Συνδεδεμένες η ομοφοβία με την κεκαλυμμένη ομοφυλοφιλία; Έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Pubmed, μια διαδικτυακή βάση δεδομένων που διαχειρίζεται η National Library of Medicine των Ηνωμένων Πολιτειών, αναφέρει πως όντως, μπορούν να σχετίζονται. Πιο συγκεκριμένα, οι ερευνητές Adams, Wright, Lohr από το τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου της Τζόρτζια, έκαναν την πιο μεγάλη έρευνα επί του θέματος με σκοπό να ανακαλύψουν αν η παραπάνω θεωρία είναι βάσιμη ή αποτελεί απλώς έναν αστικό μύθο.
Συγκεκριμένα, συγκέντρωσαν μια ομάδα ομοφοβικών και θέλησαν να εξετάσουν τη διέγερσή τους καθώς παρακολουθούσαν ομοφυλόφιλα άτομα. Ξεκίνησαν λοιπόν με ένα δείγμα 35 ανοιχτά ομοφοβικών και 29 μη ομοφοβικών ανδρών και χωρίστηκαν σε γκρουπ σύμφωνα με την προσωπική τους βαθμολογία στο Δείκτη Ομοφοβίας (Index of Homophobia, W. W. Hudson & W. A. Ricketts, 1980). Επιπλέον να σημειωθεί, ότι η μέση ηλικία των ανδρών ήταν τα 20,3 χρόνια σε ένα ηλικιακό εύρος από 18 έως 31 ετών.
Οι παρευρισκόμενοι καλούνταν να παρακολουθήσουν αποσπάσματα από βιντεοκασέτες ερωτικού περιεχομένου με ετερόφυλες κι ομοφυλόφιλες σκηνές ανδρών και γυναικών και με τη βοήθεια ενός ειδικού καταγραφέα, σημειωνόντουσαν οι αυξομειώσεις στη περίμετρο του π3ους. Παράλληλα, όλοι τους συμπλήρωσαν κι ένα ειδικό Ερωτηματολόγιο Επιθετικότητας (A. H. Buss & M. Perry, 1992). Κι οι δυο ομάδες, επέδειξαν αύξηση της περιμέτρου στα βίντεο με τα ετερόφυλα ζευγάρια. Παρ’ όλα αυτά, μόνο οι ομοφοβικοί άνδρες φάνηκαν να παρουσιάζουν σημαντική αύξηση της στύσης στα ομοφυλόφιλα ερεθίσματα που είχαν άντρες πρωταγωνιστές. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξαν οι τρεις αυτοί ερευνητές, ήταν πως η ομοφοβία συσχετίζεται με την ομοφυλοφιλική διέγερση, την οποία το άτομο πιθανώς αρνείται να αποδεχτεί ή αγνοεί.
Η παραπάνω έρευνα αποτελεί χρήσιμο εργαλείο για άλλες μεταγενέστερές της, μιας κι ήταν η μόνη που χρησιμοποίησε τη μέθοδο της φαλλομετρίας για να εξάγει ασφαλή συμπεράσματα. Οι αιτίες της ομοφοβίας παρ’ όλα αυτά, δεν είναι παντελώς ξεκάθαρες αν κι έχουν προκύψει διάφορες ψυχαναλυτικές εξηγήσεις, όπως για παράδειγμα ότι η ομοφοβία είναι αποτέλεσμα αγχωτικής αντίδρασης. Αυτή η θεωρία, βασίστηκε στο γεγονός ότι κύριος παράγοντας της ομοφοβίας είναι το συνειδητό ή κι ασυνείδητο άγχος που έχει το άτομο μήπως είναι ή γίνει ομοφυλόφιλο, σύμφωνα με τον West το 1977.
Οι ψυχαναλυτές έχουν προσπαθήσει με βάση τις παραπάνω έρευνες, να χαρακτηρίσουν τη συναισθηματική δυσφορία και την έντονη παράλογη συμπεριφορά που εμφανίζουν κάποια άτομα απέναντι σε ομοφυλόφιλους. Γι’ αυτό το λόγο, αποδίδουν αυτή τη συμπεριφορά στην ενοχή που μπορεί να αισθάνονται για τη σεξουαλικότητά και τα ενδιαφέροντά τους. Έτσι, ως άμυνα, αντιδρούν σε οτιδήποτε έχει να κάνει με ομοφυλοφιλία αρνούμενοι, ενδεχομένως μια ενδόμυχη τάση προς αυτή. Την παραπάνω άποψη υποστηρίζει και ο West, όπου το 1977 δήλωσε συγκεκριμένα ότι «όταν οι ομοφοβικοί βρεθούν σε κατάσταση που απειλεί να διεγείρει τις δικές τους ανεπιθύμητες ομοφυλοφιλικές σκέψεις, πανικοβάλλονται κι ενεργούν υπερβολικά ή με οργή».
Δύο δεκαετίες μετά, το 1994, ο Ron Slaby, Αμερικάνος ψυχολόγος, υποστήριξε πως μια έντονη ομοφοβική αντίδραση, θα προερχόταν πιο εύκολα από ένα -φαινομενικά- ετερόφυλο άτομο, που όμως δυσκολεύεται να δεχθεί την ομοφυλόφιλη φύση του. Αν μη τι άλλο, πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι όσοι άνθρωποι εμφανίζουν ομοφοβικές συμπεριφορές τείνουν να έχουν χαμηλότερη αυτοεκτίμηση κι ανασφαλή κοινωνική ταυτότητα. Οι Simoni και Walters το 2001 υποστήριξαν μάλιστα ότι «μόνο άτομα που είναι αμφιλεγόμενα ως προς τη δική τους ταυτότητα αντιλαμβάνονται την ομοφυλοφιλία ως απειλή κι αντιδρούν με βία όταν έρχονται αντιμέτωποι με τη διαφορετικότητα η οποία τους προκαλεί μεγάλο ποσοστό άγχους», θέση αρκετά απόλυτη και συγκεκριμένη.
Όλες αυτές οι έρευνες κι οι μελέτες έχουν ναι μεν επιστημονικό υπόβαθρο, αλλά δεν αποτελούν αλάνθαστο κανόνα κι αυτό γιατί στοχεύουν στο ένα κομμάτι της ψυχολογίας που αφορά τη λανθάνουσα συμπεριφορά κι αφήνουν εκτός το ότι ερχόμαστε πιο κοντά σε αυτό το οποίο ομοιάζουμε. Για να δοθεί απάντηση πιο σίγουρη, χρειάζεται ένα τεράστιο δείγμα κι ενδεχομένως μελέτη που να ξεπερνάει το φράγμα μιας γενιάς.
Εν γένει, πάντως, μια έντονη αρνητική συμπεριφορά απέναντι σε οποιοδήποτε ζήτημα, δηλώνει αυτομάτως -συνήθως- μια έλλειψη ή μια φοβία. Έτσι, όταν «φωνάζεις» τη θέση σου, δεν την ισχυροποιείς, αλλά φαίνεται να προσπαθείς να πείσεις όσους σε ακούνε, για την ορθότητά της. Στον αντίποδα όμως, όταν ξέρεις ποιος είσαι και τι θες, δε σε νοιάζει ούτε τι κάνουν οι άλλοι, ούτε νιώθεις την ανάγκη να γίνεις δάσκαλος και να υποδείξεις σε κάποιον το δικό σου σωστό και να κατακρίνεις το -κατά τη γνώμη σου- λάθος του. Ασχολείσαι ήσυχα ήσυχα με τη ζωή σου, αν τα έχεις καλά με αυτήν.
Είναι ευρέως γνωστό ότι όποιος δείχνει έντονα το μίσος του και την αποστροφή του σε μια κοινωνική ομάδα, έχει περισσότερες πιθανότητες να το κάνει επειδή θέλει να πείσει κυρίως τους άλλους για τα δικά του θέματα. Ας ψάξει λίγο ο καθένας να βρει τον εαυτό του, αλλά ακόμα κι αν δε θέλει, μπορεί να σκεφτεί να αφήσει τους άλλους που είναι ο εαυτός τους, να ζήσουν τη ζωή που ονειρεύονται και τους αξίζει, όπως κι αν τη θέλουν.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου