Menu

Παρασκευή 21 Αυγούστου 2015

Η ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Του Γιώργου Σαριδάκη

Αναμφίβολα, παρά την εξέλιξη και τον εκσυγχρονισμό της κοινωνίας - σε αρκετές περιπτώσεις - δύναται να συναντήσουμε ψήγματα διαχωρισμού και ρατσιστικής διάθεσης έναντι ατόμων ή κοινωνικών ομάδων που διακρίνονται από ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ή υιοθετούν και ακολουθούν διαφορετικά πρότυπα και συμπεριφορές από το ισχύον (άτυπο) κανονιστικό κοινωνικό πλαίσιο.

Έτσι, πέρα από την κορωνίδα των προκαταλήψεων με σαφή αναφορά στις φυλετικές και εθνικές διακρίσεις…σημαντική παρουσία, με ανησυχητικά δεδομένα, καταγράφει και ο κοινωνικός ρατσισμός (στιγματισμός) ο οποίος - κατά βάση - συνδέεται με τη μη αποδοχή της διαφορετικότητας.
Ειδικότερα, η εν λόγω μορφή ρατσισμού απαντάται, κυρίως, στην τάση ορισμένων ατόμων να επιδίδονται σε πρακτικές ρατσιστικού περιεχομένου διατηρώντας, μάλιστα, την πεποίθηση ό,τι καθετί που δεν συνάδει με τον δικό τους τρόπο ζωής, τις συνήθειες, τις επιλογές ή ακόμα και με τη δική τους σωματική διάπλαση (σωματότυπος) θεωρείται άφρον και κατακριτέο.
Για παράδειγμα, ένα άτομο - ενδέχεται - να γίνει στόχος τέτοιων επιθέσεων εξαιτίας της κοινωνικής ή επαγγελματικής του θέσης, τις σεξουαλικές προτιμήσεις, την εξωτερική εμφάνιση καθώς και τη σωματική ικανότητα, ενώ οι εκφάνσεις αυτής της λανθάνουσας νοοτροπίας περιγράφονται με σημεία όπως η στοχοποίηση και διαπόμπευση, ο οίκτος και η λύπηση, η στηλίτευση και λεκτική επίθεση, η χρήση αρνητικών προσωνυμίων και «ταμπέλας»…χωρίς, όμως, να αποκλείονται και ακραίες ενέργειες - κατά ζωής - με συνυπάρχον το στοιχείο της άσκησης βίας και πρόκλησης σωματικής βλάβης.

Εν προκειμένω, τα άτομα που πράττουν κατά τον παράδοξο τρόπο που περιγράφηκε παραπάνω ή ενστερνίζονται τέτοιου είδους στάσεις και απόψεις - σε μεγάλο βαθμό - έχουν γαλουχηθεί σε συγκεκριμένα (στενά) κοινωνικά πρότυπα με βαθιά υπακοή σε νόρμες ακραίου συντηρητισμού και στερεότυπων αντιλήψεων (φοβούνται καθετί διαφορετικό και προσπαθούν να το υποτάξουν ώστε να επιδείξουν υπεροχή).

Επιπλέον, οι επιρροές (και η διαπαιδαγώγηση) που δέχτηκαν - σε χρόνο παιδικής ηλικίας - από το οικογενειακό και σχολικό περιβάλλον αλλά και το ευρύτερο κοινωνικό δίκτυο (με όλες τις προσλαμβάνουσες: κοινωνικές συνθήκες, τάσεις εποχής,) συνέβαλλαν καταλυτικά στη διαμόρφωση (συγκεκριμένης) κοινωνικής ταυτότητας και ιδιοσυγκρασίας.
Ωστόσο, παρά τις γενικότερες κοινωνικές αναταραχές και εντάσεις που, ακραιφνώς, δημιουργούνται ως απόρροια αυτής καθαυτής της αλληλεπίδρασης…δεν εκλείπουν και οι επιπτώσεις που προσκρούουν στα πρόσωπα τα οποία βιώνουν συμπεριφορές περιθωριοποίησης και αποκλεισμού.

Επακριβώς, ισχυρή θεωρείται η πιθανότητα να προκύψουν θέματα που σχετίζονται τόσο με σωματικούς τραυματισμούς (σοβαρές κακώσεις και λειτουργικές δυσκολίες) όσο και με διατάραξη της ψυχικής υγείας των ατόμων που εμπλέκονται ως αποδέκτες κινήσεων όπως οι περιγραφόμενες (κοινωνική απόσυρση, καταθλιπτική διάθεση, χαμηλή αυτοεκτίμηση, αδυναμία ανάπτυξης σχέσεων εμπιστοσύνης και αμοιβαιότητας, αγχώδεις διαταραχές και ψυχαναγκασμοί).

Σαφέστατα, η Πολιτεία απαιτείται να προωθήσει μέτρα όπου θα περιορίζουν φαινόμενα διακρίσεων και ρατσιστικής νοσηρότητας με βασικό προσανατολισμό, πάντα, την προστασία ατομικών δικαιωμάτων και το σεβασμό της ανθρώπινης ύπαρξης.

Τέτοιες προτάσεις, ενδέχεται να αφορούν:

εφαρμογή νομικών μέτρων έναντι οποιασδήποτε ενέργειας και υποκίνησης τακτικών μισαλλοδοξίας, φανατισμού και ρατσιστικών εκφράσεων,
ενσωμάτωση στη σχολική εκπαίδευση ειδικού εγχειριδίου σχετικά με την ανθρώπινη/κοινωνική συνύπαρξη και οργάνωση καθορισμένου χρόνου για συζήτηση των περιεχομένων,
δημιουργία κινητής μονάδας ή κέντρων (με εξειδικευμένο προσωπικό) με σκοπό την κοινοτική ενημέρωση και παρέμβαση για τον ρατσισμό και τη βία,
προώθηση, υπό την αιγίδα κρατικών ή εθελοντικών φορέων, συγκεκριμένων σποτ ή βίντεο για ενημέρωση, ευαισθητοποίηση και αφύπνιση του κοινωνικού συνόλου,
Τέλος, η αποδοχή και ο σεβασμός της διαφορετικότητας ή της ιδιαιτερότητας του άλλου συνιστά, εν τοις πράγμασι, κατάκτηση ύψιστης κοινωνικής συνείδησης και ουσιαστικής γνώσης της ανθρώπινης συμβίωσης, ενώ κάθε άνθρωπος αποτελεί το διαφορετικό (και μοναδικό) κομμάτι ενός παζλ το οποίο αν εκλείψει - αυτονοήτως - δεν θα υπάρξει ολοκληρωμένη εικόνα και αρμονική ένωση. Ο ανάπηρος, ο gay, ο χοντρός, ο άστεγος (όπως συνηθίζουν να λένε κάποιοι)…αναπνέουν τον ίδιο αέρα με όλους, ονειρεύονται όπως όλοι, ελπίζουν όπως όλοι, αγαπάνε όπως όλοι, ζουν στην ίδια κοινωνία με όλους!

-Ο Γιώργος Σαριδάκης είναι Κοινωνικός Λειτουργός

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου