Τα αποτελέσματα της Πρώτης Πανελλαδικής Ερευνας για το Σχολικό Κλίμα, όπως το αντιλαμβάνονται οι ΛΟΑΤΚ (σ.σ. από το ακρωνύμιο λείπει το γράμμα «Ι» λόγω της μη συμπερίληψης Ιντερσεξ θεμάτων στο ερωτηματολόγιο της έρευνας) μαθητές/τριες στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, ζωγραφίζουν με μελανά χρώματα την πραγματικότητα που βιώνει η ΛΟΑΤΚ μαθητική κοινότητα σε καθημερινή βάση και μάλιστα σε έναν χώρο που θα έπρεπε να λειτουργεί συμπεριληπτικά και μακριά από διακρίσεις και ρατσισμό.
Η διενέργεια της έρευνας έγινε με πρωτοβουλία της Colour Youth – Κοινότητα LGBTQ Nέων Αθήνας, διήρκεσε δύο χρόνια και είχε ως δείγμα 3.747 άτομα, από τα οποία τα 1.963 αυτοπροσδιορίζονται ως ΛΟΑΤΚ, ενώ το 70,4% αυτών διαμένει σε μεγάλες ή επαρχιακές πόλεις.
Παρά το γεγονός του άσχημου κλίματος που επικρατεί στα σχολεία απέναντι σε ζητήματα ΛΟΑΤΚ, η σχολική επίδοση των μαθητών της κοινότητας κινείται σε υψηλά επίπεδα, με το 39,8% να έχει μέσο όρο βαθμολογίας από 16 έως 18 και το 29,9% βαθμολογία από 18 έως 20, ενώ οι ακαδημαϊκές τους βλέψεις βρίσκονται αρκετά υψηλά στις προτιμήσεις τους, καθώς το 49,12% δηλώνει ότι επιθυμεί να συνεχίσει με μεταπτυχιακό, διδακτορικό ή άλλο ανώτατο ακαδημαϊκό πτυχίο.
Ενδεικτικά των δυσκολιών που βιώνουν οι ΛΟΑΤΚ μαθητές είναι τα παρακάτω:
● Σε ποσοστό 84,9% τα παιδιά ακούν στο σχολείο τη λέξη «γκέι» με αρνητική χροιά.
● Ομοφοβικά σχόλια ακούγονται σε ποσοστό 74,2%, ενώ πάνω από τα μισά παιδιά (58,1%) ακούν τέτοια σχόλια και από τους διδάσκοντες.
● Το 96% δηλώνει ότι έχει ακούσει σχόλια «για μαθητές που δεν συμπεριφέρονται με αρκετά “αντρικό” τρόπο» και αντίστοιχα το 86,6% έχει ακούσει σχόλια για μαθήτριες που δεν συμμορφώνονται με την αναμενόμενη γυναικεία συμπεριφορά.
● Το 74,4% των μαθητών δηλώνει ότι ακούει τρανσφοβικά σχόλια. Σε αντίστοιχο ποσοστό ακούν κακοποιητικά σχόλια εναντίον των γυναικών.
● Ενα στα τρία παιδιά έχουν δεχθεί κάποιας μορφής λεκτική παρενόχληση και ένας στους επτά μαθητές έχουν δεχθεί κάποιας μορφής σωματική παρενόχληση ή/και βία.
● Σε ποσοστό 60,1%, τα παιδιά αναφέρουν ότι κανένα από τα σχολικά βιβλία δεν περιλαμβάνει πληροφορίες για ΛΟΑΤΚ θέματα.
● Σε ποσοστό 71,9% τα παιδιά δεν νιώθουν άνετα να μιλήσουν για ΛΟΑΤΚ ζητήματα στους καθηγητές τους.
Την έρευνα «διανθίζουν» και προσωπικές μαρτυρίες μαθητών, οι οποίες έρχονται να τεκμηριώσουν με τον πλέον γλαφυρό τρόπο τα παραπάνω ποσοστά.
«Μία καθηγήτρια άρχισε να λέει πως τα μέλη της ΛΟΑΤΚ κοινότητας δεν κάνουν καλό στην κοινωνία και τους σύγκρινε με τους παιδόφιλους και τους κανίβαλους... ήταν η αγαπημένη μου μέχρι εκείνη τη μέρα...» και «Εχει τύχει καθηγητής μου, όταν έγινε ένα ομοφοβικό σχόλιο εναντίον μου, αυτός αντί να με υποστηρίξει, γέλασε» είναι δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα του τρόπου αντιμετώπισης ΛΟΑΤΚ ζητημάτων από τους εκπαιδευτικούς.
Σε ό,τι αφορά τον σεξισμό, νεαρές μαθήτριες δήλωσαν ότι έχουν ακούσει σχόλια τύπου «Να μη φορούσες τόσο κοντή φούστα, αγοράκι είναι...» και δήλωσαν ότι αποφεύγουν να σηκώνονται στον πίνακα «[...] γιατί ως κοπέλα, θα ακουστούν σχόλια για τον κώλο». Τέτοιου είδους μαρτυρίες αποκτούν ακόμη πιο ανησυχητικές διαστάσεις, αρκεί κανείς να σκεφτεί ότι το 59,2% των ατόμων που συμμετείχαν στην έρευνα δηλώνουν ότι έχουν φοιτήσει ή ακόμη φοιτούν σε σχολεία που κάνουν δράσεις ενημέρωσης για τον σχολικό εκφοβισμό.
Η Colour Youth προτείνει διαρκείς εκπαιδεύσεις των εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων για θέματα σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας και έκφρασης φύλου, καθώς και την εισαγωγή του μαθήματος της Σεξουαλικής Αγωγής στα σχολεία. Σε ό,τι αφορά τα σχολικά εγχειρίδια, η οργάνωση θεωρεί ότι είναι πολύ σημαντικό να μην προάγονται/αναπαράγονται στερεοτυπικές και φοβικές αντιλήψεις σεξιστικού, ομοφοβικού, αμφιφοβικού και τρανσφοβικού χαρακτήρα, ούτε όμως και κοινωνικές νόρμες που σχετίζονται με το φύλο.
Τέλος, για την αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού προτείνει να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση σε ζητήματα που αφορούν LGBTQΙ+ άτομα και να γίνονται παρεμβάσεις και στοχευμένες δράσεις από το υπουργείο Παιδείας με τη συμμετοχή των εκπαιδευτικών, των μαθητών και των συλλόγων γονέων και κηδεμόνων
