Bullying και εφηβική κατάθλιψη

Γράφαμε, τον Φεβρουάριο του 2017, από αυτήν εδώ τη στήλη…

Γράφει η Δέσποινα Κονταράκη*

«Ότι κάποιοι θα έκαναν ανταρτοπόλεμο και για τη Θεματική Εβδομάδα, είναι σοκαριστικό. Πρόκειται για μια αξιόλογη πρωτοβουλία του υπουργείου Παιδείας να ενταχθεί στο εκπαιδευτικό περιβάλλον η υποχρεωτική συζήτηση για ζητήματα που καίνε τους έφηβους και τις οικογένειές τους. Οι εξαρτήσεις από τα ναρκωτικά ή το Διαδίκτυο, οι σχέσεις ανάμεσα στα φύλα, η ενημέρωση για την ομοφοβία και τις έμφυλες ταυτότητες, η ισότητα, η διατροφή και οι διαταραχές της είναι μερικά από τα θέματα που πρέπει να ανοίξουν και να συζητηθούν με σοβαρότητα στα σχολεία. Από εκπαιδευτικούς, με τη συνδρομή γονέων και τη συμμετοχή των ίδιων των μαθητών. Γιατί τόση αντίδραση; Μήπως θα έπρεπε τα παιδιά να αναζητούν απαντήσεις στο facebook για το τι ακριβώς είναι η νευρική ανορεξία ή πώς μπορούν να αντιδράσουν όταν κάποιος τους επιτίθεται για τη διαφορετικότητά τους; Ή μήπως η ελληνική οικογένεια πιστεύει πως έχει λύσει τα θέματα αυτά;».

Το γράφαμε διότι τότε είχαν αντιδράσει πολλοί. Γονείς γιατί φοβούνταν μήπως σοκαριστούν τα παιδιά τους από αυτά που θα ακούσουν, δημοσιογράφοι που έχουν αναλάβει «εργολαβικά» την υπεράσπιση της ηθικής, μητροπολίτες διότι θα «μπουν τα παιδιά στον πειρασμό», συνδικαλιστές γιατί παραβιάζονταν το ωράριο εργασίας τους. Το υπουργείο Παιδείας επέμενε και καλώς έκανε. Οι Θεματικές Εβδομάδες, στις οποίες οι σχολικές κοινότητες μπορούν να συζητήσουν θέματα όπως το μπούλινγκ και οι σεξουαλικές σχέσεις, θα έπρεπε να ήταν υποχρεωτικές σε όλες τις βαθμίδες της Εκπαίδευσης και όχι μόνο στο Γυμνάσιο. Μόνο αυτές βέβαια δεν αρκούν για να καταπολεμηθεί το τέρας του μπούλινγκ ή της εφηβικής κατάθλιψης. Χρειάζεται ένα Εθνικό Σχέδιο Δράσης, στο οποίο το υπουργείο Παιδείας θα έχει τον πρώτο ρόλο και θα το αναπτύξει με όσους τρόπους χρειαστεί: Με ενημερωτικές καμπάνιες, με ημερίδες, με προσλήψεις κοινωνικών λειτουργών και ψυχολόγων στις σχολικές μονάδες κ.ά.

Ομως κακά τα ψέματα. Στην εποχή του Ιντερνετ, που τα παιδιά μας επικοινωνούν μεταξύ τους μέσω των σόσιαλ μίντια, ο εκφοβισμός είναι «σιωπηλός». Μπορεί, δηλαδή, να μην υπάρξει καμία εμφανής διαμάχη ή συμπλοκή στο προαύλιο του σχολείου, αλλά το μπούλινγκ να εξελίσσεται μέσω μηνυμάτων. Η οικογένεια λοιπόν και οι στενοί φίλοι είναι εκείνοι που μπορούν πρώτοι να αναγνωρίσουν τα σημάδια ή οποιαδήποτε αλλαγή στη συμπεριφορά του παιδιού τους, που μπορεί να είναι το θύμα ή ο θύτης. Δεν είναι εύκολο, αντιθέτως μερικές φορές χρειάζεται να κάνουμε υπέρβαση των όσων πιστεύουμε ή γνωρίζουμε ώστε να μπορέσουμε να αποδεχθούμε το πρόβλημα και να βοηθήσουμε αποτελεσματικά τον έφηβο που έχει ανάγκη.

Η Δέσποινα Κονταράκη είναι αρχισυντάκτρια του Ελεύθερου Τύπου