Ο Γερμανός πρώην ποδοσφαιριστής Μάρκους Ούρμπαν δήλωσε ανοιχτά ομοφυλόφιλος χρόνια μετά το τέλος της επαγγελματικής καριέρας του. Ο ίδιος έχει αναγνωρίσει ότι το έκρυβε στην ενεργό αθλητική ζωή του φοβούμενος ανεξέλεγκτες συνέπειες από το περιβάλλον του.

«Κανένας δεν ήξερε πώς θα αντιδρούσε ο κόσμος, από διαμαρτυρίες και προσβολές μέχρι την απόσυρση χορηγών», θυμάται τις τότε σκέψεις του, «αλλά σήμερα θα έπρεπε να είναι πολύ διαφορετικά».

Η πρωτοβουλία του «Sports Free»

Πριν από λίγους μήνες ο 53χρονος πλέον Ούρμπαν ξεκίνησε το «Sports Free», μια πρωτοβουλία που έχει σχεδιαστεί για να υποστηρίξει τους αθλητές που θέλουν να βγουν από τη σκιά. Κατάφερε να τραβήξει την προσοχή όλης της Bundesliga ανακοινώνοντας ότι αρκετοί ποδοσφαιριστές θα δημοσιοποιήσουν το status τους στις 17 Μαΐου, την Παγκόσμια Ημέρα κατά της Ομοφοβίας.

«Υπάρχουν περισσότεροι ομοφυλόφιλοι ποδοσφαιριστές από όσους πιστεύαμε» εξηγεί ο Ούρμπαν στο βίντεο της καμπάνιας, στο οποίο υπόσχεται εκπλήξεις και απελευθέρωση.

Η υποστήριξη αυτής της ιδέας από τις ομάδες τον έχει εκπλήξει. Εκτός από την παραδοσιακά προοδευτική Ζανκτ Πάουλι, στους υποστηρικτές της εκστρατείας περιλαμβάνονται σύλλογοι όπως η Μπορούσια Ντόρτμουντ, η Φράιμπουργκ και η Στουτγάρδη. «Το Sports Free είναι μια σπουδαία πρωτοβουλία που η Στουτγάρδη είναι στην ευχάριστη θέση να υποστηρίξει» δήλωσε ο πρόεδρος Αλεξάντερ Βέρλε σε δηλώσεις στο «Tagesspiegel», στην οποία ανακοίνωσε και μια μεγάλη δωρεά για το έργο.

Υπάρχει επίσης θετική αντίδραση μεταξύ των ποδοσφαιριστών. Ορισμένοι έχουν ήδη έρθει σε επαφή με τον Ούρμπαν, δείχνοντας την υποστήριξή τους με στόχο την εξάλειψη των ταμπού για το θέμα στο ποδόσφαιρο, «όχι μόνο στον επαγγελματικό, αλλά και στον ερασιτεχνικό αθλητισμό» επεσήμανε ο παλιός άσος της Ροτ Βάις Έρφουρτ.

«Κάποιοι είναι στο όριο των δυνάμεών τους»

«Ξέρω ότι πολλοί ήθελαν πραγματικά να το πουν, αλλά τους έλειπαν το θάρρος και η συνοχή, η καθοδήγηση και η ενθάρρυνση. Κάποιοι ανταλλάσσουν ιδέες γι’ αυτό, κάτι που δεν ίσχυε καν πριν από δέκα ή δεκαπέντε χρόνια. Ωστόσο συναντιούνται κρυφά, σε κρυφά μέρη που δεν μπορείς να τα βρεις. Υποβάλλονται σε ψυχολογική θεραπεία. Κάποιοι είναι στο όριο των δυνάμεών τους, δεν αντέχουν άλλο. Και οι σύλλογοι δεν ξέρουν τίποτα για αυτό» αποκαλύπτει ο γεννημένος στη Βαϊμάρη life coach.

Ξέρει τι λέει. Ο πρώην ποδοσφαιριστής δημοσιοποίησε την ομοφυλοφιλία του το 2007, ένας από τους πρώτους ποδοσφαιριστές στον κόσμο που το έκανε, ύστερα από χρόνια τεράστιας πίεσης, φόβου και διακρίσεων. «Ήδη κινδύνευα να καταρρεύσω, καταπιέζοντας την ομοφυλοφιλία μου 24 ώρες το 24ωρο» είπε στο «Der Spiegel».

«Έπαιζα ακόμα πιο σκληρά»

«Το θέμα με έκανε επιθετικό. Επίτηδες έπαιζα ακόμα πιο σκληρά, θέλοντας να φαίνομαι πιο αρρενωπός για να μη με κατακρίνουν γι’ αυτό που είμαι» θυμάται με τρόμο. Στόχος του είναι να αποτρέψει άλλους παίκτες από παρόμοιες εμπειρίες. «Ακολουθώ το θέμα τα τελευταία 16 χρόνια και έχω ακούσει πολλά ονόματα. Έχω μείνει σιωπηλός, αλλά θα κάνω τα πάντα για μια καλύτερη αθλητική ζωή για όλους» υπόσχεται.

Ένα από τα στοιχεία που τον οδήγησαν σε αυτή την προσπάθεια ήταν το ντοκιμαντέρ της Prime Amazon «The Last Taboo». Ο Μάρκους Ούρμπαν, ως παιδί, πήρε το επώνυμο του πατριού του, Σνάιντερ, αλλά ως ενήλικος το άλλαξε στο πατρικό όνομα της μητέρας του.

Το 2008 ο αθλητικός δημοσιογράφος Ρόνι Μπλάσκε δημοσίευσε μια βιογραφία του Ούρμπαν με τίτλο «Κρυμμένος Παίκτης: η ιστορία του ομοφυλόφιλου ποδοσφαιριστή Μάρκους Ούρμπαν». Το μήνυμά του είναι σαφές: «Είμαι εντάξει, εσύ είσαι εντάξει – η διαφορετικότητα είναι κάτι υπέροχο».

Κυριαρχούν φόβος και προκατάληψη

Η προσπάθεια του Μάρκους Ούρμπαν είναι από τις λίγες στον χώρο του αθλητισμού. Η συλλογική εμφάνιση, η κοινή παρουσία αθλητών για να δηλώσουν ότι είναι μέλη της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας δεν είναι συνηθισμένη. Το πιο κοντινό που μπορούμε να θυμηθούμε συνέβη στη Γαλλία το 2021 – και πάλι σε συνδυασμό με ένα τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ – όταν πέντε ολυμπιονίκες και ένας παίκτης της ένωσης ράγκμπι μίλησαν δημόσια για πρώτη φορά για τη σεξουαλικότητά τους.

Στην Αγγλία, οι εικασίες αυξάνονται κατά καιρούς από τολμηρούς ισχυρισμούς που γίνονται στα Μέσα Ενημέρωσης για μυστηριώδεις γκέι ποδοσφαιριστές. Το 2017, ο πρώην διευθύνων σύμβουλος της Λιντς Γιουνάιτεντ, Ντέιβιντ Χέι, είπε σε συνέντευξή του ότι γνώριζε τουλάχιστον 20 που έπαιζαν στην Premier League και στη δεύτερη κατηγορία.

Τρία χρόνια αργότερα, μια φιλανθρωπική οργάνωση που ονομάζεται Justin Fashanu Foundation δήλωσε στην εφημερίδα «The Sun» ότι συνεργάζεται με πέντε παίκτες, δύο από τους οποίους αναφέρθηκαν αργότερα ανώνυμα στο ταμπλόιντ. Η προκατάληψη και ο φόβος υπερισχύουν.

Η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Ομοφοβίας, της Αμφιφοβίας και της Τρανσφοβίας (IDAHOBIT) στις 17 Μαΐου είναι αφιερωμένη στον συντονισμό διεθνών εκδηλώσεων και ημερίδων που ευαισθητοποιούν το κοινό για θέματα που σχετίζονται με τις διακρίσεις εναντίον των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων.

Η ημερομηνία αυτή επελέγη καθώς στις 17 Μαΐου 1990 αφαιρέθηκε η ομοφυλοφιλία από τη Διεθνή Στατιστική Ταξινόμηση Νοσημάτων και Συναφών Προβλημάτων Υγείας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Ομοφοβίας έχει αναγνωριστεί επίσημα από περισσότερες από 130 χώρες σε όλον τον κόσμο.