Ο ΣΤΙΓΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΟΜΟΦΟΒΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΠΟΥ ΕΧΑΣΕ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΤΗΣ

Από την ΔΗΜΗΤΡΑ ΚΟΓΚΙΔΟΥ, καθηγήτρια στο Α.Π.Θ. "

Ο ομοφοβικός εκφοβισμός δεν αφορά μόνο LGBT παιδιά ή νεαρά άτομα. Η τρομοκρατία της ‘’κανονικότητας’’ και η ομοφοβία μπορεί να κάνει θύματα ομοφοβικού εκφοβισμού όσα παιδιά είναι πέρα από τα έμφυλα στερεότυπα.

Πως συμβαίνει αυτό;

Η ομοφοβία αποτελεί είδος πανοπτισμού –αν χρειαστεί- στην ετεροσεξουαλική «κανονικότητα» (με τη φουκωϊκή ορολογία). Δηλαδή είναι σαν μια διαρκής διαδικασία περιπολίας, επιτήρησης, αστυνόμευσης, εξαναγκασμού, «σωφρονισμού» και «επανένταξης».

Με τον ομοφοβικό στιγματισμό έχουμε την εγκαθίδρυση μιας διαφορετικότητας που συνδέεται με αρνητική κοινωνική «ταυτότητα» και μια μορφή ρατσισμού που οδηγεί το στιγματιζόμενο άνθρωπο στην περιθωριοποίηση.

Για παράδειγμα, από πολύ μικρά όσα αγόρια εκλαμβάνονται ότι έχουν θηλυπρεπή συμπεριφορά τιμωρούνται με πειράγματα και επιδείξεις δύναμης με στόχο να γίνουν «πραγματικοί» άνδρες.

Αυτό θεωρείται σημαντικό τμήμα της εμφυλης κοινωνικοποίησης των αγοριών –αλλά βέβαια με βάση τα έμφυλα στερεότυπα.

Ένας «ήσυχος» μαθητής, ή ένας μαθητής που κλαίει, ή ένας μαθητής που δεν παίζει ποδόσφαιρο, ή γράφει ποίηση, ή επιλέγει διαφορετικά χρώματα για τα ρούχα, παίζει με παιχνίδια ‘’για κορίτσια’’ ή με κορίτσια, έχει «κοριτσίστικες» ενασχολήσεις και ενδιαφέροντα μπορεί να αποτελέσει στόχο ομοφοβικού εκφοβισμού.

Επίσης, αν ο τρόπος με τον οποίο συμπεριφέρεται σωματικά –δηλ. οι χειρονομίες του, ο τρόπος με τον οποίο περπατά και κάθεται, ο τόνος της φωνής του, το γενικότερο «στήσιμο» του σώματός του- δεν συμβαδίζουν με τους κώδικες του ηγεμονικού ανδρισμού, τότε μπορεί να προκαλέσει ομοφοβικές ύβρεις.

Ομοφοβική συμπεριφορά αποτελεί και η μη ανοχή εναγκαλισμού και ασπασμού –δημόσιου ή ιδιωτικού- μεταξύ αγοριών ή/και ανδρών. Εξαίρεση αποτελούν ειδικές περιπτώσεις.

Αγόρια που δεν επιδεικνύουν επαρκείς αποδείξεις του ανδρισμού τους αποτελούν στόχους για εκφοβισμό.

Οτιδήποτε είναι πέρα από τα έμφυλα στερεότυπα μπορεί να αποτελέσει αφορμή.

Τα αγόρια συγκροτούν τον ανδρισμό τους μέσα από ένα σύστημα στιγματισμού, το οποίο περιπολεί και αστυνομεύει κάθε τι το «μη-ανδρικό» και ανδρα-γωγεί» με την απειλή της ομοφοβίας Έτσι, ο ηγεμονικός ανδρισμός βασίζει τη συγκρότησή του στον αποκλεισμό του «Άλλου» που σε αυτή την περίπτωση είναι η ομοφυλοφιλία η οποία καταλήγει να θεωρείται συνώνυμο μιας θηλυκής ταυτότητας.

Είναι μειωτικό για ένα αγόρι να το αποκαλέσουν ‘κορίτσι’. Από τις χειρότερες βρισιές είναι αργότερα να αποκαλέσεις έναν άνδρα «γυναικούλα» ή κάτι παρεμφερές. Αυτό συμβαίνει γιατί η ομοφοβία αποτελεί μέσο παγίωσης της σεξουαλικότητας και του φύλου, μέσω της συκοφάντησης της θηλυκότητας και του συσχετισμού της με την ομοφυλοφιλία.Οι ετεροσεξουαλικές, λοιπόν, μορφές ανδρισμού θεωρούνται ως οι μόνες «κανονικές» και υγιείς, ενώ οι υπόλοιπες αυτόματα θεωρούνται «αποκλίνουσες».

Σε αυτές τις περιπτώσεις ενεργοποιείται αρνητική προδιάθεση, συχνά προκαλείται φόβος ή/και αηδία, συναισθήματα που μπορεί να οδηγήσουν διάφορες μορφές βίας.

Ο ομοφοβικός εκφοβισμός συχνότερα έχει να κάνει με έμφυλες συμπεριφορές παρά με σεξουαλικές πρακτικές. Τα αγόρια αναγκάζονται να αποσυνδέσουν τους εαυτούς τους από κάθε τι θηλυκό και να ‘’αποδείξουν’’ τον ανδρισμό τους και να μη θεωρηθούν ‘’αδελφές’’. Στα κορίτσια επιτρέπεται μέχρι την εφηβεία να είναι ‘’αγοροκόριτσα’’. "