Menu

Δευτέρα 27 Νοεμβρίου 2017

Από την Αμερική των ευκαιριών στις ΗΠΑ του Τραμπ

PAUL KRUGMAN / THE NEW YORK TIMES
Με την ευκαιρία της Ημέρας των Ευχαριστιών, σκέφτηκα ότι θα έπρεπε να κάνω έναν κατάλογο των πραγμάτων για τα οποία είμαι προσωπικά ευγνώμων. Πρώτον, είμαι ευγνώμων για όλα τα προνόμια που είχα χάρη στο γεγονός πως ήμουν λευκός άνδρας, που μεγάλωσα και έφτιαξα την καριέρα μου στη διάρκεια μιας εποχής όπου ο ανοικτός αντισημιτισμός είχε γίνει –ενδεχομένως προσωρινά– απαράδεκτος κοινωνικά. Ντρέπομαι που μέχρι πρόσφατα δεν είχα εκτιμήσει πλήρως πόσο σημαντικά ήταν αυτά τα προνόμια. Γνώριζα πως εξακολουθούσαν να υπάρχουν ρατσισμός και σεξισμός, ωστόσο αγνοούσα πόσο έντονοι ήταν (και εξακολουθούν να είναι). Είμαι ευγνώμων που γεννήθηκα σε μια μεσοαστική οικογένεια, σε μια πλούσια χώρα, στη διάρκεια μιας εποχής κατά την οποία η μεσαία τάξη εξακολουθούσε να λαμβάνει σημαντικό τμήμα από τον πλούτο του έθνους και ήταν ακόμη έντονη η κοινωνική κινητικότητα.
Είμαι ευγνώμων που έζησα την τεράστια βελτίωση του περιβάλλοντος στην Αμερική. Θυμάμαι, όμως, πώς ήταν η ατμόσφαιρα στις μεγάλες αμερικανικές πόλεις προτού υιοθετηθεί η νομοθεσία για την προστασία του περιβάλλοντος, που οδήγησε στην καθαρότητα και καλή ποιότητά της. Είμαι ευγνώμων, επίσης, που έζησα την ενήλικη ζωή μου σε μια εποχή κατά την οποία ενισχυόταν η ανεκτικότητα στην κοινωνία. Εξακολουθούν να υπάρχουν ρατσισμός και σεξισμός, αλλά είμαστε πολύ πιο ανεκτικοί απέναντι σε κάθε είδους διαφορετικότητα απ’ ό,τι ήμασταν. Είμαι ευγνώμων που ακολούθησα την καριέρα μου σε μια κοινωνία που εκτιμούσε τις πνευματικές αναζητήσεις. Και ως κάποιος που ειδικεύτηκε σε μια κοινωνική επιστήμη που υποτίθεται πως έχει σχέση με την πολιτική, είμαι ευγνώμων για τα χρόνια κατά τα οποία έμοιαζε πως οι άνθρωποι της εξουσίας νοιάζονταν, έστω και λίγο, για τη λογική και τα επιχειρήματα. Είχα, λοιπόν, πολλά για τα οποία είμαι ευγνώμων, ωστόσο όλα αυτά υφίστανται σήμερα επίθεση. Είναι αλήθεια ότι ζούμε μια στιγμή αφύπνισης σχετικά με τη σεξουαλική παρενόχληση και είναι πιθανό να αποδειχθεί πως βρισκόμαστε σε σημείο καμπής. Ομως, όταν κάποιος που σχεδόν έχει παραδεχθεί ότι είναι σεξουαλικό αρπακτικό βρίσκεται στον Λευκό Οίκο, είναι δύσκολο να είμαι αισιόδοξος.
 Εν τω μεταξύ, ό,τι κάνουν αυτός ο πρόεδρος και το Κογκρέσο στην οικονομική πολιτική φαίνεται να έχει σχεδιαστεί με γνώμονα όχι απλώς να διευρύνει το χάσμα μεταξύ των πλουσίων και όλων των υπολοίπων, αλλά να καταστήσει μόνιμα τα πλεονεκτήματα που απολαμβάνουν οι πλουτοκράτες, ώστε να είναι ευκολότερο οι κληρονόμοι τους να παραμείνουν στην κορυφή και όλοι οι άλλοι από κάτω. Δεν είναι σαφές αν αυτό το τρομακτικό φορολογικό σχέδιο νόμου που προωθούν ο Τραμπ και οι σύμμαχοί του θα ψηφιστεί από το Κογκρέσο. Η περιβαλλοντική πολιτική, όμως, καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από την εκτελεστική εξουσία και η παρούσα κυβέρνηση κινείται εξαιρετικά γρήγορα για να επαναφέρει τα δηλητήρια στον αέρα και στο νερό μας. Ενώ αναβιώνουν οι παλιές προκαταλήψεις, είναι σαφές πως εισερχόμαστε σε μια νέα εποχή όπου η πολιτική στρέφεται κατά της διανόησης. Η Αμερική έχτισε την παγκόσμια υπεροχή της σε μεγάλο βαθμό βασιζόμενη στο εκπαιδευτικό της σύστημα.
Ομως, σύμφωνα με το think tank Pew, το 58% των Ρεπουμπλικανών υποστηρίζει σήμερα πως τα πανεπιστήμια βλάπτουν τη χώρα, ενώ μόλις το 36% θεωρεί ότι την ωφελούν. Οταν συνεδριάσει ξανά το Κογκρέσο, οι Ρεπουμπλικανοί θα προσπαθήσουν να ψηφίσουν το πολύ σημαντικό φορολογικό σχέδιο νόμου χωρίς ούτε μία συζήτηση, χωρίς να επιτρέψουν σε οποιονδήποτε να το αξιολογήσει. Το αποτέλεσμα θα είναι, αν τα καταφέρουν, ένας νόμος γεμάτος «παραθυράκια» και ιδιοτελή κίνητρα που δεν θα ενισχύει ούτε κατ’ ελάχιστον την ανάπτυξη, αλλά θα αυξάνει κατά πολύ το χρέος. Δεν τους ενδιαφέρει, όμως. Με άλλα λόγια, η Αμερική, που έδωσε πολλά και της είμαι ευγνώμων. Φαίνεται, όμως, ολοένα και πιο πολύ ότι αυτή ήταν μια διαφορετική χώρα από τη χώρα στην οποία ζούμε σήμερα.
Δημοσιεύτηκε στην Καθημερινή

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου