Στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, η κυβέρνηση του Καναδά ένιωθε να απειλείται από τον κίνδυνο –ο οποίος δεν αποδείχτηκε ποτέ– οι Σοβιετικοί να εκβιάσουν γκέι στελέχη της κυβέρνησης και των Ενόπλων Δυνάμεων. Από τη δεκαετία του 1950 μέχρι και του 1990, η Ειδική Μονάδα Ερευνών (SIU) του Καναδικού Στρατού, εκδίωξε άτομα που θεωρήθηκαν γκέι και λεσβίες από τις θέσεις τους σε δημόσιες υπηρεσίες.
Αν πίστευαν ότι είσαι γκέι, σε απέλυαν ή σε απέτασσαν από τον Στρατό.
Ο πατέρας μου ήταν στρατιωτικός και μέλος του SIU. Ερευνούσε και ανέκρινε γκέι και λεσβίες. Τώρα, έχει έναν γκέι γιο (εμένα), που δουλεύει σε δημόσια υπηρεσία. Είναι δύσκολο να φαντάζομαι τον πατέρα μου να προσπαθεί να ξεσκεπάσει γκέι και λεσβίες και να κάνει αναφορά στους ανωτέρους του, οι οποίοι στη συνέχεια διώχνουν αυτά τα άτομα από τον Στρατό – καταστρέφοντας τις ζωές τους. Ο μπαμπάς μου είναι ένας υπέροχος πατέρας. Σήμερα είναι προοδευτικός, πηγαίνει στο Pride και στηρίζει απόλυτα τη σεξουαλικότητά μου.
Όμως αυτό δεν σημαίνει ότι η παλιά του δουλειά δεν μου φαίνεται προβληματική. Στο πλαίσιο των ερευνών του, πήγαινε σε γκέι μπαρ, για να παρακολουθήσει ανθρώπους. Ένα γκέι μπαρ υποτίθεται ότι είναι το καταφύγιό μας, ένα μέρος όπου αποτελούμε την πλειοψηφία και μπορούμε να απολαύσουμε τη ζωή, χωρίς να φοβόμαστε ότι θα μας κατακρίνουν. Η ιδέα της παρουσίας μυστικών πρακτόρων, οι οποίοι κρατούν σημειώσεις για το ποιος είναι εκεί και τι κάνει είναι τρομακτική και θα μετέτρεπε έναν χώρο που υποτίθεται ότι είναι ασφαλής σε επικίνδυνο. Αν δούλευες για την κυβέρνηση και ήσουν γκέι, ένα ποτό σε ένα γκέι μπαρ μπορεί να οδηγούσε στην απόλυσή σου.
Δεν νομίζω ότι ο πατέρας μου είχε συνειδητοποιήσει αυτές τις συνέπειες, όσο δούλευε για το SIU. Καταλαβαίνω ότι σε ένα στρατιωτικοποιημένο εργασιακό περιβάλλον, η υπακοή στις εντολές και η μη αμφισβήτηση της ηθικής των καθηκόντων σου είναι ο κανόνας. Εκείνος τότε ήταν γύρω στα 20 και τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚ ατόμων δεν ήταν τόσο αναγνωρισμένα, όσο σήμερα. Ο κόσμος είχε διαφορετικές αξίες τότε, ακόμη και αν, βλέποντάς τις εκ των υστέρων, καταλαβαίνουμε πόσο λάθος ήταν. Το πιο σημαντικό για εμένα είναι η αναγνώριση της κοινωνικής προόδου. Ο πατέρας μου, παρά το παρελθόν του, έχει εξελιχθεί πλέον σε προασπιστή της ΛΟΑΤΚ κοινότητας.
Σήμερα, η καναδική κυβέρνηση απολογείται δημόσια για αυτήν την εκκαθάριση και θα προσπαθήσει να επανορθώσει, ενισχύοντας την κοινότητά μας. Ρώτησα τον πατέρα μου τι πιστεύει για αυτήν τη συγγνώμη και μου είπε ότι, «Ήρθε με μεγάλη καθυστέρηση».
