Υπάρχουν πολλά που μια μεγαλοαστική οικογένεια μπορεί να ανεχθεί, η ομοφυλοφιλία ωστόσο είναι σπανίως ένα από αυτά. Σίγουρα πάντως αυτή είναι η περίπτωση στη Γουατεμάλα, όπου οι διακρίσεις εις βάρος της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας μεταφράζονται στην καλύτερη περίπτωση μέσω ρατσιστικών προκαταλήψεων και στη χειρότερη μέσω ανεμπόδιστων βίαιων επιθέσεων. Μια χειροπιαστή ιδέα των συνθηκών δίνει ο ταλαντούχος Νοτιοαμερικάνος Χάιρο Μπουσταμάντε («Ηφαίστειο») στις «Δονήσεις», μια ταινία η οποία μοιάζει σα να τρέμει κάθε φορά που το σοκ κυριεύει το βασανισμένο πρωταγωνιστή του.
Πρόκειται για έναν επιτυχημένο 40άρη οικογενειάρχη (Χουάν Πάμπλο Ολισλάγκερ), ο οποίος πληρώνει το τίμημα της σεξουαλικότητάς του, όταν η οικογένειά του μαθαίνει πως είναι ομοφυλόφιλος. Η ζωή του τότε παρασύρεται σε ένα καθοδικό σπιράλ διαδοχικών απορρίψεων, οι οποίες εκτείνονται από τα παιδιά μέχρι τη δουλειά του, με τον ίδιο να διχοτομείται συναισθηματικά ανάμεσα στο να επιστρέψει σε αυτό που ήταν ή να ξεκινήσει από την αρχή.
Ένα ενδοσκοπικό ψυχογράφημα, μια διακριτική κοινωνική κριτική και ταυτόχρονα ένα καλοστημένο μυστηριακό δράμα, οι «Δονήσεις» οφείλουν τη γοητεία τους στις μικρές εκπλήξεις που κρύβονται στην εξέλιξη της πλοκής. Ο Μπουσταμάντε αιφνιδιάζει εξαρχής με μια τρομερά ασφυκτική εναρκτήρια σεκάνς, όταν η οικογένεια στήνει ενέδρα στον πρωταγωνιστή πιέζοντάς τον να διορθώσει το λάθος του. Ένα ατόπημα που έξυπνα αποκρύπτεται στο θεατή, εντείνοντας την αγωνία και την αίσθηση του εφιάλτη που αποπνέει η ενότητα, με τη συνδρομή του υποβλητικού κιαροσκούρο που χρωματίζει τα πλάνα. Τα πρόσωπα των συγγενών του ήρωα μοιάζουν σα να αναδύονται από το έρεβος, εκεί όπου επιδιώκουν να κρατήσουν κι εκείνον.
Το σκότος αυτό δεν είναι τυχαίο, συνδέεται με το βαθύ συντηρητισμό και μια οπισθοδρομική θέαση της θρησκείας, η οποία ωστόσο δεν αφήνει ανεπηρέαστο το χαρακτήρα του Ολισλάγκερ. Πιστός και ο ίδιος, προχωρά σε μια ρήξη που τον κατακερματίζει ψυχολογικά αφού νιώθει διπλά αμαρτωλός• εγκαταλείπει την οικογένεια του, άρα δεν εκπληρώνει τον πατρικό ρόλο του, ενώ έχει διαπράξει την ύβρη του ψέματος αποκρύπτοντας την ομοφυλοφιλία του. Ο Ολισλάγκερ φέρει τις εσωτερικές συγκρούσεις του χαρακτήρα με σιωπηλή ένταση που βράζει στην ερμηνεία του, ιδιαίτερα τις στιγμές που μοιάζει σα να πρόκειται να λυγίσει από την πίεση.
Μια από αυτές προκύπτει όταν ο Μπουσταμάντε πια παραθέτει το μείζον διακύβευμα που βρίσκεται στον πυρήνα των «Δονήσεων». Ο πρωταγωνιστής καλείται να επιλέξει ανάμεσα στη σεξουαλική ελευθερία, άρα και αυθεντική χειραφέτηση, και στην ευτυχία που όμως προϋποθέτει μια βάναυση θυσία. Εδώ η ταινία υιοθετεί και μια στροφή στο ύφος η οποία εκτός από αναπάντεχη, προσδίδει νέα φόρτιση στην αφήγηση, η οποία δεν αναζητά εύκολες απαντήσεις σε ένα έτσι κι αλλιώς περίπλοκο ηθικό δίλημμα. Ο Μπουσταμάντε, επίσης, δε ξεχνά να αφιερώσει χρόνο στο παραλογισμό ορισμένων κόλπων της οργανωμένης θρησκείας. Ευλογίες χρεωμένες μέσω POS για τη σωτηρία της ψυχής των παραστρατημένων τέκνων, αλλά και ινστιτούτα «σεξουαλικής μεταστροφής» για ριζικές… επιδιορθώσεις (θυμηθείτε τη «Διαπαιδαγώγηση της Κάμερον Ποστ»), πάνε χέρι-χέρι με τη συντήρηση ενός πλέγματος συστηματικής καταπίεσης.
Ο Νοτιοαμερικάνος σκηνοθέτης κρατά σε ισορροπία τα ανοιχτά πολιτικά σχόλια σε σχέση με όσα υπαινίσσεται, εκείνα εξάλλου είναι και τα πιο καυστικά, προτιμώντας να διατηρήσει τα σημαντικότερα ερωτήματα στο επίπεδο του ήρωα, ακόμα κι αν ανά στιγμές γίνεται περισσότερο αφαιρετικός από όσο απαιτείται. Η αποζημίωση έρχεται στο τέλος, όταν την πικρότατη ύστατη στιγμή με μια μόνο κίνηση ο Μπουσταμάντε βάζει στο μυαλό την αμφιβολία που σφίγγει το στομάχι, αφήνοντας όχι ανοιχτά ενδεχόμενα αλλά μια οδυνηρή πλην ρεαλιστική αβεβαιότητα.
Βαθμολογία:
Σκηνοθεσία: Χάιρο Μπουσταμάντε. Πρωταγωνιστούν: Χουάν Πάμπλο Ολισκλάγκερ, Νταϊάν Μπάτεν, Μαουρίσιο Άρμας Ζεμπαντούα, Μαρία Τελόν. Γουατεμάλα, Γαλλία, Λουξεμβούργο. 2019. Διάρκεια: 107 ́. Προβολή: CINOBO.
Σχετικά Θέματα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου