντρώο’ ή ‘Κεντρο-Αριστερό κόμμα και το Ρεπουμπλικανικό με το ‘Δεξιό’ ή ‘Κεντρο-Δεξιό’ κόμμα. Και επειδή το Δημοκρατικό Κόμμα εθεωρείτο ως το φιλοπολεμικό κόμμα, επειδή πολλοί πόλεμοι στο παρελθόν είχαν ξεκινήσει με Δημοκρατικό Πρόεδρο, ήρθε η τελευταία οκταετία της ειρηνικής διακυβέρνησης Ομπάμα να αλλάξει και το τελευταίο αυτό πιστεύω.
Στις εκλογές που έρχονται στις 8 Νοεμβρίου 2016, η υποψήφια του Δημοκρατικού Κόμματος Χίλαρι Κλίντον αντιμετωπίζει τον υποψήφιο των Ρεπουμπλικανών Ντόναλντ Τράμπ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου