1 ΧΡΟΝΟΣ ΣΥΜΦΩΝΟ ΣΥΜΒΙΩΣΗΣ: ΤΙ ΘΑ ΙΣΧΥΕΙ ΤΟ 2017 ΓΙΑ ΟΛΑ ΤΑ ΖΕΥΓΑΡΙΑ

AΡΘΡΟ ειδικού νομικού συνεργάτη μας

Ο καιρός σχεδόν σύμμαχος στην ατμόσφαιρα των γιορτών, η αγορά στολισμένη και έτοιμη να δεχθεί τους τυχερούς που θα εισπράξουν το δώρο εορτών (υπάρχουν και αυτοί), ελπίζοντας ότι κάτι θα μείνει από την αποπληρωμή των τελών κυκλοφορίας και τους 1.600.000 συνταξιούχους με τον ανέλπιστο μποναμά ή 13η σύνταξη αν το προτιμάτε. Τα καταστήματα παιχνιδιών γεμίζουν ασφυκτικά τα ράφια τους, δεν μπορεί, ο παππούς και η γιαγιά κάποιο δωράκι θα πάρουν για τα εγγόνια. Η τελευταία Κυριακή του χρόνου είναι γεγονός και η αγορά, όπως κάθε χρονιά θα περιμένει του καταναλωτές της τελευταίας στιγμής, ελπίζοντας σε μια «Black last Sunday», έτσι για να έχουμε να θυμούμαστε και κάτι καλό από το 2016. Και μην ξεχνάτε ότι με το νέο πολυνομοσχέδιο, μειώνεται από €1.500 σε €500 το όριο άνω του οποίου θα εξοφλούνται αποκλειστικά με τη χρήση κάρτας (ή άλλου ηλεκτρονικού μέσου πληρωμής)τα φορολογικά στοιχεία που εκδίδονται στο πλαίσιο πώλησης αγαθών ή παροχής υπηρεσιών προς ιδιώτες. Στο πλαίσιο των μέτρων για τη διασφάλιση και τον έλεγχο των συναλλαγών, δεν επιτρέπεται εξόφληση των στοιχείων αυτών με μετρητά.

Όσον αφορά τους Θεσμούς, έφυγαν και αυτοί για να κάνουν γιορτές, κάπως παρατεταμένες είναι αλήθεια αφού τους περιμένουμε ξανά στο τέλος του Γενάρη και έτσι, για μία ακόμα φορά, θα ανακυκλώσουμε τα χρήματα που ακόμα υφίστανται εντός του συστήματος. Το κράτος περιμένει τις δύο τελευταίες δόσεις του ΕΝΦΙΑ και τα τέλη κυκλοφορίας. Από εκεί και μετά, για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα δεν θα υπάρχουν εκκρεμείς οφειλές των πολιτών και επιπλέον έσοδα θα αντληθούν από τον αυξημένο ΕΦΚ στα καύσιμα, την σταθερή τηλεφωνία, τα καπνικά προϊόντα και το ηλεκτρονικό τσιγάρο από την 1η Ιανουαρίου. Τα δύσκολα έρχονται τον Φεβρουάριο όπου αρχίζουν να εμφανίζονται σημαντικές υποχρεώσεις του ελληνικού δημοσίου σε τοκοχρεολύσια.

Στα πλαίσια του ψηφισθέντος πλέον πολυνομοσχεδίου, και όσον αφορά την κατάργηση του μειωμένου Φ.Π.Α., η αναστολή της αύξησης του ΦΠΑ από την 1η Ιανουαρίου 2017 δεν έχει πρακτική εφαρμογή, σε δεκαέξι νησιά του Αιγαίου. Δεν καλύπτονται από την αναστολή εφαρμογής του μέτρου τα νησιά: Σκόπελος, Αμοργός, Ίος, Κύθνος, Σέριφος, Σίκινος, Ανάφη, Κίμωλος, Φολέγανδρος, Ηρακλειά, Δονούσα, Θηρασιά, Κουφονήσια και Δήλος. Να θυμίσουμε ότι οι μειωμένοι κατά 30% συντελεστές ΦΠΑ έχουν ήδη καταργηθεί από την 1η Οκτωβρίου 2015 στα νησιά Σαντορίνη (Θήρα), Μύκονο, Νάξο, Πάρο, Ρόδο και Σκιάθο και από την 1η Ιουνίου 2016 στα νησιά Σύρος, Θάσος, Άνδρος, Τήνος, Κάρπαθος, Μήλος, Αλόννησος, Κέα, Αντίπαρος και Σίφνος.

Τελικά, με 259 «ναι» και σε πλήρη ομοφωνία των κομμάτων, ψηφίσθηκε στην Ολομέλεια η τροπολογία της κυβέρνησης για την αναστολή της αύξησης του ΦΠΑ στα νησιά που πλήττονται από την προσφυγική κρίση.

Από το μέτωπο του «χειμώνα» και της ανάγκης για θέρμανση, μαζί με το μεγάλο κόστος που συνεπάγεται, άνοιξε επιτέλους η αντίστοιχη εφαρμογή στο TAXISnet, ώστε να μπορέσουν οι δικαιούχοι επιδόματος θέρμανσης να κάνουν την αίτηση και να πάρουν τα χρήματα που τους αναλογούν. Οι πολίτες δικαιούνται 0,25 ευρώ/λίτρο και δικαιούχοι επιδόματος θέρμανσης είναι: Άγαμοι με εισόδημα ως 12.000 ευρώ και ακίνητη περιουσία ως 100.000 ευρώ (όπως προσδιορίζεται με τους υπολογισμούς για τον ΕΝΦΙΑ). Για τους έγγαμους, τις μονογονεϊκές οικογένειες, καθώς και τα ζευγάρια με σύμφωνο συμβίωσης το όριο είναι 20.000 ευρώ εισόδημα το οποίο αυξάνεται κατά 2.000 ευρώ για κάθε τέκνο και ακίνητα αξίας ως 200.000 ευρώ. Το επίδομα θέρμανσης δεν μπορεί να κατασχεθεί, δεν υπόκειται σε κανενός είδους παρακράτηση και δεν συμψηφίζεται με τυχόν οφειλές του δικαιούχου προς το Ελληνικό Δημόσιο. Το επίδομα είναι αφορολόγητο, δεν αποτελεί εισόδημα και δεν υπόκειται σε καμιά κράτηση υπέρ του Δημοσίου ή τρίτου.

Όπως προαναφέρθηκε, τέθηκε σε παραγωγική διαδικασία την Τρίτη η εφαρμογή, για την υποβολή αιτήσεων για τη χορήγηση πετρελαίου θέρμανσης περιόδου 2016-2017. Από την υπηρεσία αυτή μπορείτε να επιλέξετε αν θα υποβάλετε Αίτηση ένταξης στο Μητρώο Δικαιούχων του Επιδόματος Κατανάλωσης Πετρελαίου Θέρμανσης, λειτουργώντας ως Δικαιούχος / Υποψήφιος Δικαιούχος του Επιδόματος, ή αν θα δηλώσετε τα χιλιοστά των δαπανών θέρμανσης ανάμεσα στους ενοίκους μιας πολυκατοικίας λειτουργώντας ως Διαχειριστής - Εκπρόσωπος των ενοίκων της.

Δημοσιεύτηκε η με αριθμό ΠΟΛ.1184/20.12.2016 εγκύκλιος διαταγή με θέμα «Καθορισμός του τύπου και του περιεχομένου της δήλωσης απόδοσης του τέλους συνδρομητών σταθερής τηλεφωνίας επί της αξίας κάθε λογαριασμού, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 55 του Ν.4389/2016 (ΦΕΚ Α' 94), καθώς και της διαδικασίας επιβολής και απόδοσης αυτού». Σύμφωνα με την εγκύκλιο διαταγή:

· Καθορίζεται η διαδικασία επιβολής και απόδοσης καθώς ο τύπος και το περιεχόμενο της δήλωσης απόδοσης του τέλους συνδρομητών σταθερής τηλεφωνίας

· Επιβάλλεται αναλογικό τέλος στη σταθερή τηλεφωνία υπέρ του Δημοσίου, το οποίο βαρύνει τους συνδρομητές των επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών σταθερής τηλεφωνίας, επί κάθε μηνιαίου λογαριασμού κάθε σύνδεσης σταθερής τηλεφωνίας με πρόσβαση σε υπηρεσίες φωνής ή /και ευρυζωνικής πρόσβασης (internet) και υπολογίζεται ως ποσοστό επί του συνολικού μηνιαίου λογαριασμού

· Το τέλος εισπράττουν οι επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών σταθερής τηλεφωνίας από τους συνδρομητές και το αποδίδουν στη φορολογική διοίκηση με μηνιαίες δηλώσεις που υποβάλλονται μέχρι το τέλος του μεθεπόμενου μήνα από την έκδοση κάθε λογαριασμού, ανεξάρτητα από το χρόνο της εξόφλησης του λογαριασμού

· Η δήλωση υποβάλλεται χειρόγραφα στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. σε δυο (2) αντίτυπα, εκ των οποίων το ένα παραμένει στη Δ.Ο.Υ. και το άλλο παραδίδεται στον υπόχρεο κατά την καταβολή του τέλους. Η εν λόγω διαδικασία τηρείται έως ότου τεθεί σε εφαρμογή η ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης απόδοσης του τέλους συνδρομητών σταθερής τηλεφωνίας.

Εκδόθηκε από την Γ.Γ.Δ.Ε. το με αρ. πρωτ. ΔΕΑΦ 1186557 ΕΞ 2016/21.12.2016 έγγραφο με θέμα «Διευκρινίσεις σχετικά με το πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας που χορηγούν τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα».

Σύμφωνα με το έγγραφο, αναφέρονται οι ενέργειες της Διεύθυνσης Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων της Γ.Γ.Δ.Ε. σχετικά με υπόδειγμα πιστοποιητικού φορολογικής κατοικίας το οποίο γνωστοποιήθηκε επίσημα από το Υπουργείο Οικονομικών του αντισυμβαλλόμενου κράτους. Ωστόσο, το ως άνω πιστοποιητικό δεν έχει γίνει δεκτό για τους σκοπούς εφαρμογής της Σύμβασης Αποφυγής Διπλής Φορολογίας μεταξύ Ελλάδας και Η.Α.Ε.

Με βάση το με αρ. πρωτ. ΔΕΑΦ 1186557 ΕΞ 2016/21.12.2016 έγγραφο, συστήνεται στους φορείς της φορολογικής διοίκησης, το εν λόγω πιστοποιητικό γίνεται δεκτό για σκοπούς εφαρμογής της εσωτερικής νομοθεσίας, στο πλαίσιο εξέτασης αιτημάτων φυσικών προσώπων που επιθυμούν να μεταφέρουν τη φορολογική τους κατοικία στα Η.Α.Ε. σύμφωνα με τις ΠΟΛ.1177/2014 και 1058/2015 κατά περίπτωση. Συνεπώς και σύμφωνα με την παρ. 4 της με αριθμό ΠΟΛ.1058/2015 εγκυκλίου, οι Προϊστάμενοι των Δ.Ο.Υ., παρακαλούνται να αποφανθούν άμεσα σχετικά με τη φορολογική κατοικία των προαναφερθέντων φυσικών προσώπων που έχουν προσκομίσει τα προβλεπόμενα δικαιολογητικά για τη μεταβολή της φορολογικής τους κατοικίας, λαμβάνοντας υπόψη και τα προεκτεθέντα.

Δημοσιεύτηκε τελικά την Πέμπτη στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ο Ν.4446/2016 (ΦΕΚ Α 240/22.12.2016) με τίτλο "Πτωχευτικός Κώδικας, Διοικητική Δικαιοσύνη, Τέλη-Παράβολα, Οικειοθελής αποκάλυψη φορολογητέας ύλης παρελθόντων ετών, Ηλεκτρονικές συναλλαγές, Τροποποιήσεις του Ν.4270/2014 και λοιπές διατάξεις." Να σας επισημάνουμε μερικά ενδιαφέροντα σημεία του νόμου:

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 68 και επομένων του νόμου:

1 Οι φορολογούμενοι οι οποίοι αποκτούν εισοδήματα από μισθούς ή συντάξεις και οι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, οι οποίοι, κατά τη φορολόγηση των εισοδημάτων τους, δικαιούνται ετήσια έκπτωση φόρου έως 1.900- 2.100 ευρώ θα έχουν από την 1η-1-2017 την υποχρέωση εξόφλησης δαπανών αξίας από 10% έως και 20% του συνολικού ετήσιου ατομικού εισοδήματος του έτους 2017 με πλαστικό χρήμα ή με άλλα ηλεκτρονικά μέσα, με τον συντελεστή 20% να εφαρμόζεται για εισοδήματα άνω των 30.000 ευρώ. Να σημειώσουμε ότι η κλίμακα είναι προοδευτική, έτσι κάποιος που έχει εισόδημα από μισθωτή εργασία 30.000 ευρώ ετησίως, θα χρειαστεί αποδείξεις ύψους (10.000 x 10%) + (20.000 x 15%) = 4.000 ευρώ και όχι 4.500 ευρώ (30.000 x 15%).

Σημαντικό στοιχείο του νόμου είναι το ότι οι δαπάνες μέσω ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής δεν αφορούν μόνο πράξεις πραγματοποιούμενες στην Ελλάδα, αλλά και σε κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ε.Ο.Χ.

Σε κάθε περίπτωση μη κάλυψης του απαιτούμενου ποσού με ηλεκτρονικές πληρωμές, ο φορολογούμενος θα επιβαρύνεται με επιπλέον φόρο 22% επί του μη καλυμμένου ποσού.

Στις δαπάνες που θα αναγνωρίζονται για την κατοχύρωση της ετήσιας έκπτωσης φόρου των 1.900 έως 2.100 ευρώ θα περιλαμβάνονται όλα τα έξοδα για αγορές καταναλωτικών και διαρκών αγαθών και για παροχή υπηρεσιών, καθώς και ορισμένα ακόμη έξοδα παροχής υπηρεσιών, για τα οποία εκδίδονται ειδικά φορολογικά στοιχεία (π.χ. δαπάνες παροχής ταχυδρομικών υπηρεσιών, δαπάνη συμβολαιογράφου αναγραφόμενη επί του συμβολαίου κ.λπ.).

Από την 1η-1-2017 τα ποσά των ιατρικών δαπανών που αναγνωρίζονται για έκπτωση από το φόρο εισοδήματος, δηλαδή οι δαπάνες για ιατρικές επισκέψεις και εξετάσεις, για φάρμακα και νοσήλια, θα πρέπει να εξοφλούνται με τη χρήση χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών ή άλλων ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής.

Τα φορολογικά στοιχεία συνολικής αξίας 500 ευρώ και άνω, που εκδίδονται για πώληση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών σε ιδιώτες, θα πρέπει να εξοφλούνται από τους αγοραστές των αγαθών ή τους λήπτες των υπηρεσιών αποκλειστικώς με τη χρήση χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών ή άλλων ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής. Δεν επιτρέπεται η εξόφληση των φορολογικών αυτών στοιχείων με μετρητά (άρθρο 69).

Οι συναλλαγές που πραγματοποιούνται με κάρτες ή ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής θα συμμετέχουν σε πρόγραμμα δημοσίων κληρώσεων (λοταρίες) με το συνολικό ποσό που θα προέρχεται από τον Προϋπολογισμό του κράτους να μην υπερβαίνει τα 12 εκατ. ευρώ ετησίως (άρθρο 70).

Οι δαπάνες για την πληρωμή μισθών που δεν εξοφλούνται με τη χρήση ηλεκτρονικού μέσου πληρωμής ή μέσω παρόχου υπηρεσιών πληρωμών δεν θα αναγνωρίζονται για έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων και των ελευθέρων επαγγελματιών που τις καταβάλλουν (άρθρο 72).

Σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 57 έως 61 σχετικά με την Ρύθμιση για την υποβολή δηλώσεων για την οικειοθελή αποκάλυψη φορολογητέας ύλης παρελθόντων ετών του νόμου, αναφέρεται ότι:

· Περιλαμβάνει φορολογούμενους, οι οποίοι δεν έχουν υποβάλει δήλωση ή έχουν υποβάλει ελλιπή ή ανακριβή δήλωση, και μπορούν από τη δημοσίευση του παρόντος μέχρι και τις 31/5/2017, να υποβάλουν αρχικές ή τροποποιητικές, χρεωστικές ή μηδενικές, δηλώσεις, ανεξαρτήτως αν προκύπτει φόρος για καταβολή.

· Ο νόμος περιλαμβάνει οποιαδήποτε δήλωση πληροφοριακού χαρακτήρα, υπό την προϋπόθεση ότι η προθεσμία για την υποβολή της αρχικής δήλωσης είχε λήξει μέχρι τις 30/9/2016.

· Μετά την υποβολή της δήλωσης διενεργείται, κατά περίπτωση, άμεσος, διοικητικός ή διορθωτικός προσδιορισμός του οφειλόμενου κύριου φόρου, τέλους ή εισφοράς, καθώς και του πρόσθετου φόρου εκπρόθεσμης υποβολής, σύμφωνα με τον Ν. 2523/1997 ή τον Ν. 4174/2013, κατά περίπτωση. Εάν από τις ανωτέρω δηλώσεις δεν προκύπτει φόρος, τέλος ή εισφορά δεν επιβάλλεται πρόστιμο

· Για αρχικές και τροποποιητικές δηλώσεις που υποβάλλονται μέχρι και τις 31.3.2017, ο τυχόν οφειλόμενος πρόσθετος φόρος ορίζεται στο οκτώ τοις εκατό (8%) του κυρίου φόρου. Για αυτές που υποβάλλονται μεταγενέστερα το ανωτέρω ποσοστό ανέρχεται σε δέκα τοις εκατό (10%)

· Ο πρόσθετος φόρος αναπροσαρμόζεται περαιτέρω βάσει των συντελεστών αναπροσαρμογής που κυμαίνονται από 25% για φορολογικές χρήσεις έως το 2001 και μηδενίζονται για χρήσεις από το 2010 και μετά

· Στις διατάξεις της οικειοθελούς αποκάλυψης φορολογητέας ύλης παρελθόντων ετών, μπορούν να υπαχθούν και φορολογούμενοι για τους οποίους έχει εκδοθεί ή θα εκδοθεί εντολή ελέγχου μέχρι την 31/5/2017. Στην περίπτωση αυτή, ο φορολογούμενος δύναται να υποβάλει τις σχετικές δηλώσεις με τους όρους και τις προϋποθέσεις του άρθρου 57, οποτεδήποτε μέχρι την κοινοποίηση της εντολής ή της πρόσκλησης παροχής πληροφοριών του άρθρου 14 του N.4174/2013. Οι σχετικές δηλώσεις υποβάλλονται εντός προθεσμίας ενενήντα (90) ημερών από την κοινοποίηση της εντολής ελέγχου ή της πρόσκλησης παροχής πληροφοριών στον φορολογούμενο, εφαρμοζόμενων των διατάξεων της παραγράφου 3 του άρθρου 57. Η Φορολογική Διοίκηση δύναται να κοινοποιήσει προσωρινό διορθωτικό προσδιορισμό φόρου ή προστίμων μόνο μετά την πάροδο της ανωτέρω προθεσμίας των ενενήντα (90) ημερών. Ο πρόσθετος φόρος ορίζεται σε δεκαπέντε τοις εκατό (15%) του κύριου φόρου, εάν πριν την υποβληθείσα δήλωση δεν έχει κοινοποιηθεί στον φορολογούμενο προσωρινός προσδιορισμός φόρου ή προστίμων, και σε τριάντα τοις εκατό (30%) του κύριου φόρου, εάν στο μεταξύ έχει κοινοποιηθεί προσωρινός προσδιορισμός. Αν κατά την κατάθεση του νόμου στην Βουλή είχαν κοινοποιηθεί εντολή ελέγχου ή πρόσκληση παροχής πληροφοριών του άρθρου 14 του N.4174/2013, οι φορολογούμενοι μπορούν να υποβάλλουν τις σχετικές δηλώσεις εντός εξήντα (60) ημερών από τη δημοσίευση του νόμου. Το ποσοστό πρόσθετου φόρου ορίζεται σε δέκα τρία τοις εκατό (13%) του κυρίου φόρου. Στην περίπτωση που κατά την κατάθεση του νόμου στη Βουλή έχει ήδη κοινοποιηθεί προσωρινός διορθωτικός προσδιορισμός φόρου ή προστίμων, ο φορολογούμενος μπορεί να υποβάλει τις δηλώσεις της παραγράφου 1 του άρθρου 57 εντός τριάντα (30) ημερών από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου

· Σχετικά με τα ευεργετήματα του νόμου, το άρθρο 59 προβλέπεται ότι, σε όλες τις ανωτέρω περιπτώσεις δεν επιβάλλονται τα πρόστιμα των άρθρων 58, 58Α και 59 του N.4174/2013 ή του άρθρου 7 του N.4337/2015 (Α΄129) ή του άρθρου 6 του N.2523/1997 ή άλλων διατάξεων, ούτε άλλες φορολογικές, διοικητικές ή ποινικές κυρώσεις και μέτρα τόσο για τη φορολογητέα ύλη που προκύπτει από τις ως άνω υποβαλλόμενες δηλώσεις όσο και για τις φορολογικές παραβάσεις που αποκαθίστανται με τις δηλώσεις αυτές.

o Σύμφωνα με το άρθρο 62, από την υπαγωγή στη ρύθμιση εξαιρούνται:
- Όταν έχουν κοινοποιηθεί πράξεις οριστικού προσδιορισμού φόρου κλπ., μέχρι την κατάθεση του νομοσχεδίου στη Βουλή
- Σε φορολογικές δηλώσεις που υποβάλλονται με επιφύλαξη ή σε φορολογικές δηλώσεις από τις οποίες προκύπτει επιστροφή φόρου και κατά το μέρος αυτό
- Σε δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος με τις οποίες δηλώνεται ζημία της χρήσης στην οποία αφορά η δήλωση
- Στις περιπτώσεις που δηλώνονται ποσά προερχόμενα από εγκληματικές δραστηριότητες (εξαιρείται η φοροδιαφυγή)
- Πολιτικά πρόσωπα και συγγενείς αυτών έως β΄ βαθμού σε ευθεία γραμμή και εκ πλαγίου

· Με το άρθρο 61 του νόμου προσδιορίζεται το μη ανακλητό των δηλώσεων που θα υποβληθούν και η μη επιστροφή τυχών καταβληθέντων ποσών. Η καταβολή της οφειλής γίνεται εφάπαξ, εντός τριάντα (30) ημερών από τον προσδιορισμό του φόρου, του τέλους ή της εισφοράς, ενώ υφίσταται η δυνατότητα υπαγωγής σε ρύθμιση των οφειλών. Σε περίπτωση μη τήρησης της ρύθμισης, αίρονται τα ωφελήματα του νόμου.

Τελικά, η προτελευταία εβδομάδα του χρόνου μας επιφύλασσε πληθώρα φορολογικών και οικονομικών ειδήσεων. Το Ελληνικό Κοινοβούλιο με την ψήφιση του Ν.4446/2016, άνοιξε μία νέα σελίδα, τόσο στην πτωχευτική διαδικασία, όσο και σε σωρεία φορολογικών και λοιπών νόμων. Έτσι η νέα χρονιά θα μας βρει με νέες διαδικασίες πάνω στο πλαστικό χρήμα και φυσικά, με νέες αυξημένες τομές λόγω φορολογίας σε μια σειρά προϊόντων. Φυσικά, σε κάποια από τα νησιά μας που καταργείται ο μειωμένος Φ.Π.Α., εκεί τα πράγματα θα είναι ακόμα δυσκολότερα.

Για τη νέα εβδομάδα που έρχεται, χωρίς Θεσμούς και χωρίς κάτι άμεσο να περιμένουμε, ίσως είναι μια καλή περίοδος να ασχοληθεί ο καθένας από εμάς περισσότερο με την προσωπική του ζωή, παρά με το συλλογικό της χώρας, που έτσι ή αλλιώς λόγω των ημερών, μένει σε αναμονή. Οι οικογένειες ξανασμίγουν, πολλές από τις εκατοντάδες χιλιάδες των σύγχρονων μεταναστών μας θα επιστρέψουν έστω για το σύντομο διάστημα των γιορτών και θα μοιραστούν μαζί μας τις εμπειρίες τους από τις νέες τους πατρίδες. Ίσως είναι από τα πιο «περίεργα» Χριστούγεννα που έχει ζήσει ποτέ η χώρα. Είναι όμως Χριστούγεννα, τα Χριστούγεννα της Ελλάδας και θα τα γιορτάσουμε έτσι που μόνο εμείς ξέρουμε, με τα έθιμα του κάθε τόπου ξεχωριστά και το Χριστουγεννιάτικο τραπέζι με όλη την οικογένεια συγκεντρωμένη.