Δύο ξενοφοβικά περιστατικά εκτυλίχθηκαν πριν λίγες μέρες, το ένα στην Κοζάνη και το άλλο στη Σάμο, καθιστώντας άλλη μια φορά σαφές πως στο ζήτημα του ρατσισμού δεν χωράει εφησυχασμός και χρειάζεται ακόμα πολλή δουλειά για να ξεριζωθεί από την ελληνική κοινωνία.
Αξίζει να σημειωθεί, βέβαια, πως εν μέσω προεκλογικού κλίματος, όχι μόνο δεν έχει δοθεί η δέουσα προσοχή στο ζήτημα, με τη διαχείριση του προσφυγικού να έχει περάσει στα «δευτερεύοντα» ζητήματα, αλλά αρκετές φορές, από μεριάς ΝΔ, φαίνεται ότι συνεχίζεται η πρακτική του ψαρέματος στα θολά νερά της ακροδεξιάς. Τελευταίο παράδειγμα, η δήλωση του υποψήφιου βουλευτή Κ. Κυρανάκη, που έκανε λόγο για επιδόματα αποκλειστικά για παιδιά Ελλήνων.
Αντίστοιχα και λίγες μέρες πριν, είδαμε στη Σάμο να συνεχίζεται η ρατσιστική στάση του συλλόγου γονέων και κηδεμόνων του δημοτικού σχολείου Άνω Βαθέος, που θέλει εκπαίδευση μόνο για τα παιδιά Ελλήνων.
Υπενθυμίζεται πως ο εν λόγω σύλλογος ήταν αυτός που τον Μάρτιο είχε προκαλέσει την 20ημερη αποχή των παιδιών από το σχολείο, διεκδικώντας να μη δημιουργηθούν Δομές Υποδοχής και Εκπαίδευσης Προσφύγων (ΔΥΕΠ) στο νησί.
Αγωγή 50.000 ευρώ στη δασκάλα
Αφού τελικά μετά από εισαγγελική παρέμβαση μπήκε τέλος στην αποχή και οι ΔΥΕΠ λειτούργησαν, την προηγούμενη βδομάδα τα πυρά τους δέχθηκε η δασκάλα παράλληλης στήριξης του σχολείου, σε βάρος της οποίας κατέθεσαν αγωγή, ζητώντας αποζημίωση 50.000 ευρώ για ηθική βλάβη.
Η ηθική βλάβη στην πραγματικότητα έγκειται στο ότι η εκπαιδευτικός μιλούσε στα παιδιά για τη συνύπαρξη, την ισότητα και την υποδοχή των προσφύγων, όπως και επειδή διαμαρτυρήθηκε για το άτυπο «απαρτχάιντ» που επικρατούσε τους τελευταίους μήνες στο σχολείο. Συγκεκριμένα, όπως η ίδια περιέγραψε σε συνέντευξή της στην ΕΡΤ, τα παιδιά της ΔΥΕΠ, που λειτουργεί στο σχολείο μετά τη λήξη των γενικών τάξεων, υποχρεώνονταν να παίζουν σε ξεχωριστό προαύλιο, να χρησιμοποιούν ξεχωριστές τουαλέτες και θρανία. Ενώ ακόμα και στο δάσκαλο της ΔΥΕΠ δεν επιτρεπόταν να πάει στην τουαλέτα των δασκάλων.
«Η άσκηση δίωξης κατά της εκπαιδευτικού προφανώς καταδικάζεται από τους συλλόγους καθηγητών, όπως και από κάθε προοδευτικό πολίτη της Σάμου. Είναι απαράδεκτο να απειλείται ο δάσκαλος από γονείς, επειδή έκανε σωστά τη δουλειά του, επειδή διδάσκει δηλαδή την ανθρωπιά και τα δικαιώματα», σημειώνει στην «Εποχή» ο Νίκος Ζάχαρης, νεοεκλεγείς δημοτικός σύμβουλος στο νησί με την παράταξη «Η Σάμος αλλαΖΕΙ», και υποψήφιος δήμαρχος στις τελευταίες εκλογές.
Ενώ συμπληρώνει πως «αυτά που καταγγέλθηκαν από τη δασκάλα είναι πολύ σοβαρά και δεν μπορούν να λαμβάνουν χώρα ούτε στο νησί μας, ούτε πουθενά αλλού. Η διευθύντρια πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης Σάμου πρέπει να καλέσει τον διευθυντή του δημοτικού σχολείου Άνω Βαθέος, ώστε να δώσει εξηγήσεις πώς έγιναν όλες αυτές οι απαράδεκτες ενέργειες».
Παρόλ’ αυτά, όπως επισημαίνει ο ίδιος, «δεν πρέπει να δημιουργηθεί η εντύπωση πως η Σάμος είναι ένα ξενοφοβικό νησί. Οι κάτοικοι του νησιού, παρά τις δυσκολίες του ΚΥΤ, συνεχίζουν να συμπαραστέκονται στους πρόσφυγες. Ο εν λόγω σύλλογος είναι μια οργανωμένη αντιδραστική μειοψηφία. Μην ξεχνάμε πως στο 3ο δημοτικό σχολείο της πόλεως της Σάμου, που η ΔΥΕΠ συμπίπτει με τις ώρες των γενικών τάξεων και τα παιδιά συνυπάρχουν, καθώς το σχολείο είναι ολοήμερο, όχι μόνο δεν είχαμε προβλήματα και αντιδράσεις, αλλά τα μαθήματα έγιναν κανονικά, σε ένα πολύ καλό κλίμα και μάλιστα αναπτύχθηκαν και φιλικές σχέσεις ανάμεσα στα παιδιά».
Η κρυφή ατζέντα της ΝΔ
Ακόμα, όμως, κι αν πρόκειται για μειοψηφία στη Σάμο, η απάντηση και η προάσπιση του δικαιώματος όλων των παιδιών στην εκπαίδευση, είναι απαραίτητη και πρέπει να δοθεί δυναμικά απ’ όλη την κοινωνία. Καθώς, έστω και σαν προγραμματική εξαγγελία, είναι ιδιαίτερα σοβαρό ότι το κόμμα που βγαίνει πρώτο δημοσκοπικά, η ΝΔ, κάνει λόγο στο πρόγραμμά της ότι «δημιουργούμε ειδικές τάξεις υποδοχής στα σχολεία, ώστε να ενσωματώνονται ομαλά στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα τα παιδιά όσων παραμείνουν στη χώρα μας ως αναγνωρισμένοι πρόσφυγες και μέχρι να καταστεί εφικτή η επιστροφή τους».
Μιλάει, δηλαδή, για κατάργηση των ΔΥΕΠ στα νησιά, αλλά και για αρκετά παιδιά στην ενδοχώρα, καθώς οι πρόσφυγες εκεί δεν έχουν αναγνωριστεί ακόμα νομικά ως τέτοιοι. Ενώ αναφέροντας πως αυτό θα συμβαίνει μέχρι να επιστρέψουν πίσω –που άπαξ και αναγνωριστούν ως πρόσφυγες, δεν έχουν καμία τέτοια υποχρέωση- πιθανά σημαίνει πως δεν θα προχωρήσουν σε ένταξη στις κανονικές τάξεις, αλλά θα παραμείνουν μόνιμα σε ξεχωριστές.
Ρατσιστική επίθεση στην Κοζάνη
Πιο ακραία χαρακτηριστικά έλαβε η ξενοφοβία στην Αιανή Κοζάνης, όπου σημειώθηκε επίθεση σε βάρος των ασυνόδευτων ανήλικων προσφύγων που φιλοξενούνται σε δομή της ΜΚΟ «Άρσις» στην περιοχή.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την ανακοίνωση της οργάνωσης, το περιστατικό σημειώθηκε μετά την επίσκεψη των προσφύγων στο πανηγύρι που πραγματοποιείται κατά τον εορτασμό της γιορτής του Αγίου Πνεύματος στην περιοχή. «Μετά τα μεσάνυχτα όταν μια παρέα των φιλοξενούμενων ανήλικων παιδιών διασταυρώθηκε με παρέα νεαρών κατοίκων της Αιανής και ενός νεαρού από την Κοζάνη είχε ως αποτέλεσμα να υπάρξει ένα φραστικό επεισόδιο, το οποίο δυστυχώς κλιμακώθηκε και εξελίχθηκε σε διένεξη. Από τη συμπλοκή υπήρξαν μικροτραυματισμοί και μεταφορά ενός 18χρονου στο νοσοκομείο για τις πρώτες βοήθειες.
Το γεγονός διαδόθηκε άμεσα στο χωριό και ομάδα κατοίκων με άγριες διαθέσεις συγκεντρώθηκε έξω από το χώρο της δομής φιλοξενίας. Ορισμένοι από αυτούς εισέβαλαν στο ξενοδοχείο, προκαλώντας φθορές και απειλώντας το προσωπικό της βάρδιας, ενώ στη συνέχεια εισέβαλαν σε δωμάτιο παιδιού χτυπώντας το με καρέκλα».
Η υπόθεση της ρατσιστικής βίας διερευνάται αυτή τη στιγμή από την αστυνομία, το ζήτημα όμως είναι πώς θα κινηθεί η πολιτεία και το κίνημα αλληλεγγύης προκειμένου να σταματήσουν αυτά τα περιστατικά. Οι ενδείξεις είναι μάλλον απαισιόδοξες, καθώς ούτε κάποια ισχυρή κινητοποίηση καταδίκης του περιστατικού υπήρξε, αλλά ταυτόχρονα και αρκετά Μέσα κάλυψαν το γεγονός σαν να πρόκειται για επίθεση των προσφύγων σε βάρος του 18χρονου, αποσιωπώντας τι προηγήθηκε και τι ακολούθησε της πρώτης διένεξης.
Οι παράνομες επαναπροωθήσεις συνεχίζονται όπως και η αδιαφορία του υπουργείου
Σε κατάθεση αναφοράς και φακέλου στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου προχώρησε το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (ΕΣΠ) στις 18 του μηνός, σχετικά με τις επώνυμες καταγγελίες για παράνομες επαναπροωθήσεις στον Έβρο τούρκων πολιτών κυρίως, και δευτερευόντως Κούρδων, από μέρους των ελληνικών αρχών. Παράλληλα, το ΕΣΠ κατέθεσε και τρεις μηνύσεις με εγκαλούντες πέντε τούρκους πρόσφυγες και το ανήλικο τέκνο των δύο εξ αυτών, οι οποίοι έπεσαν επίσης θύματα επαναπροώθησης.
Τέτοια περιστατικά έχουν γίνει γνωστά πολλάκις από το 2017 και έπειτα, γνωρίζοντας όμως μια σημαντική αυξητική τάση από τον Απρίλιο του 2019 μέχρι σήμερα. Μάλιστα, σύμφωνα με το ΕΣΠ, και μετά την κατάθεση των αναφορών, το βράδυ του περασμένου Σαββάτου και πάλι τους έγινε γνωστό νέο περιστατικό επαναπροώθησης.
Παρά, όμως, τις επώνυμες καταγγελίες, τα πλείστα στοιχεία ότι τέτοιες παράνομες πρακτικές λαμβάνουν χώρα και τις σχετικές εκθέσεις διεθνών οργανισμών, το αρμόδιο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη συνεχίζει να νίπτει τας χείρας του και να απαντά απλά ότι δεν συμβαίνουν, χωρίς καμία πρόθεση απ’ ό,τι φαίνεται να επιληφθεί του ζητήματος.
Τζέλα Αλιπράντη