Τα παιδιά γεφυρώνουν τη διαφορετικότητα

Οι παιδολαλιές στο προαύλιο τόσο δυνατές, που φτάνουν ώς την Ακρόπολη – λίγα βήματα μακριά, δηλαδή. Οι πύλες του 70ού Δημοτικού Σχολείου Αθηνών έχουν ανοίξει από νωρίς για να υποδεχθούν δύο ομάδες μαθητών – μία από το 10ο Ειδικό Σχολείο Μαρασλείου και μία από το Σχολείο Κωφών Αργυρούπολης. Η μπάλα και το κυνηγητό επισκιάζουν επιτυχώς τη διαφορετικότητα. Η προγραμματισμένη εκδήλωση, όπου να ’ναι ξεκινά. Χέρι χέρι, τα παιδιά οδηγούν τους νέους φίλους τους στην αίθουσα. Κάθονται μαζί. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου και Αυτισμού (2/4), η Ομάδα Τέχνης Πάροδος παρουσιάζει θεατρικά το βιβλίο «Τη μέρα που μεταμορφώθηκα σε πουλί» της Ινγκριντ Σάμπερ Γκουριντί (εκδ. Πατάκη), πλαισιωμένο με κείμενα των μαθητών της Ε΄τάξης για την αγάπη. «Πρόκειται για μια προσπάθεια να κάνουμε πράξη τη συνεκπαίδευση και τη συμπερίληψη, που είναι τα προτάγματα για την εκπαίδευση», αρχίζει να λέει η Αντιόπη Φραντζή, διευθύντρια του σχολείου, το οποίο χαρακτηρίζεται από εξωστρέφεια. Οπως αναφέρει η κ. Φραντζή, «είμαστε ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένοι σε ανοίγματα στην κοινωνία. Οι μαθητές έχουν εμπλακεί επανειλημμένα σε δράσεις ποικίλου περιεχομένου – στο σχολείο κωφών πήγαιναν για έναν ολόκληρο χρόνο συμμετέχοντας σε προγράμματα. Εχουν πλέον αναπτύξει προστατευτικότητα, συνεργατικό πνεύμα. Και είναι συγκλονιστικό το πώς τα παιδιά βρίσκουν πάντα τον τρόπο να επικοινωνούν. Να σημειωθεί ότι κι εδώ αντιμετωπίζουμε δύσκολες συμπεριφορές, έχουμε μαθητές στο φάσμα του αυτισμού σχεδόν σε κάθε τάξη.
Οπότε πρέπει όλοι να μάθουν να είναι πιο ανεκτικοί, πιο τρυφεροί. Να αγκαλιάζουν αυτά τα παιδιά και να τα αντέχουν – δεν είναι πάντα εύκολο. Χρειάζεται εκπαίδευση. Εκπαίδευση χρειάζονται και οι γονείς, καθώς διαπιστώνουμε στο πέρασμα του χρόνου ότι οι αντοχές έχουν μειωθεί. Επιπλέον, θεωρώ πως όταν γνωρίσεις κάτι, παύεις να το φοβάσαι. Αποβάλλεις το άγχος του διαφορετικού, καταρρίπτεις τα στερεότυπα», σημειώνει η ίδια, καταλήγοντας: «Σχετικά με τη σημερινή σύμπραξη, η τέχνη λειτουργεί ενωτικά. Ολοι βγαίνουν κερδισμένοι». Πράγματι. «Εκανα φιλία με ένα κοριτσάκι από το 10ο Ειδικό Σχολείο, παίξαμε παρέα. Είδα ότι τα παιδιά χάρηκαν που βρέθηκαν σε ένα περιβάλλον όπου οι άνθρωποι τους προσέχουν και τους νοιάζονται», λέει η Αθηνά, μαθήτρια της Ε΄δημοτικού. «Κι εγώ έγινα φίλη με την Αλεξάνδρα από το άλλο σχολείο», υπερηφανεύεται η συμμαθήτριά της Λυδία. «Στο θέατρο, της έκλεινα τα μάτια όταν φοβόταν μια μάσκα. Λυπήθηκα όταν έφυγαν, θα ήθελα να μείνει περισσότερο», προσθέτει.
Εξίσου προστατευτική αποδείχθηκε και η Ελλη για τα παιδιά που τους επισκέφθηκαν: «Κρατήσαμε τα χέρια, αγκαλιαστήκαμε. Εντάξει, μπορεί να είναι διαφορετικά, όμως αυτό είναι που τα κάνει μοναδικά. Μπορεί να διαφέρουμε στην εμφάνιση, όμως έχουμε όλοι τα δικαιώματά μας». Σεβασμός Σε κλίμα απόλυτης σύμπλευσης με τα προαναφερθέντα βρίσκεται και ο Παναής Κασσιανός, εκπαιδευτικός, προϊστάμενος στη Διεύθυνση Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του υπουργείου Παιδείας, παρών στην εκδήλωση: «Συνεργασίες μεταξύ σχολείων τυπικής εκπαίδευσης και ειδικών συμβάλλουν σημαντικά στην καλλιέργεια του σεβασμού στη διαφορετικότητα για τα άτομα με αναπηρία, αλλά κυρίως στη συνειδητοποίηση ότι οφείλουμε να οδηγηθούμε σε ένα σχολείο της γειτονιάς, το οποίο θα είναι ικανό να συμπεριλάβει όλα τα παιδιά, μαζί και τους μαθητές με αναπηρία. Η απουσία δυνατότητας να καλυφθούν οι εκπαιδευτικές ανάγκες τους στο πλαίσιο του γενικού σχολείου αποτελεί αδυναμία του σχολείου και όχι των ατόμων», τοποθετείται, ενώ προσθέτει: «Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει αρκετά βήματα σε θεσμικό πλαίσιο προς την κατεύθυνση ενός ενταξιακού προσανατολισμού της εκπαίδευσης, ενισχύοντας τις δομές υποστήριξης των μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στο γενικό σχολείο. Απώτερος στόχος μας είναι να καταστεί το ειδικό σχολείο περιττό. Ασφαλώς αυτό δεν είναι κάτι που μπορεί να υλοποιηθεί άμεσα, καθώς η στιγμή δεν είναι ώριμη. Αυτό πρέπει να είναι όμως το όραμα μιας σύγχρονης κοινωνίας. Μιας κοινωνίας που είναι μία. Αρα, δεν γίνεται τα σχολεία της να είναι διαφορετικά». Στις ερμηνείες από την Ομάδα Τέχνης Πάροδος συμμετείχαν οι Ελένη Καλογιάννη, Αγγελική Σκουλίκα, Φαίη Κουφάκη, Γιάννης Μπρουκλόγιαννης και ο Κωνσταντίνος Δαμιανάκης, ο οποίος και μελοποίησε τους μαθητικούς στίχους. Σκηνοθεσία: Ηλίας Πίτσικας. Νοηματική διερμηνεία: Κατερίνα Αυγουστάκη.