Κάθισα με τον μπαμπά μου, για να μάθω περισσότερα για την παλιά του δουλειά και να δω πώς νιώθει για αυτήν σήμερα.
VICE: Μπορείς να μου μιλήσεις για τη δουλειά σου στο SIU;
Stuart Mason: Ήταν το 1978 και ήμουν 24 ετών. Με είχαν στείλει στο Χάλιφαξ του Καναδά, για να δουλέψω στο SIU ως ερευνητής πεδίου για τέσσερα χρόνια. Ο βασικός μου ρόλος ήταν η διεξαγωγή ελέγχων ασφαλείας γύρω από το ιστορικό των δημοσίων υπαλλήλων και του στρατιωτικού προσωπικού που είχε εξουσιοδότηση ασφαλείας. Τα άτομα αυτά, μπορεί να ανήκαν στο Ναυτικό, την Αεροπορία, να ήταν αξιωματικοί του Στρατού, διοικητές ή κυβερνητικά στελέχη. Οποιοσδήποτε είχε εξουσιοδότηση για πρόσβαση σε διαβαθμισμένες πληροφορίες διερευνούνταν τακτικά για τυχόν «αδυναμίες χαρακτήρα».
Τι σήμαινε «αδυναμίες χαρακτήρα;»
Εξετάζαμε το οικονομικό και το προσωπικό υπόβαθρο των ανθρώπων. Συγκεντρώναμε πληροφορίες για υπαλλήλους οι οποίοι μπορούσαν να μπουν στο στόχαστρο εκβιαστών, λόγω των αδυναμιών αυτών. Εκείνη την εποχή, τα πάντα μπορούσαν να είναι αδυναμία – από τα χρέη, τον αλκοολισμό και τα ναρκωτικά, μέχρι την απιστία και την ομοφυλοφιλία. Οτιδήποτε μπορούσε να χρησιμοποιηθεί εναντίον κάποιου, για να εκβιαστεί ή να δωροδοκηθεί, προκειμένου να δουλέψει για τους αντιπάλους.
Πώς επιλέγονταν οι άνθρωποι για στους οποίους γινόταν έρευνα;
Τα αρχεία έρχονταν από την Οτάβα. Όλοι οι υπάλληλοι είχαν φακέλους και μας τους έστελναν στο Χάλιφαξ, για να τους διερευνήσουμε. Λάμβανα περίπου δέκα τον μήνα. Μέσα, υπήρχαν επισημάνσεις για πληροφορίες στις οποίες έπρεπε να δώσουμε βάση. Η σεξουαλικότητα κάποιου περιλαμβανόταν σε αυτές τις επισημάνσεις.
Πώς ήταν οι συνεντεύξεις;
Ξεκινούσαμε με έρευνα ιστορικού, ανακρίνοντας ανθρώπους του περιβάλλοντος του ατόμου. Μιλούσαμε με τους συγγενείς, τους φίλους και τους συναδέλφους του. Το εύρος της έρευνας ήταν ανάλογο με το επίπεδο πρόσβασης σε δεδομένα ασφαλείας που είχε κάποιος. Αν είχε μεγάλη πρόσβαση σε διαβαθμισμένες πληροφορίες, η έρευνα ήταν εκτενέστερη. Τα υπό διερεύνηση άτομα δεν γνώριζαν απαραιτήτως ότι υπήρχε επισήμανση για αυτά, επειδή η Οτάβα θεωρούσε ότι ήταν ομοφυλόφιλα. Πίστευαν ότι επρόκειτο για μια τυπική αξιολόγηση ασφαλείας.
Τι γινόταν μετά;
Αν κατά την αρχική έρευνα προέκυπταν στοιχεία που έδειχναν ότι το άτομο ενδέχεται να ήταν ομοφυλόφιλο, τότε η έρευνα εστίαζε αυστηρά σε αυτό. Το SIU στη συνέχεια έπαιρνε απευθείας συνέντευξη από το ίδιο το άτομο και του έκανε προσωπικές ερωτήσεις, για να δει αν θα παραδεχόταν τη σεξουαλικότητά του.
Έκανε ποτέ παρακολουθήσεις το SIU;
Όταν ένα άτομο ήταν υπό έρευνα, συχνά παρακολουθούνταν. Οι ερευνητές του SIU πήγαιναν σε γκέι μπαρ, για να δουν αν θα εμφανιζόταν το άτομο που παρακολουθούσαν.
Εσύ πήγαινες σε γκέι μπαρ;
Ναι. Πήγαινα εν ώρα υπηρεσίας. Το κάναμε, για να παρακολουθήσουμε κάποιον.
Τι κάνατε με τις παρατηρήσεις σας;
Στέλναμε τα ευρήματά μας πίσω στην Οτάβα. Πολλά από τα άτομα που χαρακτηρίζονταν στις αναφορές ως «πιθανώς ομοφυλόφιλα» υποβάλλονταν στη λεγόμενη «διαδικασία απομάκρυνσης», πράγμα που σήμαινε ότι απολύονταν ή αποτάσσονταν από τον Στρατό, κάτι που είναι εξίσου κακό με το να έχεις ποινικό μητρώο.
Ένιωθες τύψεις που έκανες αυτήν τη δουλειά;
Όχι, σε καμία περίπτωση. Είναι σαν να πηγαίνεις τώρα στη δουλειά και να σου λέει κάποιος εκεί τι πρέπει να κάνεις. Δεν υπήρχε κάποιο μένος. Δεν καταδιώκαμε τους ομοφυλόφιλους. Κάναμε απλώς τη δουλειά μας και βρίσκαμε πράγματα για ανθρώπους που μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την κυβέρνηση και τον Στρατό. Μην ξεχνάς ότι το κάναμε για το καλό των γκέι και των λεσβιών. Τo περιβάλλον εργασίας τους δεν ήταν και το πιο ασφαλές για εκείνους και αυτός ήταν ένας τρόπος, ώστε να τους απομακρύνει ο Στρατός από αυτό το περιβάλλον. Για παράδειγμα, αν δημιουργούνταν υποψίες για κάποιον στο Ναυτικό ότι ήταν ομοφυλόφιλος, ενώ αυτός ήταν στη θάλασσα, μπορεί να δεχόταν επίθεση ή απλώς να εξαφανιζόταν. Τα πλοία που επέστρεφαν στο λιμάνι ανέφεραν κάποιες φορές ότι δυο νεαροί «χάθηκαν στη θάλασσα» και εμείς αντιλαμβανόμασταν ότι τους είχαν πετάξει στο νερό, επειδή ήταν ομοφυλόφιλοι. Οι έρευνές μας ήταν ένας τρόπος να αποφευχθεί αυτό, για αυτό και προτείναμε να αποταχθούν κάποια άτομα, προτού κινδυνεύσουν εν ώρα υπηρεσίας.
Τι πιστεύεις για αυτήν την πρακτική σήμερα;
Ήταν τελείως λάθος. Αυτοί οι άνθρωποι δεν έπρεπε ποτέ να χάσουν τη δουλειά τους.
Πώς νιώθεις σήμερα για τη δουλειά που έκανες, γνωρίζοντας ότι ο γιος σου είναι γκέι;
Αυτή η δουλειά με έφερε σε επαφή με μια κοινότητα που δεν γνώριζα ότι υπάρχει και δεν ήξερα τίποτα για αυτήν. Οι εμπειρίες μου στο SIU μου έδειξαν τι περνούσαν οι γκέι και οι λεσβίες και τους σέβομαι πάρα πολύ για αυτό. Αυτόν τον σεβασμό τον διατηρώ και στη σχέση μου μαζί σου. Είμαι περήφανος για εσένα σήμερα.
Πιστεύεις ότι οφείλεις μια συγγνώμη;
Δεν πιστεύω ότι πρέπει να απολογηθώ. Έκανα τη δουλειά που μου είχαν αναθέσει, αν και το έχω μετανιώσει. Έχω μετανιώσει που καταστράφηκαν καριέρες ανθρώπων. Πραγματικά πιστεύω ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση όφειλε μια συγγνώμη και ότι οι άνθρωποι αυτοί πρέπει να αποζημιωθούν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου