NEA YOΡΚΗ. Μια δικαστική απόφαση του Εφετείου της Νέας Υόρκης, για έναν ομοφυλόφιλο εκπαιδευτή ελεύθερης πτώσης με αλεξίπτωτο, έγινε η δεύτερη στη χώρα που δηλώνει ότι ο αμερικανικός ομοσπονδιακός νόμος κατά των διακρίσεων προστατεύει τους εργαζόμενους από απόλυση λόγω του σεξουαλικού τους προσανατολισμού.
Η εν λόγω απόφαση μπορεί να ανοίξει το δρόμο για μια έφεση στο Ανώτατο Δικαστήριο των Ηνωμένων Πολιτειών, πράγμα που σημαίνει ότι εκεί (αν φτάσει η υπόθεση) θα εκδοθεί απόφαση άπαξ διά παντός.
Με 10 ψήφους υπέρ και 3 κατά, το 2ο Αμερικανικό Εφετείο απεφάνθη ότι ο ομοσπονδιακός νόμος κατά των διακρίσεων προστατεύει τους ομοφυλόφιλους από απόλυση λόγω του σεξουαλικού τους προσανατολισμού.
Η απόφαση είχε να κάνει με τον Ντόναλντ Ζάρντα (Donald Zarda), ο οποίος το 2010 είχε απολυθεί από τη δουλειά του ως εκπαιδευτής αλεξίπτωτου στο Σέντραλ Ισλιπ της Νέας Υόρκης. Για να γίνει η ελεύθερη πτώση με το αλεξίπτωτο, ο Ζάρντα έπρεπε να κρατά σφιχτά πάνω του τους πελάτες.
Προκειμένου να κάνει μια γυναίκα μαθήτρια να αισθανθεί άνετα, της είπε να μην ανησυχεί καθώς ήταν ομοφυλόφιλος. Η σχολή απέλυσε τον Ζάρντα, καθώς ο φίλος της γυναίκας πήγε στους υπεύθυνους και διαμαρτυρήθηκε.
Η γυναίκα είχε υποστηρίξει ότι ο Ζάρντα την ακούμπησε απρεπώς και ότι στη συνέχεια αποκάλυψε τον σεξουαλικό του προσανατολισμό προκειμένου να δικαιολογήσει τη συμπεριφορά του. Η εταιρεία υποστήριξε ότι ο λόγος της απόλυσής του ήταν η συμπεριφορά του όχι ο σεξουαλικός του προσανατολισμός.
Η δικαστική αυτή απόφαση αφορά μόνο τη Νέα Υόρκη, το Κονέκτικατ και το Βερμόντ. Ωστόσο, μπορεί να κατευθυνθεί προς το Ανώτατο Δικαστήριο, το οποίο πάντως τον Δεκέμβριο αρνήθηκε να εξετάσει μια υπόθεση γυναίκας από τη Τζόρτζια, η οποία ισχυρίζεται ότι απολύθηκε επειδή είναι ομοφυλόφιλη. Ο Ζάρντα σκοτώθηκε πριν από τρία χρόνια σε δυστύχημα με wingsuit στην Ελβετία.
Η αδελφή του, Μελίσα, μιλώντας τηλεφωνικά στο ειδησεογραφικό πρακτορείο «Associated Press», από το Κάνσας Σίτι του Μισούρι, είπε ότι ο αδελφός της θα ήταν ενθουσιασμένος από την δικαστική αυτή απόφαση.
Την απόφαση αυτή, εξάλλου, χαιρέτησαν όπως ήταν αναμενόμενο και οι οργανώσεις υπεράσπισης των δικαιωμάτων των ομοφυλοφίλων.
«Η σημερινή απόφαση είναι η πιο πρόσφατη νίκη που επιβεβαιώνει ότι οι εργαζόμενοι θα πρέπει να αξιολογούνται μόνο για την δουλειά τους και όχι από το ποιοι είναι και ποιον αγαπούν», είναι τα λόγια του Μάσεν Ντέιβις, ο οποίος είναι στέλεχος της οργάνωσης Freedom for All Americans. Από τον Εθνικό Κήρυκα
Σύμφωνα με την έρευνα της Πανευρωπαϊκής Οργάνωσης ΛΟΑΤΚΙ Νέων και Μαθητών, η Ελλάδα βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις μεταξύ των 47 εξεταζόμενων χωρών στην προάσπιση των δικαιωμάτων τους
Παρά τις προσπάθειες που γίνονται, τόσο θεσμικά από το υπουργείο Παιδείας προκειμένου οι μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης να έρθουν σε επαφή με μια σειρά από σύγχρονους προβληματισμούς σχετικά με τις έμφυλες ταυτότητες και τη σεξουαλικότητα, όσο και από τις διάφορες οργανώσεις της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, η Ελλάδα απέχει παρασάγγας από αυτό που λέμε «συμπεριληπτική εκπαίδευση», δηλαδή ένα εκπαιδευτικό σύστημα που να επιτρέπει σε όλους τους μαθητές, ανεξάρτητα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους, να συμμετέχουν ισότιμα σ’ αυτό.
Η πρόσφατη πανευρωπαϊκή συγκριτική έρευνα της Πανευρωπαϊκής Οργάνωσης ΛΟΑΤΚΙ Νέων και Μαθητών (IGLYO – International Lesbian, Gay, Bisexual, Queer & Transgender Youth and Student Oganization) τοποθετεί την Ελλάδα στις «κόκκινες» χώρες, δηλαδή στις χώρες που σε ό,τι αφορά την προάσπιση των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων σκοράρει πολύ χαμηλά, με μόλις 5 βαθμούς, βαθμολογία που την τοποθετεί στις τελευταίες θέσεις μεταξύ των 47 εξεταζόμενων χωρών, την ώρα που Μάλτα, Σουηδία και Νορβηγία καταλαμβάνουν τις τρεις πρώτες θέσεις της κατάταξης με 90, 88 και 84 βαθμούς αντίστοιχα.
Η έρευνα θέτει μια σειρά κριτηρίων, όπως η ύπαρξη νομικού πλαισίου κατά των διακρίσεων, η συλλογή δεδομένων περιστατικών σχολικού εκφοβισμού και παρενόχλησης, καθώς και η εφαρμογή ενός συμπεριληπτικού εθνικού προγράμματος σπουδών και η υποχρεωτική επιμόρφωση εκπαιδευτικών ως προς τα ΛΟΑΤΚΙ ζητήματα.
«Η Colour Youth ως κοινότητα νέων δεν εκπλήσσεται καθόλου από τα αποτελέσματα της έρευνας, καθώς η προάσπιση των ΛΟΑΤΚΙ δικαιωμάτων στην εκπαίδευση είναι ανεπαρκέστατη -αν όχι ανύπαρκτη-, με τη χώρα να αποτυγχάνει να πληροί όλα τα πρακτικά κριτήρια.
Για άλλη μια φορά τονίζουμε την ανάγκη λήψης των κατάλληλων μέτρων προς την εκπλήρωση του σκοπού αυτού, ενώ η αναδυόμενη προβληματική κλείνει τα στόματα όσων βαυκαλίζουν τις συνειδήσεις τους υποστηρίζοντας την επάρκεια αυτών», αναφέρει η οργάνωση σε σχετική ανακοίνωσή της, καλώντας το υπουργείο Παιδείας να προχωρήσει άμεσα στην έκδοση εγκυκλίου για τη διαχείριση ζητημάτων σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας φύλου και χαρακτηριστικών φύλου και την εισαγωγή του μαθήματος της σεξουαλικής αγωγής στα σχολεία.
Η συλλογικότητα «Πολύχρωμο Σχολείο», σε συνεργασία με τον Συνήγορο του Παιδιού, έχει αποστείλει εδώ και δύο χρόνια στο ΥΠΠΕΘ υπόμνημα δέκα σημείων, ως κατευθυντήριες γραμμές για τη διαχείριση καθημερινών ζητημάτων που προκύπτουν στη σχολική ζωή ΛΟΑΤΚΙ μαθητών.
«Τα δικαιώματά τους δεν είναι διευκρινισμένα και δεν είναι ενταγμένα στη σχολική αντίληψη λόγω κοινωνικών προκαταλήψεων», δηλώνει στην «Εφ.Συν.» ο Πέτρος Σαπουντζάκης, εκπαιδευτικός και μέλος του «Πολύχρωμου Σχολείου», ο οποίος προσθέτει ότι είναι λάθος να επωμιστούν οι εκπαιδευτικοί των σχολείων το βάρος της διαχείρισης τέτοιων ζητημάτων και ότι θα πρέπει να δρομολογηθούν ενέργειες κεντρικά από το αρμόδιο υπουργείο.
«Εσύ μέχρι πού μπορείς να φτάσεις για αυτά που πιστεύεις;»
Ο Μπέντζαμιν είναι ένας νεαρός μαθητής που έχει αφοσιωθεί πλήρως στη μελέτη της Βίβλου. Αντιλαμβάνεται και προσπαθεί να κάνει πράξη τον λόγο του Θεού με τον πιο διεστραμμένο τρόπο. Με όπλο την πίστη του, ξεκινά να επιτίθεται στους συμμαθητές του, στους καθηγητές του, καθώς και στην ίδια του την μητέρα, που δεν έχουν ιδέα τι ακριβώς συμβαίνει. Καθώς η κατάσταση επιδεινώνεται, αδυνατούν να προβλέψουν τις συνέπειες.
Πώς το σχολείο και η οικογένεια θα απαντήσουν σε αυτή την ακραία συμπεριφορά; Ο φασισμός και η ανοχή συγκρούονται σε αυτό το αστείο αλλά και προκλητικό έργο. Η παράσταση αποτελεί μία σύνθεση από 26 σκηνές «μονταρισμένες» ώστε να θυμίζουν κινηματογραφικό σενάριο.
Ο «Μάρτυρας», του Marius von Mayenburg, παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στον Πολυχώρο Vault από την ομάδα ProvaT.O., σε σκηνοθεσία Βαγγέλη Λάσκαρη, μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου του 2018, κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:15.
Το έργο έκανε πρεμιέρα στο Βερολίνο το 2012, στη σκήνη της Schaubühne, σε σκηνοθεσία του ίδιου του συγγραφέα. Tο 2016 μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από τον Ρώσο σκηνοθέτη Kirill Serebrenikov, με τον τίτλο «Ο πιστός» και πήρε μέρος σε μια σειρά από φεστιβάλ.
Ο συγγραφές του «Μάρτυρα», Marius Von Mayenburg, μίλησε για το έργο, τον φονταμενταλισμό, την ομοφοβία, και τον φασισμό σε μία συνέντευξη εφ΄ όλης της ύλης.
Γιατί έγραψες τον Μάρτυρα;
M.V.M.:Το έργο ήταν μία αντίδραση σε ένα συνεχόμενο debate σχετικά με τον ισλαμικό φονταμενταλισμό στη Γερμανία. Έβρισκα ενοχλητικό τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι παρέθεταν εδάφια από το Κοράνι χωρίς καμία βαθιά γνώση του περιεχομένου. Και έβρισκα (και ακόμη βρίσκω) εντελώς υποκριτικό τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι στη Δυτική Ευρώπη παρουσιάζουν περήφανα την κοινωνία μας σαν να είναι βασισμένη σε «Χριστιανικές αξίες». Δε φαίνεται να γνωρίζουν πολλά για τις αξίες όπως αναφέρονται στο βιβλίο πάνω στο οποίο βασίζεται αυτή η θρησκεία. Ήθελα να δείξω ότι μπορείς να πάρεις τη Βίβλο και να την κάνεις πηγή μιας εξτρεμιστικής ιδεολογίας, η οποία αντιτίθεται βαθιά στις δημοκρατικές μας αξίες.
Με την άνοδο του ισλαμικού φονταμενταλισμού και της επίδρασης που έχει αυτή στον κόσμο μας, γιατί έκανες τον πρωταγωνιστή Χριστιανό;
M.V.M.:Ήθελα να μιλήσω για τον θρησκευτικό φονταμεντελισμό γενικά. Έτσι, χρειαζόμουνα να δείξω πράγματα που οι θρησκείες έχουν κοινά όταν χρησιμοποιούνται σαν ιδεολογία για να επιτεθούν στον κόσμο. Όταν ξεκίνησα να διαβάζω τη Βίβλο, συνειδητοποίησα ότι δεν ήταν δύσκολο καθόλου να βρω τα εδάφια που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν. Το βιβλίο είναι γεμάτο από αυτά.
Πώς πιστεύεις πως μπορεί το έργο να μιλήσει σε ένα νεαρό κοινό, κοντά στην ηλικία του Μπέντζαμιν;
M.V.M.:Είδα το έργο να παίζεται για νεανικό κοινό και χάρηκα που είδα πως ο κόσμος για τον οποίο μιλάει το έργο - το σχολείο και η οικογένεια - τους κίνησε το ενδιαφέρον. Αντιλήφθηκαν το χιούμορ, κάποιοι δεν μπορούσαν να σταματήσουν να γελάνε, κάτι που βρήκα σχεδόν ανησυχητικό κάποιες φορές. Φάνηκε σαν το έργο να είχε πολλά κοινά με τις δικές τους ζωές. Ήταν ωστόσο φανερό ότι το νεανικό κοινό ήθελε να ασχοληθεί και με το δυσάρεστο μέρος της ιστορίας. Αν τους πάρεις σοβαρά, θα ανταποκριθούν με σοβαρό τρόπο. Αυτό θυμάμαι και γω από τις πρώτες μου εμπειρίες ως παιδί στο θέατρο: ήθελα πάντα να βλέπω αληθινά πράγματα, όσο σκληρά και αν ήταν.
Πιστεύεις πως υπάρχει κάτι στον (θρησκευτικό) φονταμοντελισμό που τον κάνει ελκυστικό στους εφήβους;
Στην πορεία της ενηλικίωσης, η ζωή σου γίνεται όλο και πιο περίπλοκη. Ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός είναι ένας τρόπος να μείνει απλή. Προσφέρει απλές λύσεις σε περίπλοκα προβλήματα. Σου επιτρέπει να μένεις διανοητικά σε επίπεδα παιδιού. Και επιτρέπει σε νεαρούς άντρες που έχουν πολύ μεγάλα επίπεδα τεστοστερόνης να βγάλουν το θυμό τους, την επιθετικότητά τους.
Το έργο αυτό είναι αστείο και προκλητικό. Το χιούμορ συχνά προκύπτει από την ανικανότητα του ενήλικα να χειριστεί το αδιάλλακτο νεαρό αγόρι και το τετριμμένο περιβάλλον του σχολείου και της ζωής στο σπίτι. Μπορείς να μας μιλήσεις λίγο για το πως δουλεύει η κωμωδία σε αυτή την παραγωγή;
M.V.M.:Πιστεύω πως στο θέατρο γελάμε πάντα όταν οι άνθρωποι έρχονται αντιμέτωποι με την ανικανότητα τους να χειριστούν καταστάσεις. Eπίσης γελάμε όταν οι άνθρωποι είναι υπερβολικά αγενείς. Ανοίγει πόρτες και μας κάνει να δούμε πράγματα πίσω από την επιφάνεια και διασκεδάζουμε αυτές τις στιγμές της διορατικότητας. Πιστεύω επίσης πως το διασκεδάζουμε όταν οι άνθρωποι λένε ή κάνουν πράγματα στη σκηνή που πάντα θέλαμε να κάνουμε ή να πούμε αλλά δεν τολμήσαμε. Έτσι επικροτούμε τους χαρακτήρες που σπάνε τους κανόνες για μας.
Η έννοια της μαρτυρίας και τα θέματα που υπάρχουν στο έργο ηχούν πέρα από το σύστημα πεποιθήσεων και εξερευνούν την ακαμψία του σταθερού συστήματος πεποιθήσεων. Ανησυχείς ότι οι άνθρωποι θα δουν το έργο ως ανταγωνιστικό σε άλλες θρησκείες και κυρίως στον Χριστιανισμό;
M.V.M.:Δεν επιτίθεμαι στη θρησκεία, εάν το έργο είναι μία επίθεση στην θρησκεία, τότε η θρησκεία επιτίθεται στον εαυτό της. Αλλά για να είμαι ειλικρινής, οι αμφιβολίες μου για τη θρησκεία δε θα μπορούσαν να είναι πιο βαθιές. Χαίρομαι που τις μοιράζομαι.
Ο Μπέντζαμιν επιλέγει προσεκτικά κάποια εδάφια από τη Βίβλο και παίρνει τη διδαχή κυριολεκτικά και βλέπει τη Βίβλο σαν «τα λόγια του Θεού». Για εκείνον δεν υπάρχει χώρος για ερμηνείες και δημόσιες συζητήσεις γύρω από το νόημα που έχει κάποιο σκοπό.
M.V.M.:Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο δουλεύει ο φονταμενταλισμός: εάν παραδεχτείς πως υπάρχει χώρος για ερμηνείες και δημόσιες συζητήσεις, παραδέχεσαι επίσης πως το βιβλίο είναι λογοτεχνικό. Και σαν λογοτεχνία, πρέπει να το χειριστούν με τις παραμέτρους της ιστορίας και της κριτικής ως προς την πλοκή. Δεν είναι πλέον ένας νόμος που στέκεται και μιλάει από μόνος του.
Πώς νιώθεις ότι μιλάει το έργο σου στις προκλήσεις μίας πολυθεϊστικής, πολυπολιτιστικής κοινωνίας; Σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες συναντάμε μία ποικιλία εθνική και θρησκευτική. Οι καθηγητές πρέπει να διδάσκουν την ανοχή και το σεβασμό προς όλες τις θρησκείες.
M.V.M.:Πιστεύω πως είναι σημαντικό να διορθωθούν κάποια πράγματα, όσον αφορά την ηθική υπεροχή του Χριστιανισμού. Στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες υπάρχει μία λευκή πλειοψηφία που ακόμη πιστεύει πως οι Χριστιανικές αξίες είναι τα ηθικά θεμέλια των κοινωνιών μας. Και αγνοούν ότι οι «Χριστιανικές αξίες» μπορούν να είναι οτιδήποτε επιλέξεις από τη Βίβλο. Ακόμη και αν πούμε εντάξει, ας προσποιηθούμε ότι οι αξίες μας είναι χριστιανικές – θα πρέπει να διερωτηθούμε τι συνέβη για παράδειγμα στην ιδέα της αγάπης προς τον πλησίον σου; Δεν πρέπει αντ’ αυτού να παραδεχτούμε ότι οι κοινωνίες μας έχουν ρίζες στην αξία του καταναλωτισμού;
Ένα θέμα του έργου είναι η συζήτηση για το εάν η θρησκεία είναι προσωπική ή δημόσια. Εάν η κοινωνία μας παρέχει μία δομή μέσα στην οποία όλοι μπορούν να κάνουν ότι θέλουν, αρκεί να μην βλάπτουν κανέναν. Ένα από αυτά τα πράγματα είναι και η θρησκεία: μία προσωπική ασχολία πάθους για την οποία δεν χρειάζεται να ξέρει κανείς, επειδή λαμβάνει χώρα ανάμεσα σε ένα άτομο και στον Θεό του. Ή μήπως η θρησκεία θα έπρεπε να είναι κάτι μεγαλύτερο από αυτή τη δομή. Εάν η δομή θα έπρεπε να “κατασκευάζεται” βάσει των κανόνων της εκάστοτε θρησκείας. Κάτι το οποίο σχεδόν αυτόματα αποκλείει την πιθανότητα μίας πολυθεϊστικής κοινωνίας. Αυτή η συζήτηση για το αν η θρησκεία είναι προσωπική ή δημόσια είναι πολύ περίπλοκη. Οι περισσότεροι θρησκευόμενοι άνθρωποι που ξέρω λένε πως η θρησκεία από τη φύση της είναι κάτι δημόσιο. Οι περισσότεροι άθεοι άνθρωποι λένε πως δε θέλουν να είναι μέρος μιας τέτοιας κοινωνίας.
Πώς θα ήθελες το κοινό σου να φύγει από το θέατρο στο τέλος της παράστασης;
M.V.M.:Σκεπτόμενο. Με νέες ερωτήσεις και αμφιβολίες στο κεφάλι του.
Γιατί έκανες την Έρικα Ροθ Εβραία;
M.V.M.:Δεν είναι Εβραία. Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό σημείο. Ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός κάνει τους ανθρώπους Εβραίους εάν τους θέλει να είναι Εβραίοι. Κάνει τους ανθρώπους να είναι «ο άλλος» επειδή θέλουν να ορίζουν τον εαυτό τους με το να μην είναι «ο άλλος». Η Έρικα Ροθ απλώς τυχαίνει να έχει αυτό το όνομα. Είναι ένα πολύ κοινό όνομα στη Γερμανία. Το έχουν και Εβραίοι, και μη Εβραίοι.
Το έργο εκθέτει το μισογυνισμό στον οποίο μπορεί να οδηγήσει μία κυριολεκτική ανάγνωση της Βίβλου και αυτές οι σκηνές σχετίζονται πολύ με τον εξτρεμιστικό ισλαμικό φονταμενταλισμό στον οποίο είμαστε μάρτυρες. Πιστεύεις πως ακούγοντας αυτές τις συμπεριφορές που πηγάζουν από τη Βίβλο, το κοινό μπορεί να δει τον εξτρεμισμό ως μία παρέκκλιση από τη θρησκεία ή πιστεύεις πως ο Χριστιανισμός είναι αναγκαστικά μισογυνιστικός;
Και τα δύο. Δε θέλω να μιλήσω για το Χριστιανισμό γενικά παρόλο που με βάζει σε πειρασμό να τον κρίνω από τη Βίβλο. Αλλά η Βίβλος είναι σίγουρο ένα μισογυνιστικό, ομοφοβικό και ακόμη και αντισημιτικό βιβλίο. Αν δεν «κλείσεις» το μυαλό σου όταν διαβάζεις συγκεκριμένες παραγράφους. Ωστόσο, δεν ήθελα βέβαια να γράψω ένα έργο για τη Βίβλο. Με ενδιαφέρει πολύ περισσότερο στο να θέσω το ερώτημα για τις δικές μας παραδόσεις και αξίες, και να παράγω αμφιβολίες για τις αγαπημένες μας ιδέες και για τον εαυτό μας. Είναι πολύ πιο ενδιαφέρον να ανακαλύψουμε τα περίεργα των εαυτών μας παρά να δείχνουμε με το δάκτυλο τους άλλους.
Έχεις πει σε συνέντευξή σου λόγω της έμφασης που δίνεις στους ανθρώπους και λόγω της πλοκής, τα έργα σου θεωρούνται «παλιομοδίτικα» στη Γερμανία, αλλά αυτό δεν είναι ένα καθ’ όλα νατουραλιστικό έργο. Τι θα έλεγες στους νέους φοιτητές θεάτρου σχετικά για τον τρόπο με τον οποίο είναι δομημένο το έργο και την προσέγγισή σου στο κτίσιμο χαρακτήρων;
M.V.M.:Δεν μπορώ να πω πολλά γι’ αυτό. Η διαδικασία της συγγραφής, έχει να κάνει πολύ με τους ηθοποιούς για τους οποίους γράφω. Γράφω πράγματα τα οποία θέλω να δω ως θεατής και θέλω να κάνω πρόβα ως σκηνοθέτης. Τα τελευταία τέσσερα ή πέντε έργα μου τα έγραψα με αυτόν τον τρόπο. Ήξερα ήδη ποιος θα παίξει ποιον ρόλο. Και ήξερα πως θα σκηνοθετήσω την πρώτη παραγωγή του έργου. Αυτό σημαίνει πως δε σκέφτομαι πολύ για την αγορά στην οποία πρέπει να ανταγωνιστεί το έργο. Απλώς βάζω κάτω όλα τα πράγματα που χρειάζομαι για να κάνω μια παραγωγή και λέω την ιστορία που θέλω να πω. Βεβαίως, υπάρχει και μια πιο αναλυτική απάντηση στην ερώτησή σου αλλά αυτή θα χρειαζόταν περισσότερο χρόνο και χώρο.
Ο συγγραφέας:
Ο Marius von Mayenburg δρα και συμμετέχει στην σύγχρονη ευρωπαϊκή δραματουργία ως σκηνοθέτης, μεταφραστής και δραματουργός. Μόνιμος συνεργάτης της Schaubühne, με πολλές διακρίσεις στο ενεργητικό του, κατατάσσεται στους κορυφαίους θεατρικούς συγγραφείς της γενιάς του. Γεννήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 1972 στο Μόναχο και σπούδασε στο Πανεπιστήμιο των Τεχνών στο Βερολίνο. Το έργο του «Fireface», το οποίο γράφτηκε το 1997, ήταν η πρώτη του μεγάλη επιτυχία, κερδίζοντας το βραβείο για νέους δραματουργούς καθώς και το βραβείο συγγραφέων στη Φρανκφούρτη.
Έργα του: Haarmann (1996), Fräulein Danzer (1996), Monsterdämmerung (1997), Feuergesicht (1997), Parasiten (1999), Das kalte Kind (2002), Fräulein danzer (2003), Eldorado (2004), Turista (2005), Augenlicht (2006), Der Häßliche (2007), Der Hund, die Nacht und das, Messer (2008), Der Stein (2008), Perplex (2010), Märtyrer (2012), Stück Plastik (2015)
Σε ένα παγκάκι του Σέντραλ Παρκ στη Νέα Υόρκη διάλεξαν να συναντηθούν, μετά τέσσερα χρόνια, ο Τζεφ και ο Νταν, δύο άνδρες γύρω στα σαράντα, φίλοι από το πανεπιστήμιο. Ο ένας φιλελεύθερος και προοδευτικός, ο άλλος συντηρητικός και επικριτικός. Η επικοινωνία τους έχει περιοριστεί σε επιπόλαιο chat μέσω των social media. Η παράσταση με τίτλο «Σε μια... μέρα» του Αλεν Μπάρτον, που παίζεται σε σκηνοθεσία Σόφης Παπαδοπούλου κάθε Δευτέρα και Τρίτη στο Ιδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, σε κάνει να γελάς με την παράνοια των σχέσεων αλλά και την εναγώνια αναζήτηση των ανθρώπων να δείχνουν νέοι και να βρίσκουν καύσιμο για να «παλεύουν» την καθημερινότητά τους. «Οι γονείς μου χώρισαν πριν από 30 χρόνια και όλο αυτό το διάστημα είχαν σχέσεις. Ζούσαν την κάθε στιγμή, μου είπαν», λέει απορημένος ο Νταν! «Μα είναι δυνατόν οι ομοφυλόφιλοι να ζητούν τη νομιμοποίηση του γάμου των γκέι; Δεν βλέπουν πώς καταλήγουν οι γάμοι των ετερόφυλων;», ρωτά σε άλλο σημείο ο Τζεφ. Το έργο έχει ως μεγάλο προσόν τις ερμηνείες του Φάνη Παυλόπουλου και του Κίμωνα Φιορέτου, ενώ μία ισχυρότερη δόση λοξής ματιάς ίσως χρειαζόταν. Ας πούμε πόσο τσεχωφικά αμερικανικό είναι να θρηνείς ότι έχεις φθάσει στα 43 όπως κάνει ο ένας εκ των δύο πρωταγωνιστών...
Ιδρυμα Μ. Κακογιάννης, Δευτέρα-Τρίτη 15 έως 27/2, 9 μ.μ.
“Θα διαδηλώσουμε κατά του φασισμού και του ρατσισμού στη Ρώμη γιατί δεν μπορούμε να επιτρέψουμε στους φασίστες και τους ρατσιστές να καθορίζουν το πολιτικό κλίμα και τον τρόπο συμβίωσης στη δημοκρατική και ανοιχτή κοινωνία μας. Η σημερινή Ιταλία γεννήθηκε στα βουνά από τους αντάρτες και έχει ένα δημοκρατικό σύνταγμα που απαγορεύει τον φασισμό και τις ρίζες του, τον ρατσισμό και την ξενοφοβία” τόνισε στην “Αυγή” η Κάρλα Νέσπολο, η πρόεδρος του Εθνικού Συλλόγου Ιταλών Ανταρτών ANPI, που ιδρύθηκε κατά τη διάρκεια του πολέμου τον Ιούνιο του 1944, έχει σήμερα πάνω από 120.000 μέλη και αγωνίζεται για να μείνουν ζωντανές η μνήμη και οι αξίες της Αντίστασης.
* Υπάρχει αυτή τη στιγμή στην Ιταλία ένα κλίμα αναβίωσης των φασιστικών οργανώσεων και ένα έντονο κλίμα ρατσισμού και ξενοφοβίας...
Για τον λόγο αυτό το Σάββατο [σήμερα], αδιαφορώντας για τις αντίξοες καιρικές συνθήκες, θα διοργανώσουμε μια μεγάλη λαϊκή διαδήλωση στη Ρώμη με το σύνθημα “Ποτέ πια φασισμοί, ποτέ πια ρατσισμοί”. Θα υπάρξει μια απάντηση της δημοκρατικής και αντιφασιστικής Ιταλίας, γιατί πιστεύουμε ότι η πλειονότητα του ιταλικού λαού είναι δημοκρατική και δεν τρέφει ρατσιστικά αισθήματα απέναντι στους μετανάστες, όπως δείχνει η καθημερινότητά μας.
Ο φασισμός και οι φασίστες δεν μας τρομάζουν, αλλά δεν θα πρέπει να υποτιμήσουμε την παρουσία τους, που διευρύνεται διαρκώς και περισσότερο και καθίσταται διαρκώς και περισσότερο πιο επικίνδυνη. Το μεγάλο μας όπλο εναντίον του φασισμού είναι η συμμετοχή των πολιτών, η δημοκρατία, η απόρριψη της βίας για την επιβολή μιας πολιτικής. Το τελευταίο διάστημα προσπαθήσαμε να αντιμετωπίσουμε τα επεισόδια βίας που σημειώθηκαν στη χώρα, καλώντας τον λαό μας να περιφρουρήσει τη δημοκρατία και τους θεσμούς της καταδικάζοντας τον φασισμό, τον ρατσισμό και την ξενοφοβία.
* Στο Παλέρμο δυστυχώς ακτιβιστές ενός κοινωνικού κέντρου επιτέθηκαν σε τραμπούκο νεοφασιστικής οργάνωσης...
Ο Σύλλογος Ανταρτών ANPI τόσο στο Παλέρμο όσο και σε εθνικό επίπεδο εξέδωσε ανακοινώσεις που καταδίκασαν κατηγορηματικά το γεγονός αυτός, καταδικάζοντας κάθε πράξη βίας. Ακόμη και όταν πρόκειται για έναν νεοφασίστα που τον έδεσαν και τον χτύπησαν και παρόλο που ο ίδιος από την πλευρά του είναι ένας τραμπούκος που είχε χτυπήσει Πακιστανούς μετανάστες. Το αντιφασιστικό κίνημα δεν πρέπει να απαντά στη φασιστική βία με τη βία. Αυτό είναι το μεγάλο δίδαγμα που πήραμε από τους αντάρτες που πολέμησαν στα βουνά, στην ύπαιθρο και τις πόλεις για έναν ειρηνικό, πλουραλιστικό και δημοκρατικό κόσμο. Δεν μας αντιπροσωπεύει όποιος χρησιμοποιεί τη βία. Ακόμη χειρότερα όταν η βία είναι προληπτική, όπως στην περίπτωση του Παλέρμο, και όχι για την άμυνα κάποιου. Στην Ιταλία ο φασισμός προσπάθησε να εμφανιστεί με ένα νέο, καλό και κοινωνικό πρόσωπο. Λένε ανοιχτά πως είναι ρατσιστές και πως ό,τι κάνουν το κάνουν για τους Ιταλούς, προσφέροντας τρόφιμα και υπηρεσίες.
* Μια δραστηριότητα που πιθανώς τροφοδοτήθηκε από τις σχέσεις τους με την ελληνική εγκληματική Χρυσή Αυγή...
Αυτό είναι ένα άλλο κομμάτι του παζλ για να σχηματίσουμε μια πλήρη εικόνα της δράσης των νεοφασιστικών οργανώσεων τα τελευταία χρόνια, γιατί προσπάθησαν να αλλάξουν στιλ, προσδιορίζονται ως φασίστες της τρίτης χιλιετίας, συγκεντρώνουν τρόφιμα για τους φτωχούς Ιταλούς, αλλά με την πρώτη ευκαιρία βγαίνουν η πραγματική φύση τους και ο βίαιος χαρακτήρας τους.
* Γιατί καλείτε τον κόσμο να διαδηλώσει και κατά του ρατσισμού; Ποια είναι η σχέση του με τον φασισμό; Γιατί ορισμένοι έχουν έναν πολιτικό ρατσιστικό λόγο και συμπεριφορές χωρίς να είναι απαραίτητα φασίστες...
Ο ρατσισμός αποτελεί μία από τις ρίζες του φασισμού. Σήμερα είναι προφανές ότι υπάρχει μια άμεση σχέση τους. Μας ανησυχεί πολύ το γεγονός ότι υπάρχουν ιταλικά πολιτικά κόμματα που φιλοδοξούν να κυβερνήσουν τη χώρα και κάνουν ρατσιστική προπαγάνδα. Ζητήσαμε από τους πολίτες που συμμερίζονται τις ιδέες του αντιφασιστικού αγώνα και της Αντίστασης να μην ψηφίσουν αυτά τα κόμματα, γιατί ο ρατσισμός αποτελεί την κούνια που εκτρέφει τον φασισμό, τον ναζισμό και τη βία τους.
* Γιατί ως πρόεδρος του ANPI μαζί με τη γραμματέα του μεγαλύτερου ιταλικού συνδικάτου CGIL Σουζάνα Καμούσο, την πρόεδρο του πολιτιστικού και κοινωνικού οργανισμού ARCI Φραντσέσκα Κιαβάτσι, τον πρόεδρο του καθολικού πολιτιστικού και κοινωνικού οργανισμού ACLI Ρομπέρτο Ροσίνι και τον επικεφαλής της οργάνωσης Libera Ντον Λούτζι Τσιότι παρουσιάσατε στο Ιστορικό Μουσείο της Απελευθέρωσης στη Ρώμη, τον χώρο των βασανιστηρίων στην οδό Τάσο, το κάλεσμα για τη συγκέντρωση των υπογραφών “κατά των φασισμών και των ρατσισμών”;
Ο Σύλλογος Ανταρτών ANPI μαζί με άλλους 23 μεγάλους δημοκρατικούς συλλόγους, του κοσμικού και καθολικού κόσμου, πολιτιστικούς και κοινωνικούς, τα μεγαλύτερα συνδικάτα, όλους τους συλλόγους της Αντίστασης και των εκτοπισμένων στα στρατόπεδα συγκεντρώσεως και των πολιτικών κρατούμενων θέλουμε να συγκεντρώσουμε όσο το δυνατόν περισσότερες υπογραφές κατά του φασισμού για να προειδοποιήσουμε τους πολίτες και τους θεσμούς για τον κίνδυνο του φασισμού και του ρατσισμού. Στις 2 Ιουνίου θα πραγματοποιήσουμε μια μεγάλη συγκέντρωση για να γιορτάσουμε τα 70 χρόνια από την έναρξη της ισχύος του ιταλικού αντιφασιστικού και δημοκρατικού συντάγματός μας.
* Ο Σύλλογος των Ανταρτών ANPI είναι ένας μεγάλος σύλλογος, αλλά χωρίς να έχει πια στις τάξεις του τους παλιούς αντάρτες και αντιστασιακούς. Γιατί ανοίξατε τις πόρτες σας στους δημοκρατικούς πολίτες;
Στο 14ο Συνέδριό του το 2006 ο ΑΝΡΙ αποφάσισε να μετατραπεί στο “σπίτι όλων των αντιφασιστών που πιστεύουν στις αξίες του συντάγματος”, αποτελώντας το μεγαλύτερο κανάλι μετάδοσης της μνήμης και των αξιών της Αντίστασης στις νεότερες γενιές. Ο ΑΝΡΙ σήμερα αποτελεί έναν μεγάλο δημοκρατικό και αντιφασιστικό σύλλογο, που τιμά τους αντιστασιακούς που έπεσαν και αυτούς που έφυγαν από κοντά μας, αλλά και που αγωνίζεται για να παραμείνει ζωντανό το φωτεινό παράδειγμά τους. Προέρχομαι από μια οικογένεια ανταρτών και αντιστασιακών χωρίς να έχω γνωρίσει την Αντίσταση. Η μνήμη της Αντίστασης αποτελεί για εμάς ένα κοινωνικό αγαθό που πρέπει να περνά από τη μία γενιά στην άλλη. Γι' αυτό ανησυχούμε πολύ για το πώς διδάσκεται η Ιστορία, γιατί η Ιστορία είμαστε εμείς οι ίδιοι.
Όταν ζούσαν ακόμη οι αντάρτες και οι αντιστασιακοί, ήταν πιο εύκολο. Σήμερα που δεν υπάρχουν πλέον, πρέπει να κάνουμε αυτό που είπε ο Μάρκο Ρεβέλι, ο γιος του ηρωικού διοικητή των Ανταρτών Νούτο Ρεβέλι, καλώντας μας “να γίνουμε όλοι παρτιζάνοι των παρτιζάνων”. Τα παιδιά και τα εγγόνια των ανταρτών και των αντιστασιακών, οι νέες γενιές, οι δημοκρατικοί πολίτες πρέπει να μεταδώσουμε αυτές τις μνήμες και αυτές τις αξίες. Δεν μας φοβίζουν ο φασίστας και ο φασισμός. Αποτελούν μια μικρή μειοψηφία στην κοινωνία μας, παρόλο που μερικές φορές γίνονται επικίνδυνοι. Μας ανησυχούν η αδιαφορία και η άγνοια. Γι' αυτό κάναμε μια συμφωνία με το υπουργείο Παιδείας να πηγαίνουμε μαζί με τα ιστορικά ιδρύματα για την Αντίσταση να μιλάμε στα παιδιά για την εξαιρετική αυτή ιστορία μας, τον αντιφασιστικό αγώνα και το δημοκρατικό σύνταγμα που αποτέλεσε το επιστέγασμα του αγώνα.
* Προκαλεί εντύπωση ότι στα σχολεία σας διδάσκεται ακόμη το "Bella Ciao", που αποτελεί πλέον ένα διεθνές αντιστασιακό τραγούδι...
Δεν πρέπει να λείψει ποτέ ο διάλογος με τα σχολεία και τους εκπαιδευτικούς. To «Bella Ciao» είναι το τραγούδι των γυναικών που εργάζονταν στους ορυζώνες. Οι παρτιζάνοι άλλαξαν τα λόγια και το έκαναν σύμβολο της Αντίστασης και της λαϊκής κουλτούρας. Ο ΑΝΡΙ αγωνίζεται για να παραμείνει ζωντανή αυτή η μνήμη και να αποτρέψει να επαναληφθούν τέτοιες τραγωδίες.
Μια παγωμένη Κυριακή του Ιανουαρίου, στο Ρέικιαβικ. Είμαστε καλεσμένοι στην εκκλησιαστική λειτουργία, που κάνουν γυναίκες ιερείς. Είναι το μεγαλύτερο εκκλησίασμα στην πρωτεύουσα της Ισλανδίας. Η Γκούντρουν Καρλς Χελγκουντότιρ είναι ιερέας στην Ευαγγελική Λουθηρανική Εκκλησία. Είναι η επίσημη θρησκεία της χώρας. Ο στόχος της δεν είναι να αυξήσει μόνο τον αριθμό των γυναικών στην εκκλησία αλλά και να εξαλείψει οποιαδήποτε φυλετικά σχόλια στη θεολογία και στους λόγους της εκκλησίας:
«Αν θέλουμε να εκφράσουμε την πίστη μας στον Θεό, πρέπει να το κάνουμε με τέτοιο τρόπο, ώστε όλοι να αισθάνονται ότι τους αφορά. Ο θεός δεν είναι άνδρας ή γυναίκα, μητέρα ή πατέρας. Έχω ξεκινήσει να μιλώ για τον Θεό σε ουδέτερο γένος. Ταυτόχρονα, θεωρώ ότι είναι σημαντικό να μιλούμε για τον Θεό ως Αυτός και Αυτή. Όχι μόνο ως Αυτός όπως κάνουμε στην Ισλανδική Εκκλησία. Όταν πρέπει να χρησιμοποιήσω αυτό τον όρο, Βάζω το «Αυτή», όταν μπορώ. Αυτό που θέλω επίσης να αλλάξω, είναι τον ρόλο των γυναικών, στην ιεραρχία της Εκκλησίας, αλλά και στο σώμα που την κυβερνά. Είμαστε μόλις το 20% σε αυτές τις ομάδες. Εκεί αποφασίζονται όλα. Εκεί είναι η εξουσία».
Ο διευθύνων σύμβουλος του ΙΚΕΑ στην Ισλανδία, Θόραριν Έβερσον δεν θεωρεί αυτό το νόμο κάτι πρωτόγνωρο. Η εταιρία του πήρε μέρος σε ένα αντίστοιχο πιλοτικό πρόγραμμα πριν από πέντε χρόνια.
Ο νόμος δεν έχει να κάνει μόνο με την ισότητα των φύλων, αλλά και με διακρίσεις που γίνονται με αφορμή την εθνότητα, την ηλικία, τον σεξουαλικό προσανατολισμό και την αναπηρία του ατόμου. Οι μισοί υπάλληλοι της εταιρίας είναι γυναίκες.
Στο μάρκετινγκ, στις πωλήσεις, στις οικονομικές υπηρεσίες και στα logistics, οι διευθυντικές θέσεις καλύπτονται στην πλειονότητά τους από γυναίκες:
«Στις διαμετακομιστικές υπηρεσίες, είχαμε μόνο άνδρες στο παρελθόν. Τώρα έχουμε μόνο γυναίκες. Στο τμήμα πωλήσεων, έχουμε τρία κορίτσια που το τρέχουν. Έχουν τις πωλήσεις όλης της επιχείρησης» επισημαίνει ο Θόραριν Έβερσον.
Η Μπιρνέα Μαγκνέα είναι διευθύντρια πωλήσεων: «Ξεκίνησα να δουλεύω part time, κατά τη διάρκεια των σπουδών μου. Είχα όλες τις ευκαιρίες που ήθελα εδώ. Δεν υπάρχει καμιά διαφορά αν είσαι άνδρας ή γυναίκα στη δική μας επιχείρηση. Έχουμε τον ίδιο μισθό. Υπάρχει ίση μεταχείριση σε όλα».
Η ισότητα των ευκαιριών είναι για τον Θόραριν Έβερσον, η εγγύηση της επιτυχίας:
«Είναι αδύνατον σε μακροχρόνια βάση να έχεις μια επικερδή επιχείρηση, εάν το προσωπικό σου δεν είναι ευχαριστημένο. Και αν οι μισοί υπάλληλοί σου δεν είναι ικανοποιημένοι είναι αδύνατον η επιχείρησή σου να τα πάει καλά. Οι ευχαριστημένοι υπάλληλοι, παράγουν περισσότερο, πωλούν περισσότερο και στο τέλος της ημέρας είναι όλοι ευχαριστημένοι».
Η εφαρμογή του νόμου δεν θα πρέπει να μειώσει τον αγώνα που κάνουν τα συνδικάτα και οι ενώσεις, σύμφωνα με τον Ράγκναρ Θορ Ινγκολφσον, πρόεδρο του συνδικάτου εμπόρων:
«Είναι στην κουλτούρα μας να θεωρούμε ότι οι άνδρες πρέπει να πληρώνονται περισσότερο από τις γυναίκες για την ίδια δουλειά. Υπάρχει επίσης νομοθεσία ότι στα διοικητικά συμβούλια των εταιριών, πρέπει να υπάρχει ίση παρουσία ανδρών και γυναικών. Έχουμε ακόμη πρόβλημα να βρούμε γυναίκες που να είναι πρόθυμες να γίνουν μέλη ΔΣ εταιριών και θεσμών. Πρέπει να συνεχίσουμε τον αγώνα με αυτόν τον στόχο. Γιατί έχουμε δει ότι όταν σταματάμε, το χάσμα αυξάνεται».
Είναι ένας αγώνας που μετρά αρκετές δεκαετίες. Η Γκέρντουρ Στεϊντορσντότιρ ήταν μέλος της οργανωτικής επιτροπής της δράσης «Γυναικείο ρεπό», που έγινε στις 24 Οκτωβρίου 1975. Το 90% των Ισλανδών γυναικών σταμάτησαν όλες τις δραστηριότητες και διαδήλωσαν σε όλη τη χώρα, για να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους. Θυμάται:
«Γυναίκες έρχονταν από όλες τις κατευθύνσεις, σαν να ήταν ένα ποτάμι. Ενώθηκαν σαν ένας μεγάλος ωκεανός στην πλατεία. Ήταν πολύ εντυπωσιακό το θέαμα αυτών των γυναικών, η μία δίπλα στην άλλη. Ήταν σαν να βάζαμε τα θεμέλια γι’ αυτό που γίνεται σήμερα. Υπήρχε μια απίστευτη ενότητα».
Παρόμοιες δράσεις επαναλήφθηκαν αρκετές φορές από τότε.Το 2016, οι Ισλανδές σταμάτησαν να δουλεύουν ακριβώς στις 2.38 μ.μ. για να διαμαρτυρηθούν ενάντια στο μισθολογικό χάσμα που συνεχίζει να υπάρχει μεταξύ ανδρών και γυναικών. Παραμένει κατά μέσο όρο στο 16%.
Η μαχητικότητα των γυναικών της χώρας είναι χαρακτηριστικό των αγώνων που δόθηκαν από τα φεμινιστικά κινήματα τον εικοστό αιώνα. Αυτά πέτυχαν να έχει το γυναικείο φύλο ισχυρή παρουσία στην αγορά εργασίας.
Ερώτηση Βαλερί Γκοριά, Euronews:
Ποιοι είναι οι λόγοι για αυτή την κινητοποίηση; Πιστεύετε ότι υπάρχει ένα ιδιαίτερο ισλανδικό στοιχείο σε όλο αυτό;
«Το μικρό μέγεθος της χώρας παίζει ρόλο. Γιατί αυτό δημιουργεί στενότερους δεσμούς, δίκτυα και σχέσεις ανάμεσα στους ανθρώπους. Έχουμε λοιπόν μια εύκολη και γρήγορη ροή των ειδήσεων, επειδή η Ισλανδία είναι μικρή χώρα. Οι γυναίκες μπορούν λοιπόν να δραστηριοποιηθούν, να κινητοποιηθούν πολύ σύντομα» εξηγεί η Θόργκεντουρ Εϊναρσντότιρ, καθηγήτρια Σπουδών Φύλου, στο Πανεπιστήμιο της Ισλανδίας.
Αυτή η γρήγορη και εύκολη κινητοποίηση έχει συμβάλει αποφασιστικά στην ισχυρή παρουσία των γυναικών στην πολιτική. Το 1980, η Ισλανδία ήταν η πρώτη χώρα στον κόσμο που εξέλεξε γυναίκα Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Το 2009, στο αρχή της οικονομικής κρίσης που έριξε την κυβέρνηση της χώρας, μια γυναίκα έγινε πρωθυπουργός της Ισλανδίας για πρώτη φορά.
Τον Νοέμβριο του 2017, η Κατρίν Γιακομπσντότιρ του αριστερού πράσινου κόμματος έγινε πρωθυπουργός της χώρας, μετά το σκάνδαλο της παιδοφιλίας, που έριξε την προηγούμενη κυβέρνηση. Το ποσοστό όμως των γυναικών βουλευτών έπεσε από το 48% στο 38% στο κοινοβούλιο.
Στην Ισλανδία η ισότητα έχει να κάνει όμως και με τα δικαιώματα των ανδρών. Ο Γιάλμαρ Ερν Γιόχανσον είναι διευθυντής μεταφορών και ηθοποιός. Μας εξηγεί:
«Συνήθως δουλεύω σε μια οικογενειακή επιχείρηση, αλλά το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς μου αυτή τη στιγμή έχει να κάνει με την ψυχαγωγία. Θα πάρω άδεια πατρότητας τώρα, για έξι μήνες. Θα πάρω και την κανονική μου άδεια. Άρα θα είμαι με το παιδί μου για οκτώ μήνες συνολικά. Αυτό συμβαίνει μόνο στην Ισλανδία».
Στην Ισλανδία ένας πατέρας και μια μητέρα μπορούν να πάρουν 3 μήνες ο καθένας ως γονική άδεια για το παιδί τους συν 3 επιπλέον μήνες που μπορούν να μοιραστούν μεταξύ τους. Ο Γιάλμαρ θα μείνει με το γιο του, για οκτώ μήνες:
«Στην αρχή, όταν τα μωρά μεγαλώνουν και αρχίζουν να κάνουν και να μαθαίνουν νέα πράγματα, είναι καλό να είσαι κοντά τους και να αποκτάς σχέση μαζί τους».
Η σύντροφός του Λιόσμπρα Λογκαντότιρ, επέστρεψε μόλις στη δουλειά της. Είναι διευθύντρια σε μια μεγάλη ισλανδική τράπεζα:
«Ήμουν σε άδεια μητρότητας στην αρχή, οπότε φρόντισα τα πάντα. Και τώρα πρέπει να επιστρέψω στη δουλειά μου και να αφήσω τον έλεγχο σ’ αυτόν. Είναι πολύ σημαντικό για μένα να μπορώ να γυρίσω στη δουλειά μου, να την έχω και να έχω παράλληλα και έναν υψηλό μισθό όπως έχουν οι άνδρες. Πρέπει να έχουμε ίσα δικαιώματα σε όλα τα πεδία. Δεν πρέπει να έχει να κάνει μόνο με τον μισθό. Πρέπει και οι δύο να μπορούμε να είμαστε στο σπίτι με το παιδί μας. Αυτό είναι το φυσιολογικό».
Παρόλα αυτά, στο 60% των περιπτώσεων, είναι οι γυναίκες που παίρνουν την περισσότερη άδεια από τους εννέα μήνες. Ο λόγος είναι ότι οι πατέρες όταν παίρνουν άδεια, λαμβάνουν το 80% του μισθού τους. Και κατά μέσο όρο οι μισθοί τους είναι υψηλότεροι αυτών που παίρνουν οι γυναίκες.
Η ισότητα των δύο φύλων διδάσκεται όμως και στα σχολεία της Ισλανδίας. Η Χάνα Μπιόργκ Βιλγιαλμσντότιρ ήταν η πρώτη που έκανε ένα μάθημα για ζητήματα φύλου στο λύκειο, πριν από δέκα χρόνια. Το μάθημα έγινε πλέον υποχρεωτικό σε 27 από τα 33 ανώτερα λύκεια της χώρας:
«Αναλύουμε μαζί την κοινωνία και προσπαθούμε να δούμε πώς και γιατί γίνεται η διάκριση των φύλων. Ο στόχος μου είναι πρώτα από όλα να καταλάβουν ότι αυτό είναι ένα γεγονός. Γιατί δεν το έχουν αντιληφθεί όλοι. Πιστεύουν ότι έτσι πρέπει να είναι τα πράγματα. Είδα ότι τους έδινε έναν αέρα χειραφέτησης, όταν αντιλαμβάνονταν τα κοινωνικά στερεότυπα. Ο τελικός μου στόχος είναι αυτά τα παιδιά να γίνουν πιο ευτυχισμένοι άνθρωποι. Γιατί οι ευτυχισμένοι άνθρωποι δημιουργούν καλύτερες κοινωνίες».
Το θέμα της μαθήματος σήμερα είναι η ομοφοβία. Πριν από λίγες μέρες, ένας από τους μαθητές έφαγε ξύλο στον δρόμο, επειδή είναι ομοφυλόφιλος. Κανένα θέμα δεν είναι εκτός συζήτησης στην τάξη.
«Είναι πολύ πιο σημαντικό αυτό που γίνεται εδώ, από άλλα πράγματα που μαθαίνουμε στο σχολείο. Για παράδειγμα τη βιολογία, τη φυτολογία. Δεν νομίζω ότι αυτά θα μπορέσουμε ποτέ να τα χρησιμοποιήσουμε. Νομίζω όμως ότι οι σπουδές φύλου είναι κάτι με το οποίο ερχόμαστε αντιμέτωποι καθημερινά, σε κάθε κατάσταση σχεδόν που εμπλέκονται άνθρωποι» τονίζει ο μαθητής Άρνθορ Σίγκουρντσον.
Η Χάνα Μπιόργκ Βιλγιαλμσντότιρ συμπληρώνει:
«Δεν θα υπάρξει ισότητα ποτέ σε καμιά κοινωνία, αν το εκπαιδευτικό σύστημα δεν έχει ενεργό ρόλο στην προώθησή της. Πλάθουμε αυτές τις ιδέες εδώ. Φυτεύουμε τους σπόρους».
Αυτό ακριβώς κάνει τα τελευταία τριάντα χρόνια. Έχει εφεύρει μια μέθοδο που εφαρμόζεται σε 20 νηπιαγωγεία και δημοτικά σχολεία.
Η ιδέα είναι η εξής: τα αγόρια χωρίζονται από τα κορίτσια. Κάνουν τις ίδιες δραστηριότητες. Χρησιμοποιούν τις ίδιες μεθόδους. Φοράνε τα ίδια ρούχα. Μία φορά την ημέρα συναντιούνται για να κάνουν εξάσκηση όλα μαζί, όσα έχουν μάθει. Είναι μια μέθοδος που τα βοηθά να αποφύγουν τα στερεότυπα, που είναι πολύ συνηθισμένα στις μικτές τάξεις.
Η εκπαιδευτικός Μαργκρέτ Πάλα Ολαφσντότιρ υπογραμμίζει:
«Θέλουμε αυτά τα κορίτσια να βγουν από τη χαλαρότητά τους. Θέλουμε να τα διδάξουμε να είναι θορυβώδη, να φωνάζουν και να πηδάνε, να διεκδικούν το χώρο που τους ανήκει. Να χρησιμοποιούν τη φωνή τους. Θέλουμε να είναι κοινωνικές και δυνατές οντότητες σε ατομικό επίπεδο. Και με τα αγόρια, θέλουμε αυτές να έχουμε περισσότερες κοινωνικές δεξιότητες.
Εάν βοηθάς τα παιδιά να γίνουν καλύτεροι άνθρωποι, πέρα από τα στερεότυπα των αγοριών και των κοριτσιών, τότε θα έχουν καλύτερες ατομικές και κοινωνικές αρετές. Αυτό θέλουμε. Θα συναντηθούν μετά ως ολοκληρωμένες προσωπικότητες».
Δεκαπέντε είναι τα μέλη της κολεκτίβας «Οι κόρες του Ρέικιαβικ» . Είναι ένα ραπ συγκρότημα που αποτελείται αποκλειστικά από γυναίκες. Στόχος τους να κερδίσουν τη θέση τους σε ένα ανδροκρατούμενο μουσικό είδος.
Η μουσικός Στέινουν Γιονσντότιρ μας εξηγεί: «Διεκδικήσαμε τη θέση μας σε μια μουσική σκηνή, σε ένα είδος που δεν άφηνε πολύ χώρο για μας τις γυναίκες».
Η μουσικός Σολβέιγ Παλσντότιρ συμπληρώνει: «Κάνουμε ακριβώς αυτό που θέλουμε στην σκηνή, χωρίς να απολογούμαστε. Νομίζω ότι ο φεμινισμός σήμερα δεν έχει να κάνει μόνο με το να κερδίσεις τα δικαιώματα που σου αναλογούν στην κοινωνία, αλλά να μην φοβάσαι να εξερευνήσεις όλες τις πτυχές της γυναικείας φύσης. Όχι μόνο την όμορφη ή τη σέξι πλευρά, αλλά όλη την γκάμα των πραγμάτων που είναι η γυναίκα. Γιατί ζούμε σε μια κοινωνία που είναι δομημένη με τέτοιο τρόπο, που μας σπρώχνει να είμαστε από κάτω. Είναι γεγονός».
Οι Κόρες του Ρέικιαβικ συμμετέχουν και σε μια φωτογράφιση για την καμπάνια που κάνει ο ΟΗΕ ενάντια στη βία που ασκείται στις γυναίκες.
Μετά από πρόσκληση του κ.Κοντού, διευθυντή Λυκείου Βροντάδου, η ομάδα της Κινητής Μονάδας Ψυχικής Υγείας Χίου υλοποίησε την Παρασκευή 9 Φεβρουαρίου εκδήλωση με σκοπό την ενημέρωση των μαθητών και την ευαισθητοποίηση τους όσον αφορά το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού.
Σε συνεργασία με τον διευθυντή και το διδακτικό προσωπικό, υλοποιήθηκαν βιωματικές ασκήσεις και ομιλία από τη ψυχολόγο, Φωτεινή-Ελβίσα Φρροκάϊ και τη διοικητική υπάλληλο, Αμαλία Παπαβασιλείου.
Οι 31 μαθητές των τάξεων Β1 και Β2 του Λυκείου ενημερώθηκαν για το φαινόμενο του εκφοβισμού, σχολίασαν το βίντεο που προβλήθηκε και μοιράστηκαν τις απόψεις τους για την ενδοσχολική βία και τη διαφορετικότητα. Έπειτα, ακολούθησαν βιωματικές ασκήσεις και δημιουργήθηκε ένας «κύκλος εμπιστοσύνης».
Οι μαθητές επέδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για συμμετοχή στη δράση μέσω του μοιράσματος προβληματισμών, απόψεων και προσωπικών βιωμάτων που αναδύθηκαν από τις διαδραστικές δραστηριότητες που πραγματοποιήθηκαν. Οι βιωματικές ασκήσεις, στόχο είχαν την ανάπτυξη δεξιοτήτων αλληλεγγύης, επικοινωνίας και συνεργασίας των μαθητών με σκοπό την καλλιέργεια ενσυναίσθησης σε σχέση με το σχολικό εκφοβισμό. Στο τέλος, τα παιδιά έδωσαν την ανατροφοδότησή τους για τη δράση και ζήτησαν να πραγματοποιηθούν και άλλες παρόμοιες.
Λίγα λόγια για την Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας Χίου :
Ξεκίνησε την λειτουργία της το 2007 και είναι μέρος του προγράμματος «Ψυχαργώς» που στοχεύει στην Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα. Η λειτουργία της εποπτεύεται από το Υπουργείο Υγείας και οι υπηρεσίες της είναι δωρεάν σε παιδιά, εφήβους, ενήλικες και τις οικογένειές τους, που κατοικούν στα νησιά Χίος, Οινούσσες, Ψαρά. Οι υπηρεσίες της ΚΜΨΥ περιλαμβάνουν Ψυχιατρική Εκτίμηση, χορήγηση και παρακολούθηση φαρμακευτικής αγωγής, υποστηρικτική παρακολούθηση , ψυχολογική υποστήριξη, ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων, κ.α. Από τον 1ο του 2007 ως 31/12/2016 έχουν εξυπηρετηθεί 2285 ενήλικες, έφηβοι και παιδιά.
Όλες οι φυλές της πόλης σε ένα γρήγορο, στακάτο μοντάζ, με όλα τα φίλτρα του instagram… Έμπαινες;
Grunge, στιλάτα τυπάκια την λεν με τον τρόπο τους σε χίπστερ ποζεράδες παγωμένους στην αυταρέσκεια των selfie… Έμπαινες;
Queer με μακιγιαρισμένο επιθετικό βλέμμα, φοράνε μέσα από τα δερμάτινα bomber, ουράνια τόξα και μονόκερους, σύμβολα της LBGT κοινότητας, αντί για σβάστικες και όπλα… Έμπαινες;
Μην σκέφεσαι το σεξ. Σκέψου μόνο την αγάπη… Έμπαινες;
Κορίτσια με αποφασιστικό βλέμμα και ρόπαλα του μπέιζμπολ κατευθύνονται απειλητικά σε αμάξι κάγκουρα που παρκάρει «όπου να’ναι»… Έμπαινες;
Κι εσύ που κάνεις bullying… Να μπαίνεις εκεί που σε παίρνει…
Εκτός αν θες κάτι πιο epic….
«Έμπαινες;»
Όταν είδαμε για πρώτη φορά τη νέα διαφήμιση των Goodys Burger House μείναμε για λίγο σιωπηλοί, μέχρι να καταλάβουμε τι ακριβώς παρακολουθήσαμε σε prime time…
Memes, ατάκες και attitudes, βγαλμένα κατευθείαν από το snapchat και το tumblr, επιρροές από Helmut Newton, David LaChapelle αλλά και βίντεοκλιπ της Ριάνα, σε μια διαφήμιση που καταφέρνει να ξαφνιάσει όσους την βλέπουν, καθώς επικεντρώνεται στον άνθρωπο και όχι στο προϊόν, μέσα από μια σειρά ανατρεπτικών σκηνών στα όρια της παραβατικότητας.
H Goody’s εστιάζει σε μια νεανική αντίληψη ζωής και κάνει μια ξεκάθαρη δήλωση διαφορετικότητας… Έμπαινες; Εμείς πάντως ναι!
Μπαίνοντας κανείς στο καμαρίνι του Τάκη Ζαχαράτου, βλέπει λαμπερά κοστούμια, μια γιγαντιαία φωτογραφία της Αλίκης Βουγιουκλάκη αλλά και θρησκευτικές εικόνες, λιβανιστήρι και αγιασμό. Με χαρακτήρα πολύπλευρο, πότε αφήνει την αστεία του πλευρά να κυριαρχήσει και πότε γίνεται σοβαρός.
Με αφορμή το μιούζικαλ «Καμπαρέ» στο Θέατρο Παλλάς, όπου και πρωταγωνιστεί, το Tvxs.gr «τρύπωσε» πίσω από το θεατρικό σανίδι, για μια συνέντευξη με έναν από τους πιο αγαπητούς ηθοποιούς του ελληνικού κοινού.
Βερολίνο, 1931. Στη σκιά του ναζισμού ένα υπόγειο Καμπαρέ κινείται στους ρυθμούς της νύχτας. Ο Κομπέρ, ο παρουσιαστής του, που ερμηνεύετε εσείς, σχολιάζει, καυτηριάζει και διασκεδάζει ανθρώπινες ιστορίες και κοινωνικό περιβάλλον. Τι «βλέπει», τι καταλαβαίνει, τι τον ενθουσιάζει και τι τον απογοητεύει μέσα σε αυτά;
Ο Κομπέρ είναι ουσιαστικά μια κάμερα. Είναι μια κάμερα που φωτίζει, αφουγκράζεται, εκπέμπει. Είναι ακριβώς ό,τι κάνει η κινηματογραφική μηχανή. Είναι το φιλμ, η μηχανή προβολής, αλλά και το πανί. Το συγκλονιστικό με αυτό το ρόλο είναι ότι είναι όλοι οι ρόλοι του «Καμπαρέ». Με το σπουδαίο Σωτήρη Χατζάκη, με τον οποίο είναι μεγάλη τιμή να συνεργάζομαι, κάνοντας την ανάλυση του ρόλου, φτάσαμε στο σημείο να λέμε ότι αν ήταν σώμα το «Καμπαρέ», αυτό θα ήταν ο Κομπέρ και ένα όργανο αυτού του σώματος, η καρδιά, θα ήταν η Σάλι. Το κάθε όργανο γενικά είναι ένας ρόλος και ο Κομπέρ, το σώμα, εμπεριέχει όλους τους ρόλους. Δεν ξέρεις αν είναι άντρας, αν είναι γυναίκα, αν είναι κακός, αν είναι καλός. Νομίζω πως είναι όπως όλοι οι ρόλοι που καλούμαστε από τη ζωή να παίξουμε, γιατί έχουμε άπειρες πλευρές μέσα μας. Μέσα από τα μάτια του Κομπέρ καθρεφτίζεται η αγάπη, ο πόνος, η χαρά, η λύπη και αυτό είναι το γοητευτικό.
Αθήνα, 2018. Ναζί έχουμε; Καμπαρέ έχουμε; Τι άλλαξε και τι μοιάζει ίδιο στις μέρες και στις νύχτες μας;
Νομίζω ότι πάντα υπάρχει μια σκιά. Δεν υπάρχει εποχή που να μην έχει φόβο και κάθε εποχή εμπεριέχει φόβο επειδή αλλάζουμε. Είναι πολύ φυσιολογικό όταν αλλάζουν τα πράγματα, αυτός ο φόβος που προκύπτει να φέρνει στην επιφάνεια τρομακτικά πράγματα, όπως και στο «Καμπαρέ». Βγαίνουν όμως και πολύ ερωτικά πράγματα, βγαίνουν πολύ απόλυτα πράγματα και βγαίνουν και πολύ δημιουργικά πράγματα. Όπως τότε λοιπόν, το 1931, υπάρχει πάλι η Γερμανία που κυριαρχεί, υπάρχει ο φόβος για τις ανθρώπινες σχέσεις, ταυτόχρονα όμως υπάρχει και η επιθυμία του ανθρώπου να επιβιώσει, να ερωτευτεί, να αγαπηθεί, να σωθεί με οποιοδήποτε τρόπο, αλλά υπάρχει και η εικόνα. Γιατί και τότε στο «Καμπαρέ» πουλάνε μια εικόνα, ένα ψέμα. Ο Κομπέρ πουλάει ένα παραμύθι ότι «όλα είναι ωραία», είναι λίγο πολιτικός, όπως είναι οι πολιτικοί σήμερα. Πουλάει ωραία το προϊόν του για να επιζήσει. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι εκεί μέσα ζουν από αυτό, το «Καμπαρέ» είναι η τελευταία τους ελπίδα. Οπότε παραμένουμε στο «Λιμάνι της Αγωνίας», όπως και σήμερα.
Αν ήσασταν ο Κομπέρ σε ένα σύγχρονο Καμπαρέ τι θα σατιρίζατε, τι ιστορίες θα παρουσιάζατε και με τι μουσική και τραγούδια;
Η συνεργασία μου με το Γιώργο Θεοφάνους στο Baraonda πήγε εξαιρετικά και αγαπήθηκε πολύ από το κοινό. Εκεί έκανα μια πρόβα στο επικοινωνιακό κομμάτι, καθώς είχα καιρό να εμφανιστώ σε ένα χώρο βράδυ. Εκεί τα τραγούδια μου ήταν πολιτικά, αστεία, λαϊκά, όλα. Πιστεύω ότι, επειδή ο Κομπέρ καθρεφτίζει, και στη δουλειά μου όταν κάνω σάτιρα είμαι ένας Κομπέρ του 2018, τα προγράμματά μου εμπεριέχουν τα πάντα. Με του φίλους μου γελάμε με τα CD: Μπορεί να είναι από Εντίθ Πιαφ μέχρι Γωγώ Τσαμπά και από Λάιζα Μινέλλι μέχρι Τάσο Μπουγά. Η ζωή είναι ένα καμπαρέ και στη φετινή παράσταση, ενώ όλοι ερχόμαστε από διαφορετικούς χώρους, συναντιόμαστε σε ένα καμπαρέ. Σε κάθε ασχήμια κρίβεται μια ομορφιά που πρέπει εσύ να ανακαλύψεις. Ζούμε σε μια εποχή ρατσισμού, βίας, όπως και τότε, που δεν δεχόμαστε τη διαφορετικότητα, ενώ ο Θεός μας έπλασε διαφορετικούς για να μη βαριόμαστε, για να εξερευνούμε, για να έχει η ζωή μας ενδιαφέρον.
Είναι το ελληνικό κοινό εξοικειωμένο με το μιούζικαλ; Σας αγχώνουν οι εντυπώσεις του ενόψει της πρεμιέρας, αλλά και κάθε φορά που ανεβαίνετε στο θεατρικό σανίδι;
Κάθε φορά τρέμω. Πέρυσι έτρεμα μαζί με τη Μαρινέλλα! Θεωρώ πολύ τιμητικό το ότι κάποιος ξεκινά από το σπίτι του, με επιλέγει σε δύσκολους είτε σε καλούς καιρούς οικονομικά και έχει ντυθεί και χτενιστεί από το μεσημέρι για όλο αυτό. Έχω έγνοια το κοινό μου γιατί αυτή είναι η οικογένειά μου. Δεν έχω πελατειακή σχέση με το κοινό μου, ούτε όταν είχα κομμωτήριο δεν συνέβαινε αυτό! Έχω μεγάλη αγωνία τι θα παραδώσω στο τέλος και αν αυτό θα αρέσει και θεωρώ ότι ο κόσμος έχει επενδύσει στην εκάστοτε παράσταση. Οι ηθοποιοί είμαστε μετοχές. Τώρα σε σχέση με το ελληνικό κοινό, αυτό είναι ένα πολύ έξυπνο κοινό και αν γίνονται καλά μιούζικαλ όπου οι ηθοποιοί αντιλαμβάνονται ότι όντως παίζουν σε τέτοιο, τότε έχει καλώς. Εγώ προτιμώ να δίνω βήμα σε νέους ανθρώπους κι ας πάει σιγά σιγά το πράγμα, παρά σε ανθρώπους που θα έμπαιναν μόνο για την ταμπέλα και δεν θα έκαναν τη δουλειά τους.
Όταν μεταμορφώνεστε, απομακρύνεστε ή πλησιάζετε περισσότερο τον πραγματικό σας εαυτό; Ο Τάκης Ζαχαράτος όταν επιστρέφει στην πραγματική του ζωή διατηρεί τα κωμικά στοιχεία των ρόλων που ερμηνεύει την εκάστοτε χρονική περίοδο;
Ο Ανδρέας Βουτσινάς μου είχε πει κάποτε κάτι φανταστικό και το λέω πάντα: «Ο καλλιτέχνης χρειάζεται ψυχανάλυση για να μπορεί να μπαίνει μέσα στους χαρακτήρες, γιατί η ηθοποιία είναι σαν μια πτήση που πρέπει να έχει διάδρομο επιστροφής». Πάντα επιστρέφω, η βάση μου, το «Ελευθέριος Βενιζέλος» μου, είναι εδώ! Μπορείς να μπερδευτείς πάρα πολύ, να χάσεις τον εαυτό σου. Έτσι η άγκυρά μου πάντα παραμένει στην πραγματική ζωή. Χάνομαι μέσα στον άλλο (ρόλο), αλλά ξέρω που επιστρέφω. Θεωρώ δε τη μίμηση πολύ πιο δύσκολη από το να ερμηνεύεις ένα ρόλο. Σκέψου να κάνεις την Αλίκη Βουγιουκλάκη, τη Μελίνα Μερκούρη ή τον Τσίπρα. Εκεί ακροβατείς σε μια τρίχα γιατί όλα τα στοιχεία τους, ο ήχος τους, το βλέμμα τους έχουν καταγραφεί από το κοινό.
Έχετε καλλιτεχνικά «απωθημένα» αναφορικά με το έργο σας; Θα αλλάζατε επίσης κάτι σε σχέση με αυτό αν γυρνούσατε το χρόνο πίσω;
Κάνω πρώτη φορά μιούζικαλ και με ενδιαφέρει πάρα πολύ. Μακάρι να μου δώσει ο Θεός υγεία και να κάνω κι άλλα μιούζικαλ. Απωθημένα δεν έχω, έχω κέφια! Θα ήθελα πολύ να γράψω θεατρικά έργα και να σκηνοθετήσω νέους ανθρώπους, αλλά όχι σαν απωθημένο. Δεν είμαι άνθρωπος των απωθημένων, είμαι άνθρωπος των αισθήσεων και των παραισθήσεων (γέλια)!
Είναι εύκολο στην Ελλάδα του σήμερα ένας άντρας να γίνει showman/performer, αλλά και να έχει μια καριέρα με διάρκεια στο χρόνο;
Εξαρτάται από το ποιος είναι, από που έρχεται, τι μυαλό κουβαλάει, πόσο επεξεργάζεται το μέσα του και πως το προτείνει προς τα έξω. Όλοι είμαστε σαν πιάτα σε ένα εστιατόριο. Είναι από πορσελάνη; Πως τα σερβίρεις; Πότε και γιατί; Όλα αυτά είναι μια τέχνη που πρέπει να τη μάθουμε και από την άλλη είναι και τι κουβαλάς μέσα σου. Ο κάθε άνθρωπος κρύβει μέσα του ένα διαμάντι που πρέπει να ανακαλύψει. Οπότε πιστεύω πως το θέμα δεν είναι στο αν είσαι Κομπέρ, άντρας ή γυναίκα; Το θέμα είναι να επιτρέψεις στον εαυτό σου να «ανθίσει», να «αλιεύσει» και να «βρει» το διαμάντι του.
Πως κρίνετε τη στάση της ελληνικής εκκλησίας σε καθετί διαφορετικό; (γάμος ομοφυλοφίλων, έμφυλες ταυτότητες, κ.λπ)
Εγώ ξέρω ότι ο Χριστός είπε να αγαπάμε τους άλλους όπως τον εαυτό μας. Η εκκλησία κρατάει μια συντηρητική στάση. Και δεν μου αρέσει ο όρος εκκλησία γιατί έχω γνωρίσει πολύ κόσμο που ανήκει σε αυτή, αλλά δεν συμφωνεί με τα λεγόμενά της. Η ουσία δεν είναι στο αν είσαι άντρας ή γυναίκα, αλλά στο αν είσαι άνθρωπος. Την εκκλησία πρέπει να την ενδιαφέρει το να είμαστε καλοί άνθρωποι, όχι τα φύλα. Είναι πολύ πιο βαθύ και πολύ πιο ουσιαστικό. Είναι ευλογία που υπάρχει διαφορετικότητα. Πώς θα υπήρχε αλλιώς τέχνη; Ανωμαλία είναι να μη δέχεσαι αυτά που έπλασε ο Θεός.
Το σκάνδαλο σεξουαλικής παρενόχλησης στο Χόλιγουντ και το κίνημα MeToo σας προκάλεσε έκπληξη; Πως βλέπετε τις αντιδράσεις;
Η Marilyn Monroe είχε πει κάποτε: «Ευτυχώς που υπέγραψα το πρώτο μου συμβόλαιο, γιατί σταμάτησα να κάνω στοματικό σεξ στον κάθε παραγωγό». Αυτή κατάσταση υπήρχε για χρόνια και πάντα συνέβαινε στο Χόλιγουντ. Δεν ξέρω γιατί βγήκε τώρα στην επιφάνεια, αλλά σαφέστατα είμαι κάθετα ενάντιος σε ό, τι έχει να κάνει με αυτήν. Όταν το είπε αυτό το 1947-1948, δεν καταλαβαίνω γιατί βγήκε στην επιφάνεια τόσο μετά.
Θα βλέπατε τον εαυτό σας στο Χόλιγουντ;
Θα έπρεπε να ξέρω τέλεια τη γλώσσα, αλλά έτσι κι αλλιώς βλέπω τον εαυτό μου πιο πολύ στο θέατρο παρά στο σινεμά. Έχω κάνει ήδη με το σπουδαίο Μιχάλη Κακογιάννη, κάτι που δεν συμβαίνει στον καθένα συχνά, θα ήθελα να ξανακάνω, αλλά σίγουρα προτιμώ το θεατρικό σανίδι. Θέλω να μυρίζω το θεατρικό σανίδι!